ECB-president Jean-Claude Trichet staat voor een lastige afweging. Nu de Europese economie vertraagt, neemt de roep op een renteverlaging toe. De geloofwaardigheid van de ECB kan hierdoor in het geding komen.
Nog anderhalve maand en dan zit het erop voor Trichet.
Op 1 november zal hij de voorzittershamer overdragen aan de Italiaan Mario Draghi.
Even rustig het bureau opruimen is er voor Trichet niet bij. Door de Europese schuldencrisis heeft de centrale bankier het drukker dan ooit en worden de afwegingen met de dag complexer.
Nieuw dilemma
Nu Trichet aardig in het ritme zit met het opkopen van Perifere staatsschuld, doemt zich een nieuw probleem op: de economische groeivertraging.
Normaliter een standaardprocedure. Bij een lagere groei hoort een lagere inflatie en dus kan de rente omlaag om de economie te stimuleren.
De zaken liggen momenteel gecompliceerder. Zo heeft de ECB dit jaar als enige van de grote centrale banken de rente verhoogd en ook nog eens in twee stappen tot het huidige tarief van 1,5 procent. Dat wijkt sterk af van het nultarief dat zowel de Amerikaanse Fed als de Bank of Japan hanteren.
Gezichtsverlies
Nu de groei terugloopt en dat ook van de inflatie verwacht mag worden, lijkt de ECB te voorbarig geweest.
Nu ineens de laatste renteverhoging van juli terugdraaien zou de indruk wekken dat de centrale bankiers in Europa het verkeerd gezien hebben. Gezichtsverlies dus.
En toch neemt de druk van buitenaf toe. Het IMF heeft er al op gehamerd dat als de neerwaartse groeirisico's toenemen de ECB de rente moet verlagen.
Voor het vertrouwen in de deskundigheid van de ECB-economen zou het dus beter zijn als de economie nog wat blijft voortkabbelen op een gematigd groeitempo, zodat de bank een rentepauze kan inlassen.
Onafhankelijkheid
Naast de deskundigheid dient de ECB ook vooral haar politieke onafhankelijkheid te koesteren. De bank mag in geen geval de indruk wekken dat het voor politieke druk zwicht om wijzigingen in het rentetarief door te voeren.
Monetair beleid is geen vervanging van pijnlijke structurele hervormingen en bezuinigingen. Sterker, de ECB wil juist wat gas terug nemen om de verantwoordelijkheid voor het oplossen van de problemen bij de politiek te leggen.
Nu de rente verlagen zou juist het gevoel geven dat de ECB wel degelijk een verlengstuk is van de Europese politieke leiders. Dat zou geen fijne start betekenen voor Draghi, die niet voor niets druk doende is de Italiaanse monetaire softheid van zich af te schudden.
Stiekem zal Trichet het misschien helemaal niet zo erg vinden dat de inflatie nog altijd boven de toelaatbare grens van 2 procent zit.
Het geeft de ECB tijd de markt voor te bereiden op een eventuele renteverlaging en een soepele overgang naar de hegemonie van Draghi te bewerkstellingen.
Op 1 november zal hij de voorzittershamer overdragen aan de Italiaan Mario Draghi.
Even rustig het bureau opruimen is er voor Trichet niet bij. Door de Europese schuldencrisis heeft de centrale bankier het drukker dan ooit en worden de afwegingen met de dag complexer.
Nieuw dilemma
Nu Trichet aardig in het ritme zit met het opkopen van Perifere staatsschuld, doemt zich een nieuw probleem op: de economische groeivertraging.
Normaliter een standaardprocedure. Bij een lagere groei hoort een lagere inflatie en dus kan de rente omlaag om de economie te stimuleren.
De zaken liggen momenteel gecompliceerder. Zo heeft de ECB dit jaar als enige van de grote centrale banken de rente verhoogd en ook nog eens in twee stappen tot het huidige tarief van 1,5 procent. Dat wijkt sterk af van het nultarief dat zowel de Amerikaanse Fed als de Bank of Japan hanteren.
Gezichtsverlies
Nu de groei terugloopt en dat ook van de inflatie verwacht mag worden, lijkt de ECB te voorbarig geweest.
Nu ineens de laatste renteverhoging van juli terugdraaien zou de indruk wekken dat de centrale bankiers in Europa het verkeerd gezien hebben. Gezichtsverlies dus.
En toch neemt de druk van buitenaf toe. Het IMF heeft er al op gehamerd dat als de neerwaartse groeirisico's toenemen de ECB de rente moet verlagen.
Voor het vertrouwen in de deskundigheid van de ECB-economen zou het dus beter zijn als de economie nog wat blijft voortkabbelen op een gematigd groeitempo, zodat de bank een rentepauze kan inlassen.
Onafhankelijkheid
Naast de deskundigheid dient de ECB ook vooral haar politieke onafhankelijkheid te koesteren. De bank mag in geen geval de indruk wekken dat het voor politieke druk zwicht om wijzigingen in het rentetarief door te voeren.
Monetair beleid is geen vervanging van pijnlijke structurele hervormingen en bezuinigingen. Sterker, de ECB wil juist wat gas terug nemen om de verantwoordelijkheid voor het oplossen van de problemen bij de politiek te leggen.
Nu de rente verlagen zou juist het gevoel geven dat de ECB wel degelijk een verlengstuk is van de Europese politieke leiders. Dat zou geen fijne start betekenen voor Draghi, die niet voor niets druk doende is de Italiaanse monetaire softheid van zich af te schudden.
Stiekem zal Trichet het misschien helemaal niet zo erg vinden dat de inflatie nog altijd boven de toelaatbare grens van 2 procent zit.
Het geeft de ECB tijd de markt voor te bereiden op een eventuele renteverlaging en een soepele overgang naar de hegemonie van Draghi te bewerkstellingen.