Aandeelhouders van Fortis zagen afgelopen jaar euro 15 mrd aan beurswaarde verdampen, maar topman Jean Paul Votron kreeg een bonus van euro 2,5 mln omdat zijn aandelen- en optiepakket waardeloos was geworden door de ingezakte beurskoers.
Het bezorgt Votron de eerste plaats in de top 10 beloningsschandalen die de VEB jaarlijks samenstelt. Opvallend dit jaar: tachtig procent van de lijst bestaat uit terugtredende topmannen. Het vertrek van bestuurders is nog steeds aanleiding om schandelig veel te betalen.
De volledige top 10:
1) Jean Paul Votron (Fortis)
Jean Paul Votron kreeg een bonus van 2,5 miljoen euro over 2007, terwijl aandeelhouders in hetzelfde jaar 15 miljard euro aan beurswaarde in rook opzagen gaan. De bonus was zelfs het dubbele van wat Fortis met haar aandeelhouders had afgesproken als maximum. Als klap op de vuurpijl verhoogde Fortis de beloning van Votron nog eens met 73 procent, zonder dit aan de aandeelhouders ter goedkeuring te leggen. De reactie van zijn baas Maurice Lippens was wellicht nog schokkender. Votron kreeg de bonus niet alleen vanwege de overname van ABN Amro, maar ook omdat de aandelen- en optiepakketten waardeloos waren geworden door de forse daling van de beurskoers. Nu Fortis serieuze financieringsproblemen lijkt te ondervinden door overname en de kredietcrisis komt de bonus in een wel heel vreemd daglicht te staan.
2 Anders Moberg (Ahold)
Moberg kreeg het afgelopen jaar niet alleen 3,4 miljoen mee als afkoopsom, maar ook nog een ‘gewone bonus’ van 2,6 miljoen euro en een basissalaris van 750.000 euro. Inclusief andere beloningen was dit 7,2 miljoen euro voor een half jaartje werken. Een dag later was Moberg al weer begonnen bij zijn nieuwe baan in het ongetwijfeld nog lucratievere Dubai. Bovenop de 7,2 miljoen euro had Ahold hem ook nog eens nog 1,5 miljoen opties ter waarde van 5 miljoen euro meegegeven, terwijl die opties bij vertrek automatisch waardeloos zouden moeten worden. Vier jaar geleden begon Moberg met een beloningsschandaal en hij vertrekt dus met een nieuw schandaal.
3) Frans Koffrie (Corporate Express)
Dat Corporate Express wordt overgenomen is grotendeels terug te voeren op het slechte beleid onder Frans Koffrie. In de tien jaar dat hij leiding gaf aan het bedrijf is hij recordhouder qua winstwaarschuwingen. In 2003 kon het bedrijf de ondergang ternauwernood voorkomen door de verkoop van de papierdivisie. Maar ook de naamsverandering van Buhrman naar Corporate Express kon niet voorkomen dat de resultaten ondermaats bleven. Uiteindelijk stapte Koffrie vorig najaar op, maar kreeg ondanks zijn matige presteren toch drie miljoen mee. Bovenop zijn afkoopsom mocht hij ook zijn opties houden, die dankzij Staples inmiddels nog een extraatje van 710.000 euro betekenen.
4) Harry de Smedt (Unit4 Agresso)
Bestuurslid Harry De Smedt kreeg het afgelopen jaar een vertrekpremie van ruim 2 miljoen euro. Het jaarverslag meldt verder niets over de afkoopsom of de reden van vertrek. Het vertrek van De Smedt houdt verband met de verkoop van het bedrijfsonderdeel NOXS vorig jaar. De Smedt verhuisde mee naar de koper Westcon, welke hij begin dit jaar weer verliet. De afkoopsom betekent een beloning van maar liefst acht keer het jaarsalaris, terwijl de code Tabaksblat één jaarsalaris als maximum neemt. Opvallend genoeg onderschrijft Unit 4 in haar jaarverslag het uitgangspunt dat er geen onredelijk hoge ontslagvergoedingen aan bestuurders betaald dienen te worden.
5) Maarten Fontein/Martin van Geel (Ajax)
Het afgelopen seizoen bij Ajax gaan waarschijnlijk de boeken in als een van de slechtste ooit. Niet alleen werd in Europa twee keer in de eerste ronde verloren, ook in de competitie miste Ajax de kwalificatie voor de belangrijke Champions League. Bestuursvoorzitter Maarten Fontein moest daarom het veld ruimen, maar Ajax weigert de afkoopsom bekend te maken, met als reden dat het tot ‘ongenuanceerde berichtgeving’ zou leiden. Enkele weken later stapte ook Martin van Geel op, die verantwoordelijk was voor het technische voetbalbeleid. Volgens het persbericht geheel op eigen initiatief terwijl Ajax hem wilde houden. Nu blijkt dat Van Geel ondanks zijn vrijwillige vertrek ook een forse afkoopsom krijgt. Opnieuw wil Ajax deze geheim houden.
6) Zack Miles/Tex Gunning (Vedior)
Wie terugkijkt op de periode dat Tex Gunning bij Vedior aan het roer stond, komt tot de conclusie dat tijdelijke krachten flink geld kunnen kosten. Behalve zijn vergoeding bij aantreden voor zijn Unilever opties van 400.000 euro en verhuiskosten van 100.000 euro kreeg hij vanwege de overname door Randstad nog eens een 1,6 miljoen euro als afkoopsom mee. Een klein jaartje werk levert Gunning in totaal maar liefst circa 3 miljoen euro op. Tegelijkertijd gaat hij meteen weer aan de slag bij Akzo Nobel. Ook zijn voorganger Zack Miles hoeft niet te klagen. Terwijl hij vorig jaar aankondigde vervroegd met pensioen te gaan, kreeg hij toch nog een afkoopsom van 1,7 miljoen euro mee. Bovendien mocht hij zijn opties uitoefenen wat Vedior-aandeelhouders nog eens 3,2 miljoen euro kostte.
7) Eelkman Rooda (OPG)
Begin dit jaar werd bekend dat Frans Eelkman Rooda, de financieel directeur van OPG, zou vertrekken. De capaciteiten van Eelkman Rooda zouden volgens de toezichthouders niet meer passen bij het internationale karakter van de groothandel in medische producten. Desalniettemin kreeg hij ruim 1,5 miljoen euro mee, ofwel bijna vijf maal zijn basissalaris. Tot 1 juli zou Eelkman Rooda de cfo blijven van OPG, maar inmiddels is hij per 1 juni aan de slag als financieel bestuurder van het internationale voedingsconcern Wessanen.
8) Jeroen van der Veer (Shell)
Als topman Jeroen van de Veer gemeten over drie jaar gemiddeld beter zouden presteren dan de vier belangrijkste concurrenten zou hij een forse aandelenbonus mogen ontvangen. Helaas voor Van der Veer heeft Shell de afgelopen drie jaar slechter gepresteerd dan de concurrentie, zodat dus geen aandelenbonus voor Van der Veer in het verschiet zou liggen. Maar de raad van commissarissen stak Van der Veer een handje toe en gaf hem toch de bonus ter waarde van twee miljoen euro, omdat het verschil met de nummer drie positie klein zou zijn. Klein is relatief, want het verschil qua aandeelhoudersrendement met Total bleek toch nog een kleine 16 miljard euro te bedragen. Bovendien introduceerde Shell dit jaar de aanblijfbonus, een bedrag dat bestuurders krijgen door alleen maar aan te blijven.
9) Rijkman Groenink (ABN Amro)
Groenink staat niet zozeer vanwege zijn exorbitante beloning van ruim 30 miljoen euro in de lijst. Deze was immers al in 2007 bekend. Maar bovenop zijn ruime afkoopsom krijgt hij ook nog eens de bonus van 1,4 miljoen euro over het afgelopen jaar. Dit was meer dan het maximum volgens het beloningsbeleid. Bovendien had hij zichtbaar niet voldaan aan de voorafgestelde prestatiecriteria. Zo verslechterde juist de efficiencyratio en werd de winst per aandeel doelstelling van 2,30 euro niet gehaald. Hiermee laat de raad van commissarissen van ABN Amro nogmaals zien dat zij niet geschikt is om de beloningen vast te stellen.
10) Ab Pasman (Grolsch)
Grolsch wilde het van de daken schreeuwen bij de overname. Bij ons geen exorbitante beloningen zoals bij Numico en ABN Amro. Toch was het aftreden van topman Ab Pasman meer dan opmerkelijk te noemen, net zoals zijn beloning. Ten tijde van het bod leek het er nog op dat Pasman gewoon zou blijven als bestuurder. In het “onvoorziene geval” dat hij binnen drie maanden na de overname toch zou besluiten te vertrekken, moest Grolsch hem vier jaar doorbetalen. Precies drie dagen voor de deadline kondigde hij aan toch te vertrekken. Dit leverde hem naast de miljoen euro die hij al had gekregen, nog eens 1,7 miljoen euro op.
De volledige top 10:
1) Jean Paul Votron (Fortis)
Jean Paul Votron kreeg een bonus van 2,5 miljoen euro over 2007, terwijl aandeelhouders in hetzelfde jaar 15 miljard euro aan beurswaarde in rook opzagen gaan. De bonus was zelfs het dubbele van wat Fortis met haar aandeelhouders had afgesproken als maximum. Als klap op de vuurpijl verhoogde Fortis de beloning van Votron nog eens met 73 procent, zonder dit aan de aandeelhouders ter goedkeuring te leggen. De reactie van zijn baas Maurice Lippens was wellicht nog schokkender. Votron kreeg de bonus niet alleen vanwege de overname van ABN Amro, maar ook omdat de aandelen- en optiepakketten waardeloos waren geworden door de forse daling van de beurskoers. Nu Fortis serieuze financieringsproblemen lijkt te ondervinden door overname en de kredietcrisis komt de bonus in een wel heel vreemd daglicht te staan.
2 Anders Moberg (Ahold)
Moberg kreeg het afgelopen jaar niet alleen 3,4 miljoen mee als afkoopsom, maar ook nog een ‘gewone bonus’ van 2,6 miljoen euro en een basissalaris van 750.000 euro. Inclusief andere beloningen was dit 7,2 miljoen euro voor een half jaartje werken. Een dag later was Moberg al weer begonnen bij zijn nieuwe baan in het ongetwijfeld nog lucratievere Dubai. Bovenop de 7,2 miljoen euro had Ahold hem ook nog eens nog 1,5 miljoen opties ter waarde van 5 miljoen euro meegegeven, terwijl die opties bij vertrek automatisch waardeloos zouden moeten worden. Vier jaar geleden begon Moberg met een beloningsschandaal en hij vertrekt dus met een nieuw schandaal.
3) Frans Koffrie (Corporate Express)
Dat Corporate Express wordt overgenomen is grotendeels terug te voeren op het slechte beleid onder Frans Koffrie. In de tien jaar dat hij leiding gaf aan het bedrijf is hij recordhouder qua winstwaarschuwingen. In 2003 kon het bedrijf de ondergang ternauwernood voorkomen door de verkoop van de papierdivisie. Maar ook de naamsverandering van Buhrman naar Corporate Express kon niet voorkomen dat de resultaten ondermaats bleven. Uiteindelijk stapte Koffrie vorig najaar op, maar kreeg ondanks zijn matige presteren toch drie miljoen mee. Bovenop zijn afkoopsom mocht hij ook zijn opties houden, die dankzij Staples inmiddels nog een extraatje van 710.000 euro betekenen.
4) Harry de Smedt (Unit4 Agresso)
Bestuurslid Harry De Smedt kreeg het afgelopen jaar een vertrekpremie van ruim 2 miljoen euro. Het jaarverslag meldt verder niets over de afkoopsom of de reden van vertrek. Het vertrek van De Smedt houdt verband met de verkoop van het bedrijfsonderdeel NOXS vorig jaar. De Smedt verhuisde mee naar de koper Westcon, welke hij begin dit jaar weer verliet. De afkoopsom betekent een beloning van maar liefst acht keer het jaarsalaris, terwijl de code Tabaksblat één jaarsalaris als maximum neemt. Opvallend genoeg onderschrijft Unit 4 in haar jaarverslag het uitgangspunt dat er geen onredelijk hoge ontslagvergoedingen aan bestuurders betaald dienen te worden.
5) Maarten Fontein/Martin van Geel (Ajax)
Het afgelopen seizoen bij Ajax gaan waarschijnlijk de boeken in als een van de slechtste ooit. Niet alleen werd in Europa twee keer in de eerste ronde verloren, ook in de competitie miste Ajax de kwalificatie voor de belangrijke Champions League. Bestuursvoorzitter Maarten Fontein moest daarom het veld ruimen, maar Ajax weigert de afkoopsom bekend te maken, met als reden dat het tot ‘ongenuanceerde berichtgeving’ zou leiden. Enkele weken later stapte ook Martin van Geel op, die verantwoordelijk was voor het technische voetbalbeleid. Volgens het persbericht geheel op eigen initiatief terwijl Ajax hem wilde houden. Nu blijkt dat Van Geel ondanks zijn vrijwillige vertrek ook een forse afkoopsom krijgt. Opnieuw wil Ajax deze geheim houden.
6) Zack Miles/Tex Gunning (Vedior)
Wie terugkijkt op de periode dat Tex Gunning bij Vedior aan het roer stond, komt tot de conclusie dat tijdelijke krachten flink geld kunnen kosten. Behalve zijn vergoeding bij aantreden voor zijn Unilever opties van 400.000 euro en verhuiskosten van 100.000 euro kreeg hij vanwege de overname door Randstad nog eens een 1,6 miljoen euro als afkoopsom mee. Een klein jaartje werk levert Gunning in totaal maar liefst circa 3 miljoen euro op. Tegelijkertijd gaat hij meteen weer aan de slag bij Akzo Nobel. Ook zijn voorganger Zack Miles hoeft niet te klagen. Terwijl hij vorig jaar aankondigde vervroegd met pensioen te gaan, kreeg hij toch nog een afkoopsom van 1,7 miljoen euro mee. Bovendien mocht hij zijn opties uitoefenen wat Vedior-aandeelhouders nog eens 3,2 miljoen euro kostte.
7) Eelkman Rooda (OPG)
Begin dit jaar werd bekend dat Frans Eelkman Rooda, de financieel directeur van OPG, zou vertrekken. De capaciteiten van Eelkman Rooda zouden volgens de toezichthouders niet meer passen bij het internationale karakter van de groothandel in medische producten. Desalniettemin kreeg hij ruim 1,5 miljoen euro mee, ofwel bijna vijf maal zijn basissalaris. Tot 1 juli zou Eelkman Rooda de cfo blijven van OPG, maar inmiddels is hij per 1 juni aan de slag als financieel bestuurder van het internationale voedingsconcern Wessanen.
8) Jeroen van der Veer (Shell)
Als topman Jeroen van de Veer gemeten over drie jaar gemiddeld beter zouden presteren dan de vier belangrijkste concurrenten zou hij een forse aandelenbonus mogen ontvangen. Helaas voor Van der Veer heeft Shell de afgelopen drie jaar slechter gepresteerd dan de concurrentie, zodat dus geen aandelenbonus voor Van der Veer in het verschiet zou liggen. Maar de raad van commissarissen stak Van der Veer een handje toe en gaf hem toch de bonus ter waarde van twee miljoen euro, omdat het verschil met de nummer drie positie klein zou zijn. Klein is relatief, want het verschil qua aandeelhoudersrendement met Total bleek toch nog een kleine 16 miljard euro te bedragen. Bovendien introduceerde Shell dit jaar de aanblijfbonus, een bedrag dat bestuurders krijgen door alleen maar aan te blijven.
9) Rijkman Groenink (ABN Amro)
Groenink staat niet zozeer vanwege zijn exorbitante beloning van ruim 30 miljoen euro in de lijst. Deze was immers al in 2007 bekend. Maar bovenop zijn ruime afkoopsom krijgt hij ook nog eens de bonus van 1,4 miljoen euro over het afgelopen jaar. Dit was meer dan het maximum volgens het beloningsbeleid. Bovendien had hij zichtbaar niet voldaan aan de voorafgestelde prestatiecriteria. Zo verslechterde juist de efficiencyratio en werd de winst per aandeel doelstelling van 2,30 euro niet gehaald. Hiermee laat de raad van commissarissen van ABN Amro nogmaals zien dat zij niet geschikt is om de beloningen vast te stellen.
10) Ab Pasman (Grolsch)
Grolsch wilde het van de daken schreeuwen bij de overname. Bij ons geen exorbitante beloningen zoals bij Numico en ABN Amro. Toch was het aftreden van topman Ab Pasman meer dan opmerkelijk te noemen, net zoals zijn beloning. Ten tijde van het bod leek het er nog op dat Pasman gewoon zou blijven als bestuurder. In het “onvoorziene geval” dat hij binnen drie maanden na de overname toch zou besluiten te vertrekken, moest Grolsch hem vier jaar doorbetalen. Precies drie dagen voor de deadline kondigde hij aan toch te vertrekken. Dit leverde hem naast de miljoen euro die hij al had gekregen, nog eens 1,7 miljoen euro op.