Nederigheid is gepast, volgens de kersverse bestuursvoorzitter van ING, Jan Hommen. Na een rampjaar waarin ING voor het eerst verlies leed, rekent het concern weer op miljardenwinst.
Maar beleggers moeten het voorlopig zonder dividend doen. En de belofte over stemrecht voor aandeelhouders treedt ING met voeten.
Na lang aandringen kwam het hoge woord er bij de nieuwe bestuursvoorzitter Jan Hommen van ING uit: het zijn niet de beleggers die in de eerste plaats schuld hebben aan de crisis op de financiële markten.
Zijn voorganger, aftredend (tijdelijk) bestuursvoorzitter Boyer noemde als belangrijkste oorzaak van de crisis de lage rentestanden in het begin van deze eeuw waardoor grote, riskante beleggingsposities voordelig te financieren waren.
Enigszins onthutsend is het wel. ING geeft de indruk alsof de hele kredietcrisis haar is overkomen. Koos Timmermans, verantwoordelijk voor het risicobeheer binnen de bank, vertelde aandeelhouders dat het concern tot midden 2008 prima in staat was aan alle rente- en schuldverplichtingen te voldoen.
De prelude tot verlies
Dat zou ook verklaren dat ING op 23 mei een inkoopprogramma van aandelen afrondde dat bijna een jaar eerder was gestart. In dat programma kocht de onderneming 183 miljoen eigen certificaten in tegen een gemiddelde prijs van 26,77 euro.
De kosten hiervan, 4,9 miljard euro, waren hoger dan de complete marktwaarde van ING een jaar later.
Na het weekend van 13 en 14 oktober, toen verschillende banken in de VS en Groot-Brittannië staatsteun ontvingen, kwam ING serieus in de problemen.
Op dat moment zouden agressieve short-sellers het vizier plotseling gericht hebben op grote banken in kleine landen die niet in staat zouden zijn deze banken te redden.
ING werd hier het slachtoffer van en moest al op 19 oktober de 10 miljard euro staatssteun accepteren. In januari van 2009 kwam daar nog bij dat de Staat 80 procent van het risico van de Alt-A hypotheekportefeuille overnam.
Bankverzekeren werkte vaak niet
ING gaat onder leiding van de nieuwe topman Hommen terug naar de basis (‘back to basics'). In de herstructureringsplannen die bekend zijn gemaakt wordt de ontvlechting van de bank en de verzekeraar aangekondigd.
Op de vraag of het bankverzekeringsmodel als mislukt kan worden beschouwd antwoordde Hommen dat dit concept op veel gebieden inderdaad niet goed werkte. Er worden nu 10 tot 15 bedrijfsonderdelen verkocht, wat in de komende 5 jaar 6 tot 8 miljard euro moet opleveren. Het balanstotaal moet 110 miljard lager worden, waarvan al 70 miljard is gerealiseerd. Volgens topman Hommen heeft dit nauwelijks negatieve gevolgen voor de winstgevendheid.
Hommen sprak de verwachting uit dat ING net als in 2008 de komende jaren in staat moet zijn operationeel 4,6 miljard euro per jaar te verdienen voor belasting. Toch betekent dit niet dat beleggers voorlopig op dividend hoeven te rekenen. Dat zal pas weer aan de orde zijn als het verantwoord is, liet ING weten, mogelijk pas als de staatssteun volledig is afbetaald.
De kapitaalverhoudingen lijken bij ING nu weer marktconform. De Tier-1 ratio, een belangrijke maat voor het kernkapitaal van de bank, lag aan het einde van het jaar inderdaad op een keurige 9,3 procent.
Balansverkorting blijft wel wenselijk, met een eigen vermogen op net 2 procent van het balanstotaal, een leverage ratio van bijna 50. Ook het rapport van de commissie Maas heeft vraagtekens gezet bij een relatief hoge leverage. Toch gaat ING voorlopig geen concrete maximumeisen hanteren voor deze leverage.
Certificering gehandhaafd
De grootste teleurstelling vormde echter de weigering van ING om werk te maken van het afschaffen van de certificering van de aandelen. Indien de presentie voor het derde jaar op rij boven de 35 procent zou liggen was de afspraak ING de certificering zou afschaffen. Maar nu puntje bij paaltje komt maakt ING haar belofte niet waar.
De certificering bij ING voldoet op meerdere punten niet aan de code voor goed ondernemingsbestuur. Zo heeft het Administratiekantoor nog nooit een aparte vergadering van certificaathouders gehouden waarin zij verantwoording aflegt over haar functioneren.
Certificaathouders hebben dus nimmer kunnen aangeven of zij wel vertrouwen hebben in de Stichting Aandelen ING, zoals de Code bepaalt. Dat de Stichting deze keer wel een aantal kritische vragen stelde en dat er op dit moment een ernstige financiële crisis gaande is doet niks af aan het feit dat afschaffing van de certificering de afspraak was. En afspraak is afspraak, ook voor een bankier.
Zijn voorganger, aftredend (tijdelijk) bestuursvoorzitter Boyer noemde als belangrijkste oorzaak van de crisis de lage rentestanden in het begin van deze eeuw waardoor grote, riskante beleggingsposities voordelig te financieren waren.
Enigszins onthutsend is het wel. ING geeft de indruk alsof de hele kredietcrisis haar is overkomen. Koos Timmermans, verantwoordelijk voor het risicobeheer binnen de bank, vertelde aandeelhouders dat het concern tot midden 2008 prima in staat was aan alle rente- en schuldverplichtingen te voldoen.
De prelude tot verlies
Dat zou ook verklaren dat ING op 23 mei een inkoopprogramma van aandelen afrondde dat bijna een jaar eerder was gestart. In dat programma kocht de onderneming 183 miljoen eigen certificaten in tegen een gemiddelde prijs van 26,77 euro.
De kosten hiervan, 4,9 miljard euro, waren hoger dan de complete marktwaarde van ING een jaar later.
Na het weekend van 13 en 14 oktober, toen verschillende banken in de VS en Groot-Brittannië staatsteun ontvingen, kwam ING serieus in de problemen.
Op dat moment zouden agressieve short-sellers het vizier plotseling gericht hebben op grote banken in kleine landen die niet in staat zouden zijn deze banken te redden.
ING werd hier het slachtoffer van en moest al op 19 oktober de 10 miljard euro staatssteun accepteren. In januari van 2009 kwam daar nog bij dat de Staat 80 procent van het risico van de Alt-A hypotheekportefeuille overnam.
Bankverzekeren werkte vaak niet
ING gaat onder leiding van de nieuwe topman Hommen terug naar de basis (‘back to basics'). In de herstructureringsplannen die bekend zijn gemaakt wordt de ontvlechting van de bank en de verzekeraar aangekondigd.
Op de vraag of het bankverzekeringsmodel als mislukt kan worden beschouwd antwoordde Hommen dat dit concept op veel gebieden inderdaad niet goed werkte. Er worden nu 10 tot 15 bedrijfsonderdelen verkocht, wat in de komende 5 jaar 6 tot 8 miljard euro moet opleveren. Het balanstotaal moet 110 miljard lager worden, waarvan al 70 miljard is gerealiseerd. Volgens topman Hommen heeft dit nauwelijks negatieve gevolgen voor de winstgevendheid.
Hommen sprak de verwachting uit dat ING net als in 2008 de komende jaren in staat moet zijn operationeel 4,6 miljard euro per jaar te verdienen voor belasting. Toch betekent dit niet dat beleggers voorlopig op dividend hoeven te rekenen. Dat zal pas weer aan de orde zijn als het verantwoord is, liet ING weten, mogelijk pas als de staatssteun volledig is afbetaald.
De kapitaalverhoudingen lijken bij ING nu weer marktconform. De Tier-1 ratio, een belangrijke maat voor het kernkapitaal van de bank, lag aan het einde van het jaar inderdaad op een keurige 9,3 procent.
Balansverkorting blijft wel wenselijk, met een eigen vermogen op net 2 procent van het balanstotaal, een leverage ratio van bijna 50. Ook het rapport van de commissie Maas heeft vraagtekens gezet bij een relatief hoge leverage. Toch gaat ING voorlopig geen concrete maximumeisen hanteren voor deze leverage.
Certificering gehandhaafd
De grootste teleurstelling vormde echter de weigering van ING om werk te maken van het afschaffen van de certificering van de aandelen. Indien de presentie voor het derde jaar op rij boven de 35 procent zou liggen was de afspraak ING de certificering zou afschaffen. Maar nu puntje bij paaltje komt maakt ING haar belofte niet waar.
De certificering bij ING voldoet op meerdere punten niet aan de code voor goed ondernemingsbestuur. Zo heeft het Administratiekantoor nog nooit een aparte vergadering van certificaathouders gehouden waarin zij verantwoording aflegt over haar functioneren.
Certificaathouders hebben dus nimmer kunnen aangeven of zij wel vertrouwen hebben in de Stichting Aandelen ING, zoals de Code bepaalt. Dat de Stichting deze keer wel een aantal kritische vragen stelde en dat er op dit moment een ernstige financiële crisis gaande is doet niks af aan het feit dat afschaffing van de certificering de afspraak was. En afspraak is afspraak, ook voor een bankier.