Bewonderaars en critici zijn het erover eens: de agressieve aanpak van Fed-president Bernanke heeft de Amerikaanse economie mee in leven gehouden vorig jaar. Daarbij heeft hij de balans van de FED enorm opgeblazen.
‘Zijn achtergrond, temperament, moed en creativiteit hebben een nieuwe Grote Depressie helpen voorkomen.' De Amerikaanse president Barack Obama sprak lovende woorden over Fed-voorzitter Ben Bernanke, toen hij dinsdag bekendmaakte dat de termijn van de voorzitter van het Amerikaanse stelsel van centrale banken wordt verlengd.
Bernanke heeft een grote rol gespeeld bij de uitzonderlijk scherpe maatregelen, die de Amerikaanse overheid nam als gevolg van de zware recessie en paniek die in 2008 in de financiële wereld uitbrak. ‘De stappen die zijn genomen om onze financiële markten te stabiliseren, de kredietmarkten te herstellen en de auto-industrie te hervormen, waren allemaal noodzakelijk en hebben onze economie, die aan de rand van de afgrond stond, gered', aldus Obama.
En dus blijft de 55-jarige Republikein Ben Bernanke tot 2014 voorzitter van de Fed. Een functie die de opvolger van Alan Greenspan in 2006 door de vorige president, George Bush werd toebedeeld. De nieuwe termijn gaat op 1 februari volgend jaar in.
Kritiek
Over de vraag of Bernanke de voorzittershamer aan het eind van zijn eerste termijn wel of niet bij Obama zou moeten inleveren, werd in de Verenigde Staten voorafgaand aan de herbenoeming flink gespeculeerd.
Critici, met name uit de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, vinden dat Bernanke strenger had moeten optreden in de beginfase van de crisis. De kritiek betreft met name zijn afwachtende houding bij de problemen op de huizenmarkt.
Ondanks dat de prijzen voor het eerst in zeventig jaar tijd daalden, sprak de voorzitter van de Fed tegen dat de woningmarkt in de problemen was geraakt. Terwijl de Amerikaanse huizen vervolgens, ten opzichte van het hoogtepunt drie jaar geleden, een derde in waarde daalden. Op dit moment woont een kwart van alle huizenbezitters in een woning die minder waard is dan de hypotheek die erop rust.
Tegenstanders in het Congres en de Senaat ergeren zich bovendien aan de macht die de Fed zich heeft toegeëigend bij het bestrijden van de economische crisis.
Brede steun
In het Witte Huis geniet Bernanke echter brede steun. De voormalige hoogleraar, die zich specialiseerde in het falende beleid van de Fed tijdens de Grote Depressie van de jaren dertig, wordt daar juist geroemd vanwege zijn stuurmanskunsten in crisistijd. Ook vanuit de economische en financiële wereld klinken op dat vlak positieve geluiden.
De ingrepen van de Fed waren de afgelopen periode pittig. Zo is het belangrijkste rentetarief van de Verenigde Staten verlaagd tot de historisch lage bandbreedte van 0 tot 0,25 procent. Zakenbank Bear Stearns en verzekeringsgigant AIG werden op kosten van de overheid overeind gehouden en de geldpers draaide overuren om honderden miljarden dollars in de economie te pompen.
Inschattingsfout
Maar waar op deze punten aan de ene kant lof wordt toegezwaaid, wordt het de Fed-voorzitter aan de andere kant verweten dat besloten is Bear Stearns te redden, terwijl hij het veel grotere Lehman Brothers, dat daarna in de problemen kwam, liet omvallen. Volgens veel economen was dat een cruciale inschattingsfout. Lehman Brothers zou een van de vijftien zogeheten systeembanken in de wereld zijn, terwijl Bear Stearns niet in dat rijtje zou thuishoren.
Met de voordracht van Bernanke door Obama is in elk geval een ding voorkomen. En dat is dat door de opvolgingskwestie een nieuwe golf van onzekerheid over de fragiele financiële markten spoelt. Wat dit punt betreft weer de markt waar die aan toe is.
Uitgang
Hoewel Bernanke in zijn nieuwe termijn een zo mogelijk nog moeilijker taak wacht, dan waar hij tot nu toe voor gesteld werd: het geleidelijk terugbrengen van de ongekende steunmaatregelen zonder de prille tekenen van economisch herstel de kop in te drukken. Bij te lang wachten bestaat het risico van een torenhoge inflatie. Te snelle ingrepen kunnen het herstel in de kiem smoren.
Bernanke heeft het Amerikaanse publiek de afgelopen weken, onder meer in ongebruikelijk openhartige interviews, verzekerd dat hij weet hoe de weg naar de uitgang loopt. Deskundigen betwijfelen echter of die weg zonder schade is af te leggen.
Beleggers toonden zich in elk geval tevreden met de verlenging van de termijn van Bernanke. Op de beurzen wereldwijd, liepen vooral de winsten voor financiële instellingen op na bekendmaking van het nieuws.
Bernanke heeft een grote rol gespeeld bij de uitzonderlijk scherpe maatregelen, die de Amerikaanse overheid nam als gevolg van de zware recessie en paniek die in 2008 in de financiële wereld uitbrak. ‘De stappen die zijn genomen om onze financiële markten te stabiliseren, de kredietmarkten te herstellen en de auto-industrie te hervormen, waren allemaal noodzakelijk en hebben onze economie, die aan de rand van de afgrond stond, gered', aldus Obama.
En dus blijft de 55-jarige Republikein Ben Bernanke tot 2014 voorzitter van de Fed. Een functie die de opvolger van Alan Greenspan in 2006 door de vorige president, George Bush werd toebedeeld. De nieuwe termijn gaat op 1 februari volgend jaar in.
Kritiek
Over de vraag of Bernanke de voorzittershamer aan het eind van zijn eerste termijn wel of niet bij Obama zou moeten inleveren, werd in de Verenigde Staten voorafgaand aan de herbenoeming flink gespeculeerd.
Critici, met name uit de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, vinden dat Bernanke strenger had moeten optreden in de beginfase van de crisis. De kritiek betreft met name zijn afwachtende houding bij de problemen op de huizenmarkt.
Ondanks dat de prijzen voor het eerst in zeventig jaar tijd daalden, sprak de voorzitter van de Fed tegen dat de woningmarkt in de problemen was geraakt. Terwijl de Amerikaanse huizen vervolgens, ten opzichte van het hoogtepunt drie jaar geleden, een derde in waarde daalden. Op dit moment woont een kwart van alle huizenbezitters in een woning die minder waard is dan de hypotheek die erop rust.
Tegenstanders in het Congres en de Senaat ergeren zich bovendien aan de macht die de Fed zich heeft toegeëigend bij het bestrijden van de economische crisis.
Brede steun
In het Witte Huis geniet Bernanke echter brede steun. De voormalige hoogleraar, die zich specialiseerde in het falende beleid van de Fed tijdens de Grote Depressie van de jaren dertig, wordt daar juist geroemd vanwege zijn stuurmanskunsten in crisistijd. Ook vanuit de economische en financiële wereld klinken op dat vlak positieve geluiden.
De ingrepen van de Fed waren de afgelopen periode pittig. Zo is het belangrijkste rentetarief van de Verenigde Staten verlaagd tot de historisch lage bandbreedte van 0 tot 0,25 procent. Zakenbank Bear Stearns en verzekeringsgigant AIG werden op kosten van de overheid overeind gehouden en de geldpers draaide overuren om honderden miljarden dollars in de economie te pompen.
Inschattingsfout
Maar waar op deze punten aan de ene kant lof wordt toegezwaaid, wordt het de Fed-voorzitter aan de andere kant verweten dat besloten is Bear Stearns te redden, terwijl hij het veel grotere Lehman Brothers, dat daarna in de problemen kwam, liet omvallen. Volgens veel economen was dat een cruciale inschattingsfout. Lehman Brothers zou een van de vijftien zogeheten systeembanken in de wereld zijn, terwijl Bear Stearns niet in dat rijtje zou thuishoren.
Met de voordracht van Bernanke door Obama is in elk geval een ding voorkomen. En dat is dat door de opvolgingskwestie een nieuwe golf van onzekerheid over de fragiele financiële markten spoelt. Wat dit punt betreft weer de markt waar die aan toe is.
Uitgang
Hoewel Bernanke in zijn nieuwe termijn een zo mogelijk nog moeilijker taak wacht, dan waar hij tot nu toe voor gesteld werd: het geleidelijk terugbrengen van de ongekende steunmaatregelen zonder de prille tekenen van economisch herstel de kop in te drukken. Bij te lang wachten bestaat het risico van een torenhoge inflatie. Te snelle ingrepen kunnen het herstel in de kiem smoren.
Bernanke heeft het Amerikaanse publiek de afgelopen weken, onder meer in ongebruikelijk openhartige interviews, verzekerd dat hij weet hoe de weg naar de uitgang loopt. Deskundigen betwijfelen echter of die weg zonder schade is af te leggen.
Beleggers toonden zich in elk geval tevreden met de verlenging van de termijn van Bernanke. Op de beurzen wereldwijd, liepen vooral de winsten voor financiële instellingen op na bekendmaking van het nieuws.