In 2010 wordt meer geïnvesteerd in vastgoed dan in 2009. Rendementen, met name voor hoogwaardige objecten, zullen stabiliseren. 'Verborgen leegstand' zal het herstel echter vertragen.
Dat verwacht vastgoedadviseur DTZ Zadelhoff.
De leegstand van de kantorenmarkt steeg in 2009 nog tot 13,3 procent van 12 procent in 2008.
De marktleider in vastgoedadvies schat dat in 2009 3,1 miljard euro is geïnvesteerd in Nederlands vastgoed, een daling van 50 procent ten opzichte van 2008.
‘Maar er is intussen meer beweging op de beleggersmarkt en een aantal buitenlandse investeerders is weer op zoek naar Nederlands vastgoed', zegt bestuursvoorzitter Cuno van Steenhoven.
Verborgen leegstand
Het marktherstel zal echter vertraging oplopen door zogenoemde ‘verborgen leegstand'. Volgens de onderzoekers van DTZ Zadelhoff laten bedrijven die zijn gekrompen, een deel van de gehuurde ruimte nu onbenut. Het zou gaan om zo'n 600.000 vierkante meter.
Als bedrijven weer gaan groeien, zullen ze eerst de verborgen leegstand opvullen voordat ze op zoek gaan naar een grotere ruimte.
Structureel
Van de in totaal ruim 6,2 miljoen vierkante meter leegstand op de kantorenmarkt is volgens de vastgoedadviseur bovendien 15 procent van structurele aard. Om deze onverhuurbare kantoorruimte terug te dringen, zou een deel wellicht moeten worden herbestemd, of zelfs gesloopt, zo stelt het bureau.
De Nederlandse kantorenmarkt kende in 2009 een terugval van de opname van verhuurbaar vastgoed met 35 procent. De gemiddelde huurprijs daalde met 2,7 procent, tot gemiddeld euro 146 per vierkante meter per jaar, onder invloed van een daling van het aantal kantoorbanen met 1,4 procent en een stijging van het aanbod met 12 procent.
Twee keer zo veel kapitaal
Voor 2010 denkt het makelaarskantoor dat het investeringsvolume zal aantrekken tot ongeveer 1 miljard euro per kwartaal, waarbij het totaal voor dit jaar op minimaal 4 miljard euro uitkomt.
Onderzoek toont volgens DTZ Zadelhoff aan dat in 2010 weer twee keer zo veel kapitaal beschikbaar is voor investering in vastgoed als in 2009. Dit kapitaal zit volgens de vastgoedadviseur onder meer bij vastgoedfondsen, institutionele beleggers en vermogende partijen uit het Midden en Verre Oosten.
Vooral vraag naar topcategorie
Volgens het adviesbureau blijft vooral naar de topcategorie van nieuwe en verhuurde panden vraag. Het prijsverloop zal ‘na de correctie van 2008-2009, nu stabiel tot stijgend' zijn. Het bruto aanvangsrendement voor kantoren op goede locaties in Nederland heeft zich volgens DTZ Zadelhoff afgelopen jaar gestabiliseerd rond de 7 procent.
‘Daarmee zitten we weer op het prijsniveau van 2004', zegt Van Steenhoven. Wie voor die tijd heeft gekocht zit volgens hem dan ook goed. Hij is verder niet bezorgd over gedwongen verkopen. Ook banken zouden inzien dat ‘daar niemand mee gediend is' en zullen panden daarom liever ‘naar zich toe trekken' dan veilen.
De leegstand van de kantorenmarkt steeg in 2009 nog tot 13,3 procent van 12 procent in 2008.
De marktleider in vastgoedadvies schat dat in 2009 3,1 miljard euro is geïnvesteerd in Nederlands vastgoed, een daling van 50 procent ten opzichte van 2008.
‘Maar er is intussen meer beweging op de beleggersmarkt en een aantal buitenlandse investeerders is weer op zoek naar Nederlands vastgoed', zegt bestuursvoorzitter Cuno van Steenhoven.
Verborgen leegstand
Het marktherstel zal echter vertraging oplopen door zogenoemde ‘verborgen leegstand'. Volgens de onderzoekers van DTZ Zadelhoff laten bedrijven die zijn gekrompen, een deel van de gehuurde ruimte nu onbenut. Het zou gaan om zo'n 600.000 vierkante meter.
Als bedrijven weer gaan groeien, zullen ze eerst de verborgen leegstand opvullen voordat ze op zoek gaan naar een grotere ruimte.
Structureel
Van de in totaal ruim 6,2 miljoen vierkante meter leegstand op de kantorenmarkt is volgens de vastgoedadviseur bovendien 15 procent van structurele aard. Om deze onverhuurbare kantoorruimte terug te dringen, zou een deel wellicht moeten worden herbestemd, of zelfs gesloopt, zo stelt het bureau.
De Nederlandse kantorenmarkt kende in 2009 een terugval van de opname van verhuurbaar vastgoed met 35 procent. De gemiddelde huurprijs daalde met 2,7 procent, tot gemiddeld euro 146 per vierkante meter per jaar, onder invloed van een daling van het aantal kantoorbanen met 1,4 procent en een stijging van het aanbod met 12 procent.
Twee keer zo veel kapitaal
Voor 2010 denkt het makelaarskantoor dat het investeringsvolume zal aantrekken tot ongeveer 1 miljard euro per kwartaal, waarbij het totaal voor dit jaar op minimaal 4 miljard euro uitkomt.
Onderzoek toont volgens DTZ Zadelhoff aan dat in 2010 weer twee keer zo veel kapitaal beschikbaar is voor investering in vastgoed als in 2009. Dit kapitaal zit volgens de vastgoedadviseur onder meer bij vastgoedfondsen, institutionele beleggers en vermogende partijen uit het Midden en Verre Oosten.
Vooral vraag naar topcategorie
Volgens het adviesbureau blijft vooral naar de topcategorie van nieuwe en verhuurde panden vraag. Het prijsverloop zal ‘na de correctie van 2008-2009, nu stabiel tot stijgend' zijn. Het bruto aanvangsrendement voor kantoren op goede locaties in Nederland heeft zich volgens DTZ Zadelhoff afgelopen jaar gestabiliseerd rond de 7 procent.
‘Daarmee zitten we weer op het prijsniveau van 2004', zegt Van Steenhoven. Wie voor die tijd heeft gekocht zit volgens hem dan ook goed. Hij is verder niet bezorgd over gedwongen verkopen. Ook banken zouden inzien dat ‘daar niemand mee gediend is' en zullen panden daarom liever ‘naar zich toe trekken' dan veilen.