Mediq wapent zich tegen verdere winsterosie bij apotheken. Eenderde van de filialen in de sector lijdt verlies en dat wordt niet beter in 2010. Nieuwe initiatieven en verbeterde contracten met de zorgverzekeraars moeten een ommekeer inluiden. Intussen leunt Mediq zwaar op de grote zakelijke afnemers zoals ziekenhuizen en thuisleveringen.
Het is kommer en kwel in de apothekerswereld. De apothekers in Nederland, waar Mediq 40 procent van zijn omzet haalt, zien het somber in. Hoewel Mediq niet wil melden hoeveel van de eigen apotheken in zwaar weer verkeren, is duidelijk dat het zich niet aan de malaise kan onttrekken. Het bedrijf wordt - na de margeverlaging in 2009 tot 1,7 procent - opnieuw geconfronteerd met een prijsverlaging van geneesmiddelen. Kosten: 16 miljoen euro op jaarbasis.
Wel is de vergoeding voor het verwerken van recepten wat verhoogd. Dit brengt naar verwachting 9 miljoen euro extra in het laatje. Kostenbesparingen, met afvloeiing van nog eens 200 personeelsleden, moeten het verlies verder compenseren. De dreiging is goodwill afboeking.
Nieuwe initiatieven
Worden de apotheken in Nederland een blok aan het been? Dat valt te bezien.
De apotheken in Nederland waren tot 2007 de grote winstmakers van Mediq, die jaarlijks bijna garant stonden voor zeventig miljoen euro winst. Maar in hun winstgenererend vermogen kwam behoorlijk de klad door het bezuinigingsbeleid van de overheid en meer nog door het verrassende preferentiebeleid van zorgverzekeraars.
Nieuwe samenwerkingen met zorgverzekeraars moeten nu het tij keren. Bestuursvoorzitter Marc van Gelder meldde in de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering dat hij aanstuurt op verhoging van de marges door verbeterde contracten af te sluiten met de zorgverzekeraars en nieuwe initiatieven te ontplooien.
Uitvoerder van preventiebeleid zorgverzekeraar
Nieuw is bijvoorbeeld dat zorgverzekeraars apothekers voortaan ook betalen voor preventieve gezondheidszorg met extra dienstverlening aan de patiënt. Een klus waar een huisarts nu vaak niet aan toe komt.
Mediq zit momenteel met zorgverzekeraars aan tafel om te bekijken welke nieuwe diensten kunnen worden opgezet. Voorbeeld van een lopend project is een samenwerking met Agis, die Mediq betaalt voor het uitvoeren van een astmacheck op patiënten. Een controle die voor de patiënt gratis is en voor zorgverzekeraars uiteindelijk de langetermijnzorgkosten moeten drukken.
Door de aandacht voor de langere termijn kunnen apotheken voor de zorgverzekeraars een scala aan nieuwe, veelal op preventie gerichte diensten gaan uitvoeren. Deze ontwikkeling, die in de verkenningsfase zit, kan welicht de winstgevendheid bij apothekers weer opschroeven.
Marketing
Daarnaast investeert Mediq enkele miljoenen euro's om de formule sterker in de markt te zetten, bijvoorbeeld door reclamespotjes op televisie. Dit levert hogere omzetten op voor drogisterijartikelen en cosmetica. Doelmatiger werken en scherpere inkoop vormen het sluitstuk.
Het doemscenario is dat Mediq - onder druk van de politiek, die kostenverlaging in de gezondheidszorg nastreeft - genoegen neemt met minimale marges. In dat geval zal een verdere afboeking van goodwill onvermijdelijk zijn.
Perspectieven in Polen
Hoopvol zijn echter de ontwikkelingen in Polen. Met 20 procent van de omzet, circa 500 miljoen euro, speelt Polen een steeds belangrijker rol. De slecht renderende groothandelsactiviteit in Polen, heeft de broodnodige efficiëntieverbetering opgeleverd.
De apotheken groeien met 8 procent iets harder van de markt. Van de filialen is 60 procent inmiddels naar de Mediq-formule getransformeerd. Met een bedrijfsresultaat van 15 miljoen euro (12 procent van het totale resultaat) begint deze activiteit eindelijk wat perspectief te krijgen.
Grote zakelijke afnemers en thuisleveringen trekken de kar
Mediq drijft op grote zakelijke afnemers en thuisleveringen. Deze markt groeide in 2009 en dat is goed nieuws, aangezien hier 70 procent van de bedrijfswinst wordt gemaakt, terwijl de omzet slechts een derde van het totaal uitmaakt.
De omzet van het zogenoemde Direct- en Institutioneel Kanaal groeide in 2009 met 13 procent (waarvan 9 procent autonoom) tot 882 miljoen euro. Het bedrijfsresultaat nam met 18 procent toe tot 81 miljoen euro.
Met name in Denemarken en de Verenigde Staten, met het in 2008 aangekochte Byram (derde in de VS in de markt voor medische middelen), ontwikkelen omzet en bedrijfswinst goed.
Acquisities
Vanwege de nood bij de apotheken zoekt Mediq meer samenwerkingsvormen. Acquisities van apotheken zitten er echter niet veel in. In Nederland is de vraagprijs doorgaans nog 50 procent van de omzet, waar Mediq ze voor 17 procent in de boeken heeft staan. Mediq waardeert haar apotheken voor de toekomst dus aanzienlijk lager dan de markt.
Overnames van bedrijven in het Direct (hulpmiddelen voor consumenten) en Institutioneel kanaal (ziekenhuizen en zorginstellingen) zijn daarentegen wel interessant. Kasstroom en bankconvenanten vormen hier geen belemmering.
Nieuwe accountant
Na 30 jaar heeft Mediq een nieuwe accountant. Een wissel van accountantskantoor kan soms meningsverschillen over bedrijfsvoering of controlesystemen als achtergrond hebben. In dit geval was de primaire reden voor de wissel van PWC naar KPMG het verkrijgen van een nieuw gezicht na 30 jaar.
Na een toetsing van 3 kandidaten, deden elementen als expertise in IT-systemen, invoering van governance-aspecten en de verwachte steun van buitenlandse kantoren, de balans naar KPMG doorslaan. De methodiek van goodwill afboeking heeft in het proces in elk geval geen rol gespeeld.
Aandacht nodig voor risicomanagement
Het afgelopen jaar werd duidelijk dat Mediq meer aandacht moet besteden aan risicomanagement. Het terugroeppen uit de markt van ondeugdelijke injectienaalden in het eerste kwartaal van 2009 was bijvoorbeeld een onaangename verrassing. Het was toeval dat de reputatieschade beperkt bleef.
Het zal ook lang duren voordat Mediq over een uniform gestandaardiseerd IT-systeem beschikt,wat normaliter een betere garantie geeft voor een betrouwbaardere bedrijfsvoering.
Tenslotte ontbreekt het Mediq aan de juiste onderbouwing voor de tweeënhalve maal verhoogde variabele beloning voor de bestuursvoorzitter in 2009, tot 452.0000 euro. Het bedrijf weigerde de gestelde doelen voor netto winst, economische winst en werkkapitaal te noemen.
Wel is de vergoeding voor het verwerken van recepten wat verhoogd. Dit brengt naar verwachting 9 miljoen euro extra in het laatje. Kostenbesparingen, met afvloeiing van nog eens 200 personeelsleden, moeten het verlies verder compenseren. De dreiging is goodwill afboeking.
Nieuwe initiatieven
Worden de apotheken in Nederland een blok aan het been? Dat valt te bezien.
De apotheken in Nederland waren tot 2007 de grote winstmakers van Mediq, die jaarlijks bijna garant stonden voor zeventig miljoen euro winst. Maar in hun winstgenererend vermogen kwam behoorlijk de klad door het bezuinigingsbeleid van de overheid en meer nog door het verrassende preferentiebeleid van zorgverzekeraars.
Nieuwe samenwerkingen met zorgverzekeraars moeten nu het tij keren. Bestuursvoorzitter Marc van Gelder meldde in de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering dat hij aanstuurt op verhoging van de marges door verbeterde contracten af te sluiten met de zorgverzekeraars en nieuwe initiatieven te ontplooien.
Uitvoerder van preventiebeleid zorgverzekeraar
Nieuw is bijvoorbeeld dat zorgverzekeraars apothekers voortaan ook betalen voor preventieve gezondheidszorg met extra dienstverlening aan de patiënt. Een klus waar een huisarts nu vaak niet aan toe komt.
Mediq zit momenteel met zorgverzekeraars aan tafel om te bekijken welke nieuwe diensten kunnen worden opgezet. Voorbeeld van een lopend project is een samenwerking met Agis, die Mediq betaalt voor het uitvoeren van een astmacheck op patiënten. Een controle die voor de patiënt gratis is en voor zorgverzekeraars uiteindelijk de langetermijnzorgkosten moeten drukken.
Door de aandacht voor de langere termijn kunnen apotheken voor de zorgverzekeraars een scala aan nieuwe, veelal op preventie gerichte diensten gaan uitvoeren. Deze ontwikkeling, die in de verkenningsfase zit, kan welicht de winstgevendheid bij apothekers weer opschroeven.
Marketing
Daarnaast investeert Mediq enkele miljoenen euro's om de formule sterker in de markt te zetten, bijvoorbeeld door reclamespotjes op televisie. Dit levert hogere omzetten op voor drogisterijartikelen en cosmetica. Doelmatiger werken en scherpere inkoop vormen het sluitstuk.
Het doemscenario is dat Mediq - onder druk van de politiek, die kostenverlaging in de gezondheidszorg nastreeft - genoegen neemt met minimale marges. In dat geval zal een verdere afboeking van goodwill onvermijdelijk zijn.
Perspectieven in Polen
Hoopvol zijn echter de ontwikkelingen in Polen. Met 20 procent van de omzet, circa 500 miljoen euro, speelt Polen een steeds belangrijker rol. De slecht renderende groothandelsactiviteit in Polen, heeft de broodnodige efficiëntieverbetering opgeleverd.
De apotheken groeien met 8 procent iets harder van de markt. Van de filialen is 60 procent inmiddels naar de Mediq-formule getransformeerd. Met een bedrijfsresultaat van 15 miljoen euro (12 procent van het totale resultaat) begint deze activiteit eindelijk wat perspectief te krijgen.
Grote zakelijke afnemers en thuisleveringen trekken de kar
Mediq drijft op grote zakelijke afnemers en thuisleveringen. Deze markt groeide in 2009 en dat is goed nieuws, aangezien hier 70 procent van de bedrijfswinst wordt gemaakt, terwijl de omzet slechts een derde van het totaal uitmaakt.
De omzet van het zogenoemde Direct- en Institutioneel Kanaal groeide in 2009 met 13 procent (waarvan 9 procent autonoom) tot 882 miljoen euro. Het bedrijfsresultaat nam met 18 procent toe tot 81 miljoen euro.
Met name in Denemarken en de Verenigde Staten, met het in 2008 aangekochte Byram (derde in de VS in de markt voor medische middelen), ontwikkelen omzet en bedrijfswinst goed.
Acquisities
Vanwege de nood bij de apotheken zoekt Mediq meer samenwerkingsvormen. Acquisities van apotheken zitten er echter niet veel in. In Nederland is de vraagprijs doorgaans nog 50 procent van de omzet, waar Mediq ze voor 17 procent in de boeken heeft staan. Mediq waardeert haar apotheken voor de toekomst dus aanzienlijk lager dan de markt.
Overnames van bedrijven in het Direct (hulpmiddelen voor consumenten) en Institutioneel kanaal (ziekenhuizen en zorginstellingen) zijn daarentegen wel interessant. Kasstroom en bankconvenanten vormen hier geen belemmering.
Nieuwe accountant
Na 30 jaar heeft Mediq een nieuwe accountant. Een wissel van accountantskantoor kan soms meningsverschillen over bedrijfsvoering of controlesystemen als achtergrond hebben. In dit geval was de primaire reden voor de wissel van PWC naar KPMG het verkrijgen van een nieuw gezicht na 30 jaar.
Na een toetsing van 3 kandidaten, deden elementen als expertise in IT-systemen, invoering van governance-aspecten en de verwachte steun van buitenlandse kantoren, de balans naar KPMG doorslaan. De methodiek van goodwill afboeking heeft in het proces in elk geval geen rol gespeeld.
Aandacht nodig voor risicomanagement
Het afgelopen jaar werd duidelijk dat Mediq meer aandacht moet besteden aan risicomanagement. Het terugroeppen uit de markt van ondeugdelijke injectienaalden in het eerste kwartaal van 2009 was bijvoorbeeld een onaangename verrassing. Het was toeval dat de reputatieschade beperkt bleef.
Het zal ook lang duren voordat Mediq over een uniform gestandaardiseerd IT-systeem beschikt,wat normaliter een betere garantie geeft voor een betrouwbaardere bedrijfsvoering.
Tenslotte ontbreekt het Mediq aan de juiste onderbouwing voor de tweeënhalve maal verhoogde variabele beloning voor de bestuursvoorzitter in 2009, tot 452.0000 euro. Het bedrijf weigerde de gestelde doelen voor netto winst, economische winst en werkkapitaal te noemen.