VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Beleggers schrikken niet van strengere eisen voor banken

Strengere eisen aan banken moet de wereld behoeden voor een nieuwe megacrisis. Gaat dat lukken? Een paar vragen beantwoord.

Het is weer eens Nout Wellink die het nieuws domineert. Deze keer hoeft Wellink niet meteen de verdediging op te zoeken.

Als voorzitter van het Basels Comité van Bankentoezicht mocht Wellink die de maatschappij moet beschermen tegen roekeloze banken.

Een paar vragen beantwoord.

Wellink en zijn commissie willen banken strengere eisen opleggen. Hoe kan het dan dat de koersen van bankaandelen overwegend gestegen zijn na bekendmaking van de maatregelen?

Zeker, banken moeten meer geld als buffer gaan aanhouden en mogen minder risicovol gaan opereren. Je zou zeggen dat beleggers de toekomstige winsten minder zonnig inzien en daarom hun bankaandelen in de verkoop gooien.

Maar dat is wat kort door de bocht. De maatregelen, bekend onder de term , zijn niet nieuw. Wellink en zijn commissie stelden ze eind vorig jaar al in concept op. Vervolgens konden marktpartijen reageren. Dankzij intensief lobbyen zijn de oorspronkelijke maatregelen afgezwakt. Beleggers lijken daar tevreden mee.

Banken krijgen nu strengere eisen opgelegd. Zijn het niet juist bedrijven die hierdoor belemmerd worden in hun groei?

Een dergelijk geluid is veel te horen binnen financiële wereld. Omdat banken meer kapitaal moeten aanhouden zouden ze wel eens minder kredieten gaan verstrekken aan bedrijven. En dat kan ten koste gaan van de groei van bedrijven en dus van de economie.

De Basel III-maatregelen worden echter niet van vandaag ingevoerd. Er is een overgangsperiode van een jaar of acht. Eind 2018, tien jaar na het hoogtepunt van de crisis, moeten banken hun buffers op verhoogde sterkte hebben gebracht.

De overgangsperiode geeft banken de tijd geleidelijk maatregelen te nemen. Nu nog is het economisch herstel kwetsbaar, maar er wordt gehoopt dat in de komende acht jaar de economie weer dusdanig aansterkt dat maatregeelen relatief pijnloos voor bank en bedrijfsleven worden doorgevoerd. Het dak repareer immers als de zon schijnt.

Hoe streng zijn de eisen die ingevoerd gaan worden?

Laten we daarvoor de onlangs gehouden stresstesten als graadmeter nemen. In navolging van de Verenigde Staten simuleerden Europese toezichthouders dit jaar hoe banken een nieuwe crisis zouden verteren. In juli een dergelijke botsproef niet zouden overleven.

De Financial Times heeft berekend dat er nog als hierbij de nieuwe regels van Basel III zouden worden gehanteerd. Het gaat dan om een aantal Zuid-Europese banken, een Sloveense bank en twee regionale Duitse spaarbanken. Nederlandse banken zouden de test wel doorstaan.

Dus andere banken verteren de nieuwe maatregelen gemakkelijk?

Dat is teveel gezegd. Vroeger en nu nog steeds hanteren banken (ING, ABN Amro) veel grotere hefbomen. Zij zullen dus moeten afbouwen.

Iedere bank zal zijn maatregelen moeten nemen. De nieuwe eisen zijn een soort minimum. Beleggers zullen de banken onderling gaan vergelijken op robuustheid. Opvallend is dat Amerikaanse banken nu veel hogere buffers hebben dan de Europese concurrenten.

Banken die in de kopgroep mee willen blijven spelen zullen wellicht maatregelen moeten nemen. Nu al heeft Duitslands grootse bank Deutsche Bank , deels ter versterking van de eigen balans, deels om de overnamekas te spekken.

Overigens is er nog wat onduidelijkheid over de bezittingen en schulden die banken mogen meerekenen bij berekening van hun buffer. Verdere uitwerking volgt later.

Zijn de maatregelen nu echt voldoende om de wereld voor een nieuwe economische brand te behoeden?

Absoluut niet. Een voorbeeld ter verduidelijking. Volgens de nieuwe regels mag een bank voor elke euro aan eigen vermogen mag maximaal 33,3 euro aan leningen en beleggingen hebben uitstaan.

Als een bank een enorme grote balans heeft betekent het dat de uitstaande leningen en beleggingen nog steeds gigantisch van omvang zijn. Bij grote tegenslagen in het financiële systeem kunnen de verliezen nog steeds astronomisch zijn.

Is dit alles qua maatregelen?
Nee, het maakt deel uit van een groter pakket maatregelen die nationaal en internationaal worden doorgevoerd. Dit alles om een nieuwe ineenstorting van het financiële systeem te voorkomen.

Zo zijn de belangrijkste industrielanden (G20) nog bezig met aanvullende maatregelen. Ook is de Europese commissie bezig de handel in derivaten (afgeleide producten) te reguleren.

Ook Wellink en zijn mannen komen nog met nadere invulling van maatregelen. Zo komen er extra eisen voor zogenoemde systeembanken, de too-big-to-fail-instellingen.