VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Crucell-bestuurders praten eigen bedrijf omlaag

's Werelds grootste onafhankelijke vaccinfirma Crucell is vlak voor de geplande overname door Johnson&Johnson een geheel ander bedrijf gebleken. Wat lang een prachtige zwaan zou zijn moet nu bijna doorgaan voor een manke stadsduif.

Dat valt te concluderen uit de presentaties en antwoorden van bestuursvoorzitter Ronald Brus en president-commissaris Jan Oosterveld in de bijzondere aandeelhoudersvergadering van Crucell.

Het Leidse biotechbedrijf organiseerde de bijeenkomst om beleggers bij te praten over het bod van farmaceut Johnson&Johnson.

Tot voor kort wisten aandeelhouders niet beter dan dat Crucell een onderneming was met enorme kansen, waarbij de risico's nauwelijks het noemen waard waren. Er ging geen aandeelhoudersvergadering voorbij of er vloog weer een miljardenmarkt voorbij waar Crucell flink van zou profiteren.

Daarnaast was de onderneming schuldenvrij met honderden miljoenen euro's contant geld en was er een positieve operationele kasstroom. Naast de inspanningen van Crucell om zelf vaccins te ontwikkelen, gebruiken tientallen farmaceuten en biotechnologiefirma's Crucell's technologie in licentie.

Tegenvallers geneutraliseerd
Natuurlijk waren er ook tegenvallers. Zo bleek (productietechnologie) STAR slechts een hype, was bloedfactor V een doodgeboren kindje en werd het veelbelovende HIV programma met Merck stopgezet, net als het West Nijl virus. Ook moet - ondanks vele jaren wachten - het eerste vaccin op basis van het veelgeroemde PER.C6 platform nog steeds worden verkocht.

Maar iedere tegenvaller werd geneutraliseerd door een constante stroom van nog meer goed nieuws. Zo bleek vaccincocktail Quinvaxem, de grote winstgenerator voor Crucell, regelmatig nog beter te maken, bijvoorbeeld door toevoeging van zesde vaccin.

Ook waren er veelbelovende verhalen over het eigen Aids-programma. Het opzetten van directe verkoop in diverse landen zou de omzet aldaar kunnen vertienvoudigen.

Niet alleen groeit de vaccinmarkt structureel, maar vaccins zullen zich in de toekomst ook op kanker en Alzheimer richten, naast de infectieziekten. En als klap op de vuurpijl zou Crucell de sleutel in handen hebben voor een universeel griepvaccin, zonder twijfel de gouden graal voor iedere producent.

Een aandeelhouder met een lange termijn beleggingshorizon kon beter dromen van zeiljachten en huizen in Monaco, in plaats van zich te laten afleiden door een teleurstellende koersontwikkeling. Het geduld zou uiteindelijk ruimschoots worden beloond.

Op sterven na dood
Brus en Oosterveld legden in de aandeelhoudersvergadering uit dat aandeelhouders alles verkeerd hadden gezien. Er werd nog net niet beweerd dat Crucell op sterven na dood was, maar de afdeling "kommer en kwel" deed er alles aan beleggers te overtuigen blij te zijn met het mooie bod van Johnson&Johnson.

Zo is Crucell sterk afhankelijk van slechts een product (Quinvaxem), waar de concurrentie en prijsdruk sterk toenemen en waar de groei en marges zullen afvlakken. Ook genereert Crucell onvoldoende cash om qua productontwikkeling te kunnen concurreren met de grote farmaceuten. De R&D aspiraties worden hierdoor getemperd.

Het feit dat het Crucell zelf was die een paar jaar geleden de strategische beslissing had genomen om producten meer in eigen beheer te ontwikkelen en op de markt te brengen, werd voor het gemak vergeten.

Mocht de analyse juist zijn, dan resteert de vraag of de vele ontwikkelingen ook niet middels nieuwe allianties hadden kunnen worden opgepakt, waarmee aandeelhouders verder hadden kunnen profiteren van het potentieel van de firma.

Knullig onderhandelingsproces
Aandeelhouders hadden geen goed woord over voor de knullige wijze waarop Brus de onderhandelingen had gevoerd. Johnson&Johnson gaf aanvankelijk aan tussen de 23 en 25 euro te willen bieden.

In plaats van de bieder naar een fors hogere prijs te leiden, gaf Crucell zich vrijwel meteen gewonnen en omarmde 24,75 euro.

Het blijft gissen waarom Brus er niet voor koos om vanuit een positie van sterkte te onderhandelen. Uiteindelijk had dan het strategische voordeel voor Johnson&Johnson in klinkende munt vertaald kunnen worden voor Crucell aandeelhouders.

Met de marketingkracht en het distributieapparaat van Johnson&Johnson zullen toekomstige Crucell producten veel sneller een groot marktaandeel kunnen bereiken.

In de gepresenteerde analyses werden deze synergievoordelen niet meegenomen. Niet dat aandeelhouders veel waarde daaraan hechtten. De financieel deskundigen, die ingehuurd waren om de redelijkheid van het bod te beoordelen, hebben daarvoor teveel te winnen bij een overname. De zogenoemde fairness opinie van Barclays kostte 1 miljoen euro. Indien de overname doorgaat komt daar 9,4 miljoen bij, deels als "incentive".