VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Centrale bankiers in spagaat

Het Westen lijkt af te stevenen op stagflatie, een combinatie van oplopende inflatie en een moeizaam draaiende economie. Aandelenbeleggers moeten op hun hoede zijn.

Bijna alles wordt weer duurder, vooral voedsel en energie.

In eerste instantie goed nieuws voor grondstofbeleggers, maar uiteindelijk toch zorgelijk omdat de economische ontwikkeling achterloopt en de prijsstijging de reële economie uitholt.

De inflatie is in het eurogebied al boven door de ECB als aanvaardbare geziene 2 procent uitgekomen. In Groot Brittannië bleek de inflatie in december te zijn opgelopen tot 3,7 procent, tegen nog 3,3 procent in november. In de Verenigde Staten lag de inflatie in december op 1,5 procent. De maand ervoor was dat nog 1,1 procent.

Centrale bankiers zouden eigenlijk de rente moeten verhogen, maar de Westerse economieën zijn daar nog erg gevoelig voor. De economische ontwikkelingen worden al afgeknepen door bezuinigingen en zijn nog niet geheel hersteld van de crisis. Daar komt nu de Europese schuldenproblematiek bij.

Trichet hint op rentestap
Wat niemand had verwacht gebeurde. Bij de laatste ECB-vergadering hintte ECB-president Trichet op een renteverhoging. Trichet zei dat de bank zich nooit op voorhand heeft vastgelegd op het handhaven van het huidige lage renteniveau van 1 procent.

De bankpresident herinnerde zijn toehoorders aan de zomer van 2008, toen de centrale bank zich vanwege een plotselinge stijging van de olieprijs genoodzaakt voelde opeens de rente te verhogen. Achteraf gezien was dat geen slimme zet. Enkele maanden later ging Lehman Brothers failliet en barste de kredietcrisis nog in alle hevigheid los. Een dergelijke fout zal Trichet niet nog een keer willen maken.

Schok of structureel?
In principe moeten centrale bankiers zich beperken tot de zogeheten kerninflatie, waar de volatiele prijzen van voedsel en energie buiten beschouwing worden gelaten. Externe prijsschokken horen daar niet bij, tenzij marktpartijen deze prijsstijgingen gaan afwentelen bijvoorbeeld via hogere looneisen.

Daar lijkt nu nog geen sprake van gezien de ruime arbeidsmarkten. De prijsstijging van grondstoffen en energie lijken een vrij structureel karakter te hebben, wat feitelijk om actie van de monetaire autoriteiten vraagt.

Mondiaal probleem
Trichet staat niet alleen in zijn dilemma. Ook de centrale bank van Groot Brittannië en de Amerikaanse Federal Reserve kampen met een toenemend risico op stagflatie. Het zwakke Britse pond zorgt daarbij alleen maar voor meer opwaartse prijsdruk.

De centrale bank van China moet eveneens hard werken de inflatie in toom te houden en dat geldt voor veel opkomende economieën. Deze landen hebben last van de lopende geldpersen van de Fed. Deze landen groeien nog altijd als kool en kunnen de inflatie beter aan.

Het wordt interessant hoe met name de Westerse centrale bankiers met dit probleem omgaan. Trichet heeft al een voorschot genomen door de markten verbaal te bewerken.

Monetair econoom Sylvester Eijffinger pleit voor renteverhogingen. "Het is niet nodig en niet verstandig dat banken een subsidie krijgen vanuit het monetaire beleid", aldus Eiffinger in het Financieele Dagblad.

Helemaal ongelijk heeft Eijffinger niet. De officiële tarieven staan extreem laag in verhouding tot de actuele geldontwaarding en banken zijn weer aardig opgelapt. Dat neemt niet weg dat de financiële sector kwetsbaar blijft, vooral waar het gaat om afboekingen op staatsleningen van zwakke eurolanden.

Voor beleggers is alertheid geboden. Hebben marktpartijen vertrouwen in de inflatiebestrijdende krachten van centrale banken dan hoeven renteverhoging uiteindelijk niet negatief te zijn voor aandelenkoersen.