Een enorm voorkennisschandaal op Wall Street. Vertrouwelijke informatie uit vergaderingen bij zakenbank Goldman Sachs zou binnen enkele minuten hun weg vinden naar een hedgefonds. Afgelopen week volgde de apotheose met de getuigenis van Goldman-ceo Lloyd Blankfein.
Het is een zaak die Wall Street al maanden in zijn greep heeft. Alle ingrediënten voor een smeuïg schandaal zijn dan ook in ruime mate aanwezig.
Allereerst zijn er de aanklachten tegen hedgefondsmanager Rai Rajaratnam vanwege handel met voorkennis, één van de grootste voorkenniszaken ooit ontdekt. Tel daarbij op de betrokkenheid van 's werelds meest vermaarde zakenbank Goldman Sachs, lekkende bestuurders van die bank en GS-topman Blankfein in de getuigenbankjes.
Eerst de feiten. Raj Rajaratnam, baas van hedgefonds Gelleon Group, wordt er van verdacht in de periode 2003-2007 gehandeld te hebben met koersgevoelige informatie die hij voortijdig kreeg doorgespeeld. Met de gedane transacties zou hij 45 miljoen dollar hebben verdiend.
Rajaratnam zou ‘hete' informatie gekregen hebben van Rajat Gupta, ex-directeur van Goldman Sachs, die inmiddels ook in staat van beschuldiging gesteld.
Gupta zou hedgefondsmanager Rajaratnam regelmatig informatie over winstcijfers van de bank en diens strategie voortijdig hebben doorgespeeld. Vaak ontving Rajaratnam al enkele minuten na bestuursvergaderingen van Goldman Sachs verse informatie, waarop hij vervolgens ging handelen.
Belastend materiaal
De verdachte pleit onschuldig. De hedgefondsmanager heeft altijd beweerd dat zijn transacties gebaseerd waren op eigenhandig onderzoek en openbare informatie. Maar de getuigenis van Goldman Sachs-topman Lloyd Blankfein deze week brengt hem in een lastig parket.
Volgens Blankfein heeft ex-directeur van Goldman Sachs, Rajat Gupta, de interne regels van de gezaghebbende Amerikaanse bank geschonden door koersgevoelige informatie naar Rajaratnam door te sluizen.
Verder zou justitie over vele uren afgetapte telefoongesprekken beschikken waaruit zou blijken dat er koersgevoelige informatie naar Rajaratnam is doorgegeven. Het zou onder meer gaan om financiële resultaten van bedrijven als Intel, Google en IBM.
Warren Buffet
De openbare aanklager voert onder meer aan dat Gupta voortijdig informatie aan Rajaratnam heeft doorgegeven over de 5 miljard dollar investering die Warren Buffet midden in de kredietcrisis in Goldman Sachs zou doen.
Blankfein liet tijdens de rechtszaak weten dat dit intern eerst besproken is ter goedkeuring en dat deinvestering van Buffet van grote importantie was voor de bank. Buffet, de grootste belegger van de wereld, legde immers een soort kwaliteitsstempel op Goldman Sachs.
Een andere belangrijk nieuwsfeit betrof het eerste verlies dat Goldman Sachs medio oktober 2008 naar buiten zou brengen. Analisten waren nog uitgegaan van een positief resultaat. Rajaratnam heeft op het voortijdig verkrijgen van deze informatie aandelen Goldman Sachs van de hand gedaan.
En zo kreeg Rajarantnam ook voortijdig informatie in handen van bestuursoverleg in 2008 over een mogelijke fusie met een andere bank, zoals Wachovia.
Voorkennis in de polder
Hoewel van andere omvang kent ook Nederland zijn voorkennisklassiekers. De bekendste is waarschijnlijk wel de Boonstra-Toth zaak inzake handel in aandelen Endemol. Boonstra ging vrijuit. De meeste voorkenniszaken blijken uiteindelijk te stranden op de bewijslast.
Een doorslaggevend punt bij voorkenniszaken is of de informatie waarop gehandeld is openbaar is.
Dat speelde ook in de recente C-1000 voorkenniszaak. De AFM beboette C-1000 ondernemer Hans van Leeuwen voor de handel in aandelen Super de Boer. Van Leeuwen had tijdens een presentatie van een van de directieleden van C-1000 begrepen dat C-1000 voornemens was het eerdere bod van Jumbo op Super de Boer te gaan overtreffen.
Er ontstond inderdaad een biedingstrijd om Super de Boer. Al ging Super de Boer uiteindelijk toch naar Jumbo, Van Leeuwen kon een koerswinst verzilveren van 14.000 euro.
Van Leeuwen verdedigt zich door te stellen dat hij heeft gehandeld op publiekelijke informatie. Het directielid van C-1000 sprak voor een groep van 700 man, waaronder minimaal één journalist. Van Leeuwen zou naar eigen zeggen gewoon over een scherp beleggingsinstinct hebben beschikt en gaat in beroep.
Grolsch
Succes voor de rechtbank was er wel bij de voorkenniszaak in aandelen Grolsch. Een inmiddels ontslagen secretaresse zou in 2007 informatie over de fusiebesprekingen tussen Grolsch en SABMiller hebben doorgespeeld aan haar vriend.
De vader van haar vriend ging vervolgens aandelen Grolsch kopen. De rechtbank legde de secretaresse en haar vriend een boete op van 1.000 euro voor het lekken van koersgevoelige informatie. Schoonvader kreeg een boete van 10.000 euro en moest zijn koerswinst van bijna 23.000 euro inleveren.
Op de hoogte blijven?
Allereerst zijn er de aanklachten tegen hedgefondsmanager Rai Rajaratnam vanwege handel met voorkennis, één van de grootste voorkenniszaken ooit ontdekt. Tel daarbij op de betrokkenheid van 's werelds meest vermaarde zakenbank Goldman Sachs, lekkende bestuurders van die bank en GS-topman Blankfein in de getuigenbankjes.
Eerst de feiten. Raj Rajaratnam, baas van hedgefonds Gelleon Group, wordt er van verdacht in de periode 2003-2007 gehandeld te hebben met koersgevoelige informatie die hij voortijdig kreeg doorgespeeld. Met de gedane transacties zou hij 45 miljoen dollar hebben verdiend.
Rajaratnam zou ‘hete' informatie gekregen hebben van Rajat Gupta, ex-directeur van Goldman Sachs, die inmiddels ook in staat van beschuldiging gesteld.
Gupta zou hedgefondsmanager Rajaratnam regelmatig informatie over winstcijfers van de bank en diens strategie voortijdig hebben doorgespeeld. Vaak ontving Rajaratnam al enkele minuten na bestuursvergaderingen van Goldman Sachs verse informatie, waarop hij vervolgens ging handelen.
Belastend materiaal
De verdachte pleit onschuldig. De hedgefondsmanager heeft altijd beweerd dat zijn transacties gebaseerd waren op eigenhandig onderzoek en openbare informatie. Maar de getuigenis van Goldman Sachs-topman Lloyd Blankfein deze week brengt hem in een lastig parket.
Volgens Blankfein heeft ex-directeur van Goldman Sachs, Rajat Gupta, de interne regels van de gezaghebbende Amerikaanse bank geschonden door koersgevoelige informatie naar Rajaratnam door te sluizen.
Verder zou justitie over vele uren afgetapte telefoongesprekken beschikken waaruit zou blijken dat er koersgevoelige informatie naar Rajaratnam is doorgegeven. Het zou onder meer gaan om financiële resultaten van bedrijven als Intel, Google en IBM.
Warren Buffet
De openbare aanklager voert onder meer aan dat Gupta voortijdig informatie aan Rajaratnam heeft doorgegeven over de 5 miljard dollar investering die Warren Buffet midden in de kredietcrisis in Goldman Sachs zou doen.
Blankfein liet tijdens de rechtszaak weten dat dit intern eerst besproken is ter goedkeuring en dat deinvestering van Buffet van grote importantie was voor de bank. Buffet, de grootste belegger van de wereld, legde immers een soort kwaliteitsstempel op Goldman Sachs.
Een andere belangrijk nieuwsfeit betrof het eerste verlies dat Goldman Sachs medio oktober 2008 naar buiten zou brengen. Analisten waren nog uitgegaan van een positief resultaat. Rajaratnam heeft op het voortijdig verkrijgen van deze informatie aandelen Goldman Sachs van de hand gedaan.
En zo kreeg Rajarantnam ook voortijdig informatie in handen van bestuursoverleg in 2008 over een mogelijke fusie met een andere bank, zoals Wachovia.
Voorkennis in de polder
Hoewel van andere omvang kent ook Nederland zijn voorkennisklassiekers. De bekendste is waarschijnlijk wel de Boonstra-Toth zaak inzake handel in aandelen Endemol. Boonstra ging vrijuit. De meeste voorkenniszaken blijken uiteindelijk te stranden op de bewijslast.
Een doorslaggevend punt bij voorkenniszaken is of de informatie waarop gehandeld is openbaar is.
Dat speelde ook in de recente C-1000 voorkenniszaak. De AFM beboette C-1000 ondernemer Hans van Leeuwen voor de handel in aandelen Super de Boer. Van Leeuwen had tijdens een presentatie van een van de directieleden van C-1000 begrepen dat C-1000 voornemens was het eerdere bod van Jumbo op Super de Boer te gaan overtreffen.
Er ontstond inderdaad een biedingstrijd om Super de Boer. Al ging Super de Boer uiteindelijk toch naar Jumbo, Van Leeuwen kon een koerswinst verzilveren van 14.000 euro.
Van Leeuwen verdedigt zich door te stellen dat hij heeft gehandeld op publiekelijke informatie. Het directielid van C-1000 sprak voor een groep van 700 man, waaronder minimaal één journalist. Van Leeuwen zou naar eigen zeggen gewoon over een scherp beleggingsinstinct hebben beschikt en gaat in beroep.
Grolsch
Succes voor de rechtbank was er wel bij de voorkenniszaak in aandelen Grolsch. Een inmiddels ontslagen secretaresse zou in 2007 informatie over de fusiebesprekingen tussen Grolsch en SABMiller hebben doorgespeeld aan haar vriend.
De vader van haar vriend ging vervolgens aandelen Grolsch kopen. De rechtbank legde de secretaresse en haar vriend een boete op van 1.000 euro voor het lekken van koersgevoelige informatie. Schoonvader kreeg een boete van 10.000 euro en moest zijn koerswinst van bijna 23.000 euro inleveren.
Op de hoogte blijven?