De Amerikaanse president Obama staat waarschijnlijk voor de grootste testcase uit zijn loopbaan. Extra bezuinigingen in combinatie met een hoger plafond voor de staatsschuld zijn de inzet.
Hoe is het mogelijk. De drie grote Amerikaanse ratingbureaus Moody's , Fitch en Standard & Poor's (S&P) werden tijdens de kredietcrisis totaal neergesabeld en nu lijken zij het lot van de Amerikaanse economie wederom in handen te hebben.
Alle drie de grote rating agencies wordt verweten aan de vooravond van de kredietcrisis te hebben zitten slapen. Per slot van rekening had zakenbank Lehman Brothers nog vlak voor zijn teloorgang een A rating.
Faillissement
Diezelfde Moody's als S&P dreigen nu de Verenigde Staten binnen afzienbare tijd te ‘downgraden', simpelweg omdat de Verenigde Staten afstevenen op een faillissement.
Dagelijks komt de Amerikaanse federale overheid circa 4 miljard euro tekort en dat moet dus op de kapitaalmarkt gefinancierd worden. Nu het plafond van de staatsschuld van 14.294 miljard bereikt is wordt die weg geblokkeerd.
Om de verplichtingen te voldoen zou al een greep in de federale pensioenpot zijn gedaan. Wanbetaling dreigt. In dat geval kunnen de rating agencies niet anders dan de kredietwaardigheid verlagen.
Als dat gebeurt zal de Amerikaanse lange rente waarschijnlijk omhoog schieten en lijkt al het verruimingsbeleid van Ben Bernanke voor niets te zijn geweest.
De Verenigde Staten beginnen dan op Griekenland te lijken. Op een gegeven moment wordt het voor het land te duur om te lenen en kan het op termijn in het geheel niet meer op de kapitaalmarkt terecht.
De rating bureaus zouden nu juist niet te kritisch moeten zijn, maar hun onafhankelijkheid zal dan wederom ter discussie komen te staan.
Bezuinigen
Obama en de zijnen kunnen dus eigenlijk niet anders dan aan de eisen van de rating agencies voldoen. Alleen met een verhoging van het plafond zullen de kredietbeoordelaars geen genoegen nemen. Dat betekent gelijk flink bezuinigen en het schuldenplafond omhoog om aan de aankomende rente- en aflossingverplichtingen te kunnen voldoen.
Tucht van de markt
Op zich geen verkeerde zaak. De Verenigde Staten moeten sowieso flink bezuinigen en ook de belastingen zullen omhoog moeten.
Het blijft echter wel een politiek lastig verhaal voor Obama, die een groot bezuinigingsprogramma van 4.000 miljard door de senaat wil loodsen. Bezuinigingen en belastingverhogingen zijn geen populaire maatregelen en zijn zeker voor de korte termijn niet gunstig voor de werkgelegenheid.
En juist die Amerikaanse arbeidsmarkt wil maar niet op gang komen. De Republikeinen zijn dan ook tegen de plannen van Obama, maar ook zij lijken weinig keuze te hebben en zouden in ieder geval op een compromis moeten aansturen.
Het niet verhogen van het schuldenplafond is in ieder geval geen optie, want dan moet de overheid direct snijden in allerlei uitkeringen en subsidies. Dat zal de economie nog veel harder raken en de overheidsfinanciën via hogere uitkeringen, hogere rentelasten en lagere inkomsten nog meer uit het lood slaan.
Macht
Het is al vaker gezegd. De ratingbureaus hebben veel macht. Maar eerlijk is eerlijk het echte probleem ligt toch niet bij hen. Dat ligt bij de politiek die het huishoudboekje dusdanig heeft laten ontsporen en het allemaal zo ver heeft laten komen.
Alle drie de grote rating agencies wordt verweten aan de vooravond van de kredietcrisis te hebben zitten slapen. Per slot van rekening had zakenbank Lehman Brothers nog vlak voor zijn teloorgang een A rating.
Faillissement
Diezelfde Moody's als S&P dreigen nu de Verenigde Staten binnen afzienbare tijd te ‘downgraden', simpelweg omdat de Verenigde Staten afstevenen op een faillissement.
Dagelijks komt de Amerikaanse federale overheid circa 4 miljard euro tekort en dat moet dus op de kapitaalmarkt gefinancierd worden. Nu het plafond van de staatsschuld van 14.294 miljard bereikt is wordt die weg geblokkeerd.
Om de verplichtingen te voldoen zou al een greep in de federale pensioenpot zijn gedaan. Wanbetaling dreigt. In dat geval kunnen de rating agencies niet anders dan de kredietwaardigheid verlagen.
Als dat gebeurt zal de Amerikaanse lange rente waarschijnlijk omhoog schieten en lijkt al het verruimingsbeleid van Ben Bernanke voor niets te zijn geweest.
De Verenigde Staten beginnen dan op Griekenland te lijken. Op een gegeven moment wordt het voor het land te duur om te lenen en kan het op termijn in het geheel niet meer op de kapitaalmarkt terecht.
De rating bureaus zouden nu juist niet te kritisch moeten zijn, maar hun onafhankelijkheid zal dan wederom ter discussie komen te staan.
Bezuinigen
Obama en de zijnen kunnen dus eigenlijk niet anders dan aan de eisen van de rating agencies voldoen. Alleen met een verhoging van het plafond zullen de kredietbeoordelaars geen genoegen nemen. Dat betekent gelijk flink bezuinigen en het schuldenplafond omhoog om aan de aankomende rente- en aflossingverplichtingen te kunnen voldoen.
Tucht van de markt
Op zich geen verkeerde zaak. De Verenigde Staten moeten sowieso flink bezuinigen en ook de belastingen zullen omhoog moeten.
Het blijft echter wel een politiek lastig verhaal voor Obama, die een groot bezuinigingsprogramma van 4.000 miljard door de senaat wil loodsen. Bezuinigingen en belastingverhogingen zijn geen populaire maatregelen en zijn zeker voor de korte termijn niet gunstig voor de werkgelegenheid.
En juist die Amerikaanse arbeidsmarkt wil maar niet op gang komen. De Republikeinen zijn dan ook tegen de plannen van Obama, maar ook zij lijken weinig keuze te hebben en zouden in ieder geval op een compromis moeten aansturen.
Het niet verhogen van het schuldenplafond is in ieder geval geen optie, want dan moet de overheid direct snijden in allerlei uitkeringen en subsidies. Dat zal de economie nog veel harder raken en de overheidsfinanciën via hogere uitkeringen, hogere rentelasten en lagere inkomsten nog meer uit het lood slaan.
Macht
Het is al vaker gezegd. De ratingbureaus hebben veel macht. Maar eerlijk is eerlijk het echte probleem ligt toch niet bij hen. Dat ligt bij de politiek die het huishoudboekje dusdanig heeft laten ontsporen en het allemaal zo ver heeft laten komen.