VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Vrees voor nieuwe recessie neemt toe. Wat kan het tij keren?

Rake klappen op de aandelenmarkten. Beleggers prijzen een ‘double dip' scenario in voor de wereldeconomie en verkopen met flinke kortingen. Grote vraag is wat het tij kan keren.

Het voor Griekenland en , hebben slechts voor een zeer korte opleving op de beurzen gezorgd.

De onrust is alleen maar toegenomen. Een neerwaarts spiraal tekent zich af.

Beleggers verliezen het vertrouwen dat landen als Italië en Spanje zonder hulp aan hun verplichtingen kunnen voldoen.

De rentetarieven op de staatsschuld van deze landen lopen op. Daardoor deze landen nog harder moeten bezuinigen om de hogere rentelasten op te brengen.

Meer bezuinigen tast de economische groei aan waardoor een economie al snel in recessie kan belanden en bedrijfswinsten onder druk komen te staan. De eerste signalen zijn er al.

Inflatie
Groot nadeel van de huidige crisis is dat meerdere economische machten gelijktijdig met dezelfde schuldproblemen kampen, terwijl groeimotor China op de rem moet trappen om de inflatie in toom te houden.

Verder hebben centrale banken via het opkopen van allerlei slechte leningen al veel geld in de economie gepompt.

Voor Europa geldt dat wat minder dan voor de Verenigde Staten, maar uiteindelijk kan al dat geld voor een enorme inflatie gaan zorgen.

Meer stimuleringsmaatregelen door de Amerikaanse Federal Reserve en de Europese Centrale Bank behoort tot de mogelijkheid, maar behelst dus nogal wat risico's.

In Europa is ook vooral het ontbreken van eensgezindheid onder de Europese politieke leiders over een oplossing een groot probleem. Sterker, het zorgt er zelfs voor dat de zaken verergeren.

Terugkijken
Wat zakt gaat meestal ook weer omhoog. Het is dus interessant om te kijken wat de koersen ten tijde van de kredietcrisis weer deed opveren.

Op 9 maart 2009 zakte de AEX onder de 200 punten. De kredietcrisis vierde hoogtij en bedrijfswinsten stonden fors onder druk.

Afgezien van het feit dat aandelenkoersen wel erg hard waren gedaald en er koopjesjagers kwamen, waren er ook wel degelijk belangrijke koerstriggers.

Een daarvan was de uitkomsten van de stress test voor Amerikaanse banken, die onzekerheid wegnam in zowel de Verenigde Staten als in Europa. Verder kondigde Fed-baas Ben Bernanke een verruiming van het obligatie-opkoopprogramma QE1 aan, wat de financiële markten vlot trok.

Een derde belangrijke impuls kwam van de Amerikaanse Financial Accounting Standards Board (FASB) die liet weten dat bedrijven meer vrijheid kregen in de waardebepaling van activa, vooral in tijden waarin markten niet goed werken.

Daarmee kwam een einde aan de forse afboekingen die vooral banken moesten doen op fors in koers gedaalde effecten, vooral ook omdat deze markten waren opgedroogd.

En nu?
Grote vraag is wat nu de beurzen weer een steuntje in de rug moeten geven. In de eerste plaats is het wachten totdat het Europese noodfonds EFSF meer mogelijkheden krijgt om in te grijpen. Beleidsbepalers zijn het hier al over eens, maar een en ander moet nog officieel worden gemaakt.

Europese leiders zullen vervolgens eensgezind moeten worden over de verdere aanpak van de crisis en doortastend te werk moeten gaan.

Dat wil zeggen dat de problemen bij de kiem aangepakt moeten worden. Landen zullen op het gebied van fiscaliteit soevereiniteit moeten inleveren aan Brussel en er zullen goede afspraken over bezuinigingsprogramma's moeten worden gemaakt.

Hoe precair ook, centrale banken zullen waarschijnlijk nog meer slechte leningen moeten opkopen om de markten tijd te geven. De nu aangekondigde interventies van de ECB en de Bank of Japan zijn onvoldoende.

Economie is uiteindelijk een vertrouwenskwestie. Aan de beleidsmakers daar een goede basis voor te leggen om een meltdown van het financiële systeem te voorkomen.