Een klein Grieks vonkje is opnieuw genoeg om de eurozone stante pede in ademnood te brengen. Wat heeft premier Papandreou bezield en wat kunnen de gevolgen zijn?
Hij dacht het slim te spelen, George Papandreou.
Door een beroep te doen op de democratie, net als Europa een begrip van Griekse origine, meende de Griekse premier de meubelen te redden voor hemzelf en zijn regering.
Door een referendum uit te schrijven dacht Papandreou aan legitimiteit te winnen voor de keiharde bezuinigingen die zijn regering te wachten staat. Die actie was een complete verrassing voor Europa en zelfs zijn eigen regering.
Wat heeft hem bezield?
De bloedrode reactie op de financiële markten maakt veel duidelijk. Daarover hieronder meer. Maar eerst maar eens de vraag wat de Griekse premier bezield mag hebben om op dit moment deze zet te doen.
Papandreou moet vooraf beseft hebben wat voor schokgolf zijn voornemen zou veroorzaken. Nog geen week geleden is een uiterste en ongekende poging gedaan door leiders van de eurozone om de Griekse schuld te verlichten.
Bovendien ligt het land volledig aan het infuus van Europa en het IMF. De steun vloeit met miljarden tegelijk richting Zuidoost-Europa.
De manier waarop de Griekse premier nu reageert zorgt voor -publiekelijk ingehouden- woede bij politici die hun nek hebben uitgestoken voor het land.
Noodsprong
Voor Papandreou moet de vraag om publieke goedkeuring een noodsprong zijn geweest. Politieke steun heeft de Griekse leider steeds minder. En dat brengt zijn eigen positie in gevaar.
De extra bezuinigingen die Griekenland moet doorvoeren in ruil voor nieuwe miljardensteun is al goedgekeurd in het parlement. Om deze uit te voeren is punt twee.
Papandreou denkt zijn eigen regeringsploeg er niet meer voor te kunnen winnen zonder publieke goedkeuring, die overigens meer dan twijfelachtig is.
IJsland
Wellicht heeft Papandreou ook goed gekeken naar het IJslandse drama in 2008. Na het faillissement van de IJslandse bank Icesave schoten Nederland en Groot-Brittannië miljarden voor aan gedupeerde spaarders. De bedoeling was dat de IJslandse regering dat geld zou terugbetalen.
Al twee keer werd een referendum in IJsland gehouden om steun van het publiek te krijgen voor terugbetaling van de Icesave-miljarden. Twee keer stemde IJslandse burgers tegen, twee keer versoepelden Nederland en Groot-Brittannië de voorwaarden voor terugbetaling.
Zou Papandreou ook sturen om versoepeling van de voorwaarden van de miljardenlening? Of de kwijtschelding van schulden verder willen oprekken dan de huidige 50 procent? De reputatie van Griekenland mag dan totaal naar de knoppen zijn, uiteindelijk heeft hij zijn donoren in de tang , net zoals dat ging in de kwestie IJsland.
Schade
Of de plannen van Papandreou stand houden valt zeer te betwijfelen. Zeker is wel dat Europa gezakt is voor onbedoelde Griekse stresstest van vandaag. Er is nog altijd geen vertrouwen in de markt dat de eurozone de Griekse crisis aankan.
Vele miljarden euro's verder is de kwetsbaarheid nog steeds groot zoals dit relatief kleine incident aantoont. Beurzen kleurden dan ook dieprood. En als het vertrouwen in de reële economie verder daalt dan is de schade nog aanzienlijker.
Door een beroep te doen op de democratie, net als Europa een begrip van Griekse origine, meende de Griekse premier de meubelen te redden voor hemzelf en zijn regering.
Door een referendum uit te schrijven dacht Papandreou aan legitimiteit te winnen voor de keiharde bezuinigingen die zijn regering te wachten staat. Die actie was een complete verrassing voor Europa en zelfs zijn eigen regering.
Wat heeft hem bezield?
De bloedrode reactie op de financiële markten maakt veel duidelijk. Daarover hieronder meer. Maar eerst maar eens de vraag wat de Griekse premier bezield mag hebben om op dit moment deze zet te doen.
Papandreou moet vooraf beseft hebben wat voor schokgolf zijn voornemen zou veroorzaken. Nog geen week geleden is een uiterste en ongekende poging gedaan door leiders van de eurozone om de Griekse schuld te verlichten.
Bovendien ligt het land volledig aan het infuus van Europa en het IMF. De steun vloeit met miljarden tegelijk richting Zuidoost-Europa.
De manier waarop de Griekse premier nu reageert zorgt voor -publiekelijk ingehouden- woede bij politici die hun nek hebben uitgestoken voor het land.
Noodsprong
Voor Papandreou moet de vraag om publieke goedkeuring een noodsprong zijn geweest. Politieke steun heeft de Griekse leider steeds minder. En dat brengt zijn eigen positie in gevaar.
De extra bezuinigingen die Griekenland moet doorvoeren in ruil voor nieuwe miljardensteun is al goedgekeurd in het parlement. Om deze uit te voeren is punt twee.
Papandreou denkt zijn eigen regeringsploeg er niet meer voor te kunnen winnen zonder publieke goedkeuring, die overigens meer dan twijfelachtig is.
IJsland
Wellicht heeft Papandreou ook goed gekeken naar het IJslandse drama in 2008. Na het faillissement van de IJslandse bank Icesave schoten Nederland en Groot-Brittannië miljarden voor aan gedupeerde spaarders. De bedoeling was dat de IJslandse regering dat geld zou terugbetalen.
Al twee keer werd een referendum in IJsland gehouden om steun van het publiek te krijgen voor terugbetaling van de Icesave-miljarden. Twee keer stemde IJslandse burgers tegen, twee keer versoepelden Nederland en Groot-Brittannië de voorwaarden voor terugbetaling.
Zou Papandreou ook sturen om versoepeling van de voorwaarden van de miljardenlening? Of de kwijtschelding van schulden verder willen oprekken dan de huidige 50 procent? De reputatie van Griekenland mag dan totaal naar de knoppen zijn, uiteindelijk heeft hij zijn donoren in de tang , net zoals dat ging in de kwestie IJsland.
Schade
Of de plannen van Papandreou stand houden valt zeer te betwijfelen. Zeker is wel dat Europa gezakt is voor onbedoelde Griekse stresstest van vandaag. Er is nog altijd geen vertrouwen in de markt dat de eurozone de Griekse crisis aankan.
Vele miljarden euro's verder is de kwetsbaarheid nog steeds groot zoals dit relatief kleine incident aantoont. Beurzen kleurden dan ook dieprood. En als het vertrouwen in de reële economie verder daalt dan is de schade nog aanzienlijker.