De oplossing voor de eurocrisis komt van de politiek niet van de financiële markten, zegt bondskanselier Merkel. Inmiddels lijkt het duidelijk dat kiezers/burgers voor een doorbraak moeten gaan zorgen.
Het lijken niet langer kiezers te zijn die regeringen mogelijk maken maar de rente.
In Griekenland en Italië werd onder druk van torenhoge rentes op de staatsschuld een regering van niet-gekozen technocraten geïnstalleerd.
In Spanje en Ierland versnelde grote financiële problemen een politieke omwenteling. En het meest halsstarrige jongetje van de klas, België, is nu ook om.
Anderhalve jaar geleden gaven kiezers hun mening. Maar de beleidsbepalers hadden een sterk oplopende rente en een afwaardering door kredietbeoordelaar S&P nodig om tot een regering te komen.
ECB en noodfonds
En ook in de overvloed aan lijstjes met oplossingen voor de eurocrisis komen kiezers/burgers er bekaaid af. Het zouden vooral de Europese Centrale Bank en het Europese noodfonds zijn die soelaas moeten bieden. Maar steeds opnieuw brengen die opties geen rust.
Het noodfonds blijkt lang niet groot genoeg om rust terug te brengen in de markten. En dat ondanks hogeschoolconstructies om de totale omvang van het ruim 200 miljard grote fonds met hefbomen op te krikken.
Massaal ingrijpen van de ECB lijkt met de tijd minder waarschijnlijk. Het mandaat van de onafhankelijke centrale bank moet daar te ver voor worden opgerekt. Massaal ingrijpen van de ECB stuit bovendien op grote bezwaren in Duitsland.
Schijn bedriegt
Maar schijn bedriegt. Het is uiteindelijk de kiezer die deze crisis gaat beslechten. De weigering van het belangrijkste euroland Duitsland om massale ingrepen van de ECB toe te staan of meer garanties aan schuldenlanden af te geven hangt samen met de grote weerstand van kiezers.
Net als elders in Europa beginnen zij hun knopen te tellen. De euro, dat was groei uit onderlinge handel, niet meer wisselen aan de grens en een stap richting een duurzame betere relatie tussen de deelnemende landen.
De eurocrisis heeft de groeivoordelen van het één-munt-gebied fors terug geworpen. Bovendien leidt de eurocrisis nu juist weer tot slechtere relaties tussen de verschillende landen.
Kiezers en beleggers
Wil Europa met een oplossing voor de crisis komen dan zullen beleidsbepalers ruggensteun willen en moeten krijgen van hun kiezers, schuine streep burgers.
Om het te houden bij Duitsland en Nederland: behalve hervormingen in Europa zal vertrouwen terugkomen door meer garanties en steun te geven. In principe staan de regeringen van beide landen daar niet op te wachten. Maar als kiezers hier mordicus tegen zijn is het moeilijker een draai te maken.
Behalve Griekenland is de situatie in veel eurolanden onder normale omstandigheden houdbaar. Maar uitblijvende oplossingen hebben 'normaal' verjaagd.
De rust op de financiële markten moet zo snel mogelijk hersteld worden. Dat is ook in het belang van beleggers, ook die via pensioenfondsen. Gelukkig zijn beleggers ook kiezers.
In Griekenland en Italië werd onder druk van torenhoge rentes op de staatsschuld een regering van niet-gekozen technocraten geïnstalleerd.
In Spanje en Ierland versnelde grote financiële problemen een politieke omwenteling. En het meest halsstarrige jongetje van de klas, België, is nu ook om.
Anderhalve jaar geleden gaven kiezers hun mening. Maar de beleidsbepalers hadden een sterk oplopende rente en een afwaardering door kredietbeoordelaar S&P nodig om tot een regering te komen.
ECB en noodfonds
En ook in de overvloed aan lijstjes met oplossingen voor de eurocrisis komen kiezers/burgers er bekaaid af. Het zouden vooral de Europese Centrale Bank en het Europese noodfonds zijn die soelaas moeten bieden. Maar steeds opnieuw brengen die opties geen rust.
Het noodfonds blijkt lang niet groot genoeg om rust terug te brengen in de markten. En dat ondanks hogeschoolconstructies om de totale omvang van het ruim 200 miljard grote fonds met hefbomen op te krikken.
Massaal ingrijpen van de ECB lijkt met de tijd minder waarschijnlijk. Het mandaat van de onafhankelijke centrale bank moet daar te ver voor worden opgerekt. Massaal ingrijpen van de ECB stuit bovendien op grote bezwaren in Duitsland.
Schijn bedriegt
Maar schijn bedriegt. Het is uiteindelijk de kiezer die deze crisis gaat beslechten. De weigering van het belangrijkste euroland Duitsland om massale ingrepen van de ECB toe te staan of meer garanties aan schuldenlanden af te geven hangt samen met de grote weerstand van kiezers.
Net als elders in Europa beginnen zij hun knopen te tellen. De euro, dat was groei uit onderlinge handel, niet meer wisselen aan de grens en een stap richting een duurzame betere relatie tussen de deelnemende landen.
De eurocrisis heeft de groeivoordelen van het één-munt-gebied fors terug geworpen. Bovendien leidt de eurocrisis nu juist weer tot slechtere relaties tussen de verschillende landen.
Kiezers en beleggers
Wil Europa met een oplossing voor de crisis komen dan zullen beleidsbepalers ruggensteun willen en moeten krijgen van hun kiezers, schuine streep burgers.
Om het te houden bij Duitsland en Nederland: behalve hervormingen in Europa zal vertrouwen terugkomen door meer garanties en steun te geven. In principe staan de regeringen van beide landen daar niet op te wachten. Maar als kiezers hier mordicus tegen zijn is het moeilijker een draai te maken.
Behalve Griekenland is de situatie in veel eurolanden onder normale omstandigheden houdbaar. Maar uitblijvende oplossingen hebben 'normaal' verjaagd.
De rust op de financiële markten moet zo snel mogelijk hersteld worden. Dat is ook in het belang van beleggers, ook die via pensioenfondsen. Gelukkig zijn beleggers ook kiezers.