VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Wel vooruitgang, geen doorbraak

Tot dusver ging het tijdens crisistoppen vooral om branden blussen. Nu moesten er duurzame hervormingen komen. Dat lukte half. En voor rust op korte termijn valt nog een hoop te regelen.

Deze keer zou het anders moeten, zo had vooral bondskanselier Angela Merkel zich voor genomen. Bij vorige Europese crisistoppen was .

En dat betekende miljarden klaarzetten voor directe hulp en reddingsschermen optuigen om vertrouwen van de financiële markten terug te krijgen.

De maatregelen bleken onvoldoende, de overtuigingskracht die ervan uitging was beperkt houdbaar.

Duwen tegen een touw
Opnieuw miljarden aan garanties klaar zetten werd dan ook vooral in Duitsland gezien als duwen tegen een touw. Niet effectief, nog afgezien van de vraag of sterke eurolanden zich wel verdere steun konden veroorloven zonder zelf het vertrouwen van beleggers te verliezen.

En dus ging het tijdens deze top vooral over oplossingen voor de langere termijn. Over begrotingsdiscipline en sancties als landen er een potje van maken.

Dat leverde een typisch Brussels compromis op. Er komen geen automatische sancties als landen de afspraken overtreden. Wel is het mogelijk voor landen om die sancties af te dwingen via de Europese rechter. En zo blijft discipline politiek.

Rode loper
Met die afspraken hopen beleidsbepalers de rode loper te hebben uitgerold voor de Europese Centrale Bank.

De ECB had al laten doorschemeren geen zin te hebben om nog massaler staatspapier van schuldenlanden op te kopen of anderszins bij te springen als structurele hervormingen uitbleven.

Intussen lanceerde de Bank de dag voor de Eurotop . Banken kunnen ongelimiteerd geld lenen met een looptijd tot drie jaar, terwijl het door de ECB gevraagde onderpand niet eens van de hoogste kwaliteit hoeft te zijn.

Volgens de president van de Franse Centrale Bank, Christian Noyer, is deze faciliteit de ‘bazooka' die de markt verlangde, het signaal dat banken in vrijwel alle omstandigheden aan genoeg geld kunnen komen.

Korte termijnoplossingen onvoldoende
Het valt te hopen dat de actie van de ECB de rust op korte termijn terugbrengt in de eurozone. Want van de uitkomsten van de eurotop valt op dat vlak niet al teveel te verwachten.

Eerdere plannen voor een gigantisch noodfonds zijn inmiddels afgezwakt en zo gecompliceerd geworden dat er te weinig rust van uitgaat.

In plaats van één noodfonds gaan er in beginsel twee verschillende naast elkaar opereren. En dan is er ook nog extra steun die via een U-bocht en het IMF terug komt naar Europa.

Nog meer ontbreekt
Wat betreft massale steun op korte termijn valt dus weinig te verwachten van de uitkomsten van de eurotop. En ook de dieper liggende oorzaken van de huidige malaise zijn maar zeer selectief aangepakt.

Neem bijvoorbeeld de concurrentiekracht. Om uit de crisis te groeien moeten schuldenlanden weer concurrerend worden. Er is nog bijzonder weinig gedaan om dat proces te stimuleren.

En als het wel gebeurt zal het nog uiterst complex blijken omdat er besluitvorming nodig is door de hele Europese Unie. En juist in dat gremium van 27 landen is nu een nieuwe, ernstige barst gekomen.

Nieuw schisma
Nadat er eerst al een breuk bleek tussen de ‘zuinige' noordelijke staten en de ‘ongehoorzame, verkwistende' zuidelijke broertjes komt is er nu het isolement van Groot-Brittannië.

Het land keurde de uitkomsten van de eurotop resoluut af. Groot-Brittannië lag onder meer dwars omdat het vreesde voor de concurrentiepositie van Londens financiële centrum. Prompt wordt de Britse premier Cameron op het continent afgeschilderd als de schutspatroon van speculanten.

En die verkettering kan Europa nog wel eens duur te staan komen. Want Groot-Brittannië blijft een belangrijke speler in de Europese Unie, ook nu het zichzelf nog harder dan tevoren heeft afgezet tegen de Eurozone.

Politiek wordt moeilijker
Het heeft de mogelijkheid om besluiten te blokkeren met een veto. Dat David Cameron daar niet voor terug schrikt is inmiddels duidelijk.

Bondskanselier Angela Merkel en de Franse premier Nicolas Sarkozy hebben het afgelopen maanden tot vervelends toe benadrukt: de oplossing van de eurocrisis is aan de politiek, niet aan de financiële markten. De uitgeharde tegenstellingen zullen dat niet gemakkelijker maken.