VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Grotere risicobereidheid laat koersen en rente stijgen

De opmars van de aandelenbeurzen sinds het dieptepunt afgelopen september is opmerkelijk. Veilige havens als de Duitse bund worden weer verlaten. Hoe houdbaar is het beursherstel?

Sinds het dieptepunt op 23 september 2011 -256 punten- is de AEX dik 30 procent gestegen. In nog geen half jaar tijd.

Daarmee staat de Nederlandse hoofdindex nog wel altijd zo'n 35 procent onder de top van de zomer van 2007, vlak voor de kredietcrisis. Toen noteerde de AEX ruim 500 punten.

De Duitse DAX en de Amerikaanse beursindices zijn nog veel verder teruggeveerd en noteren nog maar tien tot vijftien procent onder het niveau van voor de kredietcrisis.

Goedkoop geld
Beursspecialisten schrijven de aandelenrally in belangrijke mate toe aan het vele goedkope geld dat door de centrale banken de wereld in is gepompt.

Vooral de ruim 1.000 miljard euro die de Europese Centrale Bank aan banken heeft geleend voor een periode van drie jaar tegen de uitzonderlijk lage rente van 1 procent, zou gedeeltelijk neerslaan in de aandelenmarkten.

De economieboeken schrijven dan wel dat aandelen risicovoller zijn dan staatsobligaties, maar als de rendementsverwachtingen te veel uiteen gaan lopen vinden er grootscheepse verschuivingen plaats.

 
Herstel AEX (blauw) blijft ver achter bij Duitse DAX (oranje), Dow Jones (rood) en S&P (groen)

De dividendrendementen van aandelen bedragen ongeveer het dubbele van wat een Duitse tienjaars staatsobligatie ('bund') oplevert.

Switch uit obligaties
In de turbulente maanden vorig jaar zakten de Duitse, Amerikaanse en Nederlandse kapitaalmarktrente naar ongekende diepte door een vlucht naar veiligheid. Beleggers namen genoegen met bijzonder lage rendementen.

Die vlucht naar veiligheid was kennelijk te ver doorgeschoten. De obligatierendementen verdisconteerden de inflatierisico's onvoldoende.

Het zijn de betere macro-economische data uit de Verenigde Staten die de inflatieverwachting stuwt en het vastrentende staatspapier minder aantrekkelijk maakt.

Nog vers
Het feit dat de marktrentes in zowel de Verenigde Staten als in Duitsland stijgen is overigens nog van korte duur. De rally op de aandelenmarkten is al een stuk langer gaande.

De Griekse schuldendeal, maar vooral de toch wel een stuk positievere woorden van Fed-baas Ben Bernanke over de toestand van de Amerikaanse economie begin deze week heeft obligatiebeleggers tot verkopen aangezet.

Volgens een Amerikaanse handelaar zijn in een fragiele omgeving als deze dit soort kleine signalen vaak al genoeg om grote kapitaalstromen op gang te brengen. Zeker als deze van een gezaghebbend instituut als de Fed komt.

Het effectieve rendement op de tienjarige Amerikaanse staatslening is deze week gestegen tot boven de 2,3 procent, waar dit de afgelopen zeven maanden veelal onder de 2 procent lag. De Duitse tienjaarsrente steeg deze week eveneens met ruim 20 basispunten tot bijna 2,0 procent.

Keerpunt?
Het is de grote vraag of de verschuiving van obligaties naar aandelen door zal zetten. Veel zal afhangen van de ontwikkeling van de Amerikaanse economie en ook de mate waarin Europa kan aanhaken.

Een kink in de kabel is niet ondenkbaar. De Europese schuldencrisis is nog lang niet achter de rug. En ook een groeivertraging in de Verenigde Staten of China kan roet in het eten gooien voor aandeelhouders.