Grote stijger bij een positieve beurs, de schlemiel bij een dalende index. Never a dull moment met het aandeel PostNL. Hoe kan dat?
En ineens was daar dinsdag een koersstuip van 13 procent voor het aandeel PostNL. Het was de dag waarop de beleggers goed geluimd waren en het koersenbord voornamelijk groene cijfers liet zien.
Het leek een correctie in chagrijnige tijden, want per saldo is de beurswaarde van PostNL een derde gekrompen in iets meer dan een maand.
Bij de huidige waardering van ongeveer 1,1 miljard euro is heel PostNL minder waard dan het belang in TNT Express dat naar verwachting zal worden verkocht aan UPS voor 1,5 miljard euro. Beleggers waarderen PosNL dus op minus 400 miljoen euro.
Waarom hebben beleggers de laatste weken op grote schaal aandelen PostNL verkocht?
Pensioenproblemen
Het grootste probleemdossier van PostNL is het uit het lood geslagen pensioenfonds. Met een omvang van ruim vijf miljard euro is het fonds ruim vijf keer zo groot als de marktkapitalisatie van PostNL.
De pensioenproblemen van PostNL komen in drie smaken.
1. Versobering pensioenregeling
Postbodes hebben nog altijd een relatief gunstige pensioenregeling. Zo hoeven werknemers van PostNL, als één van de laatste bedrijven in Nederland, geen eigen bijdrage te leveren aan het pensioenfonds.
Financieel directeur Jan Bos is sinds midden februari in overleg met de vakbonden om de pensioenregelingen te versoberen. In ieder geval brengt het onzekerheid met zich mee.
2: Aanvechten extra storting pensioenfonds
Zoals veel pensioenfondsen worstelt ook dat van PostNL met zijn toekomstige verplichtingen. Van het grootste pensioenfonds binnen het bedrijf lag de dekkingsgraad, maatstaf voor gezondheid van de fondsen, op 99,8 procent, aanzienlijk onder de door de regelgever vereiste 104 procent.
In het verleden is met het pensioenfonds afgesproken dat PostNL gaten moet dichten. Bij een tekort van 244 miljoen euro betekent dit dat het postbedrijf voor tientallen miljoenen aan "top up payments" moet doen in de komende kwartalen.
Maar PostNL betwist de noodzaak van de betalingen en acht deze op lange termijn niet houdbaar. Het pensioenfonds denkt daar natuurlijk anders over, als gevolg hiervan is er een arbitrage zaak gestart.
3: Verandering in boekhoudregels zet mogelijk streep door dividend
Tot slot heeft de boekhouder van PostNL een probleem. Als gevolg van een nieuwe boekhoudregel mag PostNL haar zogenaamde "actuariële pensioenverliezen" niet meer over meerdere jaren uitsmeren, maar moet het deze in een keer tegen het eigen vermogen wegstrepen.
Hoewel het om een boekhoudkundige exercitie gaat, is de impact op de balans enorm.
Daar komt bij dat een lagere rente, de actuariële verplichting groter maken net als de afboeking op het eigen vermogen. Door het de enorme omvang van het pensioenfonds komen de klappen hard aan. De markt lijkt er rekening mee te houden dat het eigen vermogen negatief wordt.
De regel gaat pas begin volgens jaar in en dat is maar goed ook. Als de regel eind maart was ingegaan, zou het eigen vermogen buffer een optater van 1,08 miljard euro hebben gekregen. De buffer van 1,05 miljard euro zou weggevaagd zijn.
Zak geld maar geen dividend
Als PostNL zijn eigen vermogen ziet wegsmelten heeft dat veel negatieve gevolgen voor beleggers. De wet schrijft voor dat bedrijven dan geen dividend mogen uitkeren. En PostNL is in de markt gezet als dividendaandeel.
Eind vorig jaar was daar al een eerste kras op dat imago, toen het slotdividend niet in cash maar in aandelen werd uitgekeerd. En nu de vrees voor het negatieve eigen vermogen. Het heeft er alle schijn van dat dividendbeleggers in de laatste weken grote verkooporders inlegden.
Wachten op cheque
In de tussentijd wacht PostNL op een enorme cheque uit Amerika die ergens in tweede helft van het jaar op het Haagse hoofdkantoor op de mat zal vallen. De verkoop van het belang in TNT Express aan de Amerikaanse pakjesbezorger UPS zal ruim 1,5 miljard euro opleveren.
Dat die transactie doorgaat lijkt zo goed als zeker. UPS liet onlangs nog weten de financiering rond te hebben. Mogelijke onzekerheid over de verkoop is in ieder geval geen reden voor het nerveuze koersverloop van het aandeel PostNL. Het aandeel TNT Express zou dan immers ook moeten dalen en dat gebeurt nauwelijks.
Het bedrijf wil 700 miljoen euro gebruiken voor schuldaflossing en zal 300 miljoen euro investeren in uitbreiding van het dienstenpalet.
Op het wenslijstje van PostNL staat ook "het cash dividend herstellen", maar het is de vraag of dit boekhoudkundig haalbaar is. Daar doet de 500 miljoen euro die waarschijnlijk op de bank geparkeerd staat niets aan af.
Het leek een correctie in chagrijnige tijden, want per saldo is de beurswaarde van PostNL een derde gekrompen in iets meer dan een maand.
Bij de huidige waardering van ongeveer 1,1 miljard euro is heel PostNL minder waard dan het belang in TNT Express dat naar verwachting zal worden verkocht aan UPS voor 1,5 miljard euro. Beleggers waarderen PosNL dus op minus 400 miljoen euro.
Waarom hebben beleggers de laatste weken op grote schaal aandelen PostNL verkocht?
Pensioenproblemen
Het grootste probleemdossier van PostNL is het uit het lood geslagen pensioenfonds. Met een omvang van ruim vijf miljard euro is het fonds ruim vijf keer zo groot als de marktkapitalisatie van PostNL.
De pensioenproblemen van PostNL komen in drie smaken.
1. Versobering pensioenregeling
Postbodes hebben nog altijd een relatief gunstige pensioenregeling. Zo hoeven werknemers van PostNL, als één van de laatste bedrijven in Nederland, geen eigen bijdrage te leveren aan het pensioenfonds.
Financieel directeur Jan Bos is sinds midden februari in overleg met de vakbonden om de pensioenregelingen te versoberen. In ieder geval brengt het onzekerheid met zich mee.
2: Aanvechten extra storting pensioenfonds
Zoals veel pensioenfondsen worstelt ook dat van PostNL met zijn toekomstige verplichtingen. Van het grootste pensioenfonds binnen het bedrijf lag de dekkingsgraad, maatstaf voor gezondheid van de fondsen, op 99,8 procent, aanzienlijk onder de door de regelgever vereiste 104 procent.
In het verleden is met het pensioenfonds afgesproken dat PostNL gaten moet dichten. Bij een tekort van 244 miljoen euro betekent dit dat het postbedrijf voor tientallen miljoenen aan "top up payments" moet doen in de komende kwartalen.
Maar PostNL betwist de noodzaak van de betalingen en acht deze op lange termijn niet houdbaar. Het pensioenfonds denkt daar natuurlijk anders over, als gevolg hiervan is er een arbitrage zaak gestart.
3: Verandering in boekhoudregels zet mogelijk streep door dividend
Tot slot heeft de boekhouder van PostNL een probleem. Als gevolg van een nieuwe boekhoudregel mag PostNL haar zogenaamde "actuariële pensioenverliezen" niet meer over meerdere jaren uitsmeren, maar moet het deze in een keer tegen het eigen vermogen wegstrepen.
Hoewel het om een boekhoudkundige exercitie gaat, is de impact op de balans enorm.
Daar komt bij dat een lagere rente, de actuariële verplichting groter maken net als de afboeking op het eigen vermogen. Door het de enorme omvang van het pensioenfonds komen de klappen hard aan. De markt lijkt er rekening mee te houden dat het eigen vermogen negatief wordt.
De regel gaat pas begin volgens jaar in en dat is maar goed ook. Als de regel eind maart was ingegaan, zou het eigen vermogen buffer een optater van 1,08 miljard euro hebben gekregen. De buffer van 1,05 miljard euro zou weggevaagd zijn.
Zak geld maar geen dividend
Als PostNL zijn eigen vermogen ziet wegsmelten heeft dat veel negatieve gevolgen voor beleggers. De wet schrijft voor dat bedrijven dan geen dividend mogen uitkeren. En PostNL is in de markt gezet als dividendaandeel.
Eind vorig jaar was daar al een eerste kras op dat imago, toen het slotdividend niet in cash maar in aandelen werd uitgekeerd. En nu de vrees voor het negatieve eigen vermogen. Het heeft er alle schijn van dat dividendbeleggers in de laatste weken grote verkooporders inlegden.
Wachten op cheque
In de tussentijd wacht PostNL op een enorme cheque uit Amerika die ergens in tweede helft van het jaar op het Haagse hoofdkantoor op de mat zal vallen. De verkoop van het belang in TNT Express aan de Amerikaanse pakjesbezorger UPS zal ruim 1,5 miljard euro opleveren.
Dat die transactie doorgaat lijkt zo goed als zeker. UPS liet onlangs nog weten de financiering rond te hebben. Mogelijke onzekerheid over de verkoop is in ieder geval geen reden voor het nerveuze koersverloop van het aandeel PostNL. Het aandeel TNT Express zou dan immers ook moeten dalen en dat gebeurt nauwelijks.
Het bedrijf wil 700 miljoen euro gebruiken voor schuldaflossing en zal 300 miljoen euro investeren in uitbreiding van het dienstenpalet.
Op het wenslijstje van PostNL staat ook "het cash dividend herstellen", maar het is de vraag of dit boekhoudkundig haalbaar is. Daar doet de 500 miljoen euro die waarschijnlijk op de bank geparkeerd staat niets aan af.
Gerelateerde artikelen