De Europese lidstaten zijn het erover eens dat ze een bankenunie gaan optuigen. Dat was een voorwaarde voor directe noodsteun aan probleembanken. Nu komt het aan op invulling.
De vergadering van Europese ministers van Financiën stemde in de nacht van woensdag op donderdag in met het voorstel Europees bankentoezicht op te zetten.
De president van de Europese raad krijgt een mandaat om met het Europees parlement te werken aan de noodzakelijke regelgeving.
Concreet is afgesproken dat de Europese Centrale Bank een rol krijgt bij het toezicht op de grote Europese banken. De kleintjes, met een balanstotaal van minder dan 30 miljard euro, zijn uitgezonderd.
Rol
Wat de rol van de ECB precies wordt, moet nog worden uitgewerkt. Er komt een toezichthoudend orgaan dat in nauwe samenwerking met nationale autoriteiten het toezicht gaat doen.
Maar het is de vraag of dat betekent dat de ECB nu de leiding krijgt bij het toezicht. Gaat de ECB bijvoorbeeld het initiatief nemen om banken te instrueren om bepaalde activiteiten te staken? Of om een bank in de financiële problemen te ontmantelen?
Hoe sterk?
De plannen die de ministers in oktober hebben opgesteld wijzen er niet op dat dit nu geregeld is. De raad constateerde toen dat regelgeving in de lidstaten op dit punt en rond de garantiestelsels voor spaartegoeden moeten worden geharmoniseerd.
Daarnaast nam de raad kennis van het voornemen van de Europese Commissie om een enkel Europees resolutiemechanisme op te stellen. Zeker geen omarming van het idee dat alle zwakke banken in Europa op dezelfde manier worden aangepakt.
Zelfs als het Europese bankentoezicht in 2014 inderdaad werkelijkheid wordt, zoals de planning is, is het dus maar de vraag hoe sterk dat toezicht zal zijn. Als op de andere punten niets gebeurd is het in feite Europees toezicht ‘in name only'.
Maar uiteindelijk is dat misschien ook wel waar het allemaal om gaat. Een bankenunie is een voorwaarde voor directe steun van het Europese noodfonds ESM aan zwakke banken in zwakke lidstaten, in het bijzonder Spanje.
Als het noodfonds direct steun kan geven, ontlast dit lidstaten die zonder zwakke banken al moeite genoeg hebben om financieel overeind te blijven.
"Dit maakt het mogelijk de vicieuze cirkel tussen banken en overheden, een belangrijke eigenschap van de schuldencrisis in Europa, te doorbreken", luidde het donderdag. Dat laat aan duidelijkheid over het eigenlijke doel van de hele exercitie weinig te wensen over.
De president van de Europese raad krijgt een mandaat om met het Europees parlement te werken aan de noodzakelijke regelgeving.
Concreet is afgesproken dat de Europese Centrale Bank een rol krijgt bij het toezicht op de grote Europese banken. De kleintjes, met een balanstotaal van minder dan 30 miljard euro, zijn uitgezonderd.
Rol
Wat de rol van de ECB precies wordt, moet nog worden uitgewerkt. Er komt een toezichthoudend orgaan dat in nauwe samenwerking met nationale autoriteiten het toezicht gaat doen.
Maar het is de vraag of dat betekent dat de ECB nu de leiding krijgt bij het toezicht. Gaat de ECB bijvoorbeeld het initiatief nemen om banken te instrueren om bepaalde activiteiten te staken? Of om een bank in de financiële problemen te ontmantelen?
Hoe sterk?
De plannen die de ministers in oktober hebben opgesteld wijzen er niet op dat dit nu geregeld is. De raad constateerde toen dat regelgeving in de lidstaten op dit punt en rond de garantiestelsels voor spaartegoeden moeten worden geharmoniseerd.
Daarnaast nam de raad kennis van het voornemen van de Europese Commissie om een enkel Europees resolutiemechanisme op te stellen. Zeker geen omarming van het idee dat alle zwakke banken in Europa op dezelfde manier worden aangepakt.
Zelfs als het Europese bankentoezicht in 2014 inderdaad werkelijkheid wordt, zoals de planning is, is het dus maar de vraag hoe sterk dat toezicht zal zijn. Als op de andere punten niets gebeurd is het in feite Europees toezicht ‘in name only'.
Maar uiteindelijk is dat misschien ook wel waar het allemaal om gaat. Een bankenunie is een voorwaarde voor directe steun van het Europese noodfonds ESM aan zwakke banken in zwakke lidstaten, in het bijzonder Spanje.
Als het noodfonds direct steun kan geven, ontlast dit lidstaten die zonder zwakke banken al moeite genoeg hebben om financieel overeind te blijven.
"Dit maakt het mogelijk de vicieuze cirkel tussen banken en overheden, een belangrijke eigenschap van de schuldencrisis in Europa, te doorbreken", luidde het donderdag. Dat laat aan duidelijkheid over het eigenlijke doel van de hele exercitie weinig te wensen over.