VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Geen spoedig herstel: Mario staat klaar om in te grijpen

Een maand geleden klonk hij nog positief over ontwikkelingen in de eurozone, maar nu lijkt het geduld van ECB-baas Draghi op te raken. Als er niet snel herstel komt gaat de ECB ingrijpen.

Met een werkloosheid op recordhoogte, verder dalende vertrouwensindicatoren en druk op de industriële productie blijven de economische perspectieven in Europa grimmig.

Het wordt bovendien steeds duidelijker dat de omvangrijke bezuinigingen hun tol gaan eisen en overheden hun begrotingsafspraken niet na kunnen komen.

De roep om actie van de Europese Centrale Bank (ECB) neemt dan ook behoorlijk toe.

De ECB "staat klaar om op te treden", liet president Mario Draghi weten. Die ingrepen kunnen bestaan uit soepelere voorwaarden voor leningen aan banken of -het meest waarschijnlijk- een verlaging van het belangrijkste rentetarief.Rente kan omlaag
De ECB heeft de rente voor het laatst verlaagd in juli vorig jaar. Die actie, één van de eerste van Mario Draghi als voorzitter van de ECB, duwde het renteniveau binnen de eurozone naar een historisch lage 0,75. Dat is nog altijd veel hoger dan de nultarieven die de Amerikaanse en Japanse centrale banken hanteren.

Sindsdien is de Europese economie verder weggegleden, de kredietverlening verder onder druk komen te staan en ook de inflatie afgenomen. Er lijkt dus wel degelijk ruimte voor een rentestap.

Bij eerdere rentebesluiten rekende de ECB-voorzitter nog op herstel van de economie in de tweede jaarhelft, maar nu kan hij niet veel anders dan wijzen op de economische zwaktes.

Voorstanders van een rentestap zijn onder meer onder Christine Lagarde van het IMF en de Amerikaanse econoom Nouriel Roubini.

Valuta-oorlog
Een verlaging van de rente kan niet alleen de economie stimuleren via goedkoper krediet, het zorgt ook voor een zwakkere euro wat gunstig is voor de Europese export.

Econoom Roubini denkt dat daarvoor wel forse stappen nodig zijn. Hij meent dat de euro wel 10-20 procent moet dalen om de concurrentiekracht van het eurogebied op peil te brengen.

Door het extreem ruime monetaire beleid van met name de Amerikaanse Fed is veel geld gestroomd naar opkomende landen als Brazilië die daardoor hun valuta in waarde hebben zien stijgen.

Vanwege veelal hoge inflatie in die landen kunnen zij vaak niet anders dan proberen hun eigen valuta te devalueren via valuta-interventies of strikte kapitaalbeperkingen. Voor monetaire verruiming is daar geen plaats.

Dat is er wel in Japan dat vecht tegen deflatie. De centrale bank van Japan presenteerde deze week een pakket aan vergaande maatregelen om de economie te stimuleren. De centrale bank van Japan wil in twee jaar tijd de geldhoeveelheid in het land verdubbelen en twee keer zoveel staatsobligaties gaan opkopen.

ECB ook aan de QE?
Het is nog maar de vraag of de ECB wil meedoen in deze wedloop van ingrepen. Concurrerende devaluaties kunnen uiteindelijk leiden tot handels- en kapitaalbeperkingen.

Het aantal voorstanders van een krachtige draai aan de Europese geldkraan neemt niettemin toe.

Zeker zolang de inflatie in het eurogebied beperkt blijft kan een lagere reële rente niet alleen de export stimuleren door een zwakkere euro. Als de bestedingen daadwerkelijk aantrekken kan het kan ook gunstig zijn voor de invoer.

In dat geval zou een vorm van kwantitatieve verruiming door de ECB ook positieve effecten voor andere landen kunnen hebben.

Ook hier zijn de verwachtingen niet al te hoog gespannen en wordt Draghi geholpen door recente zwakte van de euro. Cyprus heeft ook zo zijn goede kanten.