Beleggers kunnen hun onderhandelingspositie bij de koop of verkoop van aandelen aflezen aan het orderboek. Daar zitten risico’s aan.
Het orderboek, de verzameling van koop- en verkoop- orders voor een aandeel op een bepaald moment, geeft inzicht in de krachtverhou- ding tussen kopers en verkopers. Verkopers (´laten´) kunnen peilen hoeveel interesse er is voor hun stukken. Kopers (‘bieden’) kunnen zien hoeveel aanbieders er zijn.
Neem het aandeel Shell in bijgaand voorbeeld van een stuk van het orderboek van 10 juni jongstleden. Er zijn 51 beleggers die 36.175 stukken willen kopen tegenover 62 beleggers die 36.537 stukken willen verkopen.
De kopers zijn zowel in aan- tal als in volume in de minderheid en hebben dus in principe een wat betere uitgangspositie. Zij zouden kunnen overwegen hun order tegen een iets lagere prijs in te leggen.
Bij grote AEX-fondsen zal een der- gelijke afweging van de krachtver- houdingen weinig opleveren. Bij beursfondsen als Shell zijn vraag en aanbod vaak in evenwicht.
In de kelder van het Damrak is het meestal wel nuttig om het orderboek goed te bekijken. Hoe- wel veel kleine bedrijven een zoge- heten liquidity provider – vaak een bank – inschakelen om de handel enigszins soepel te laten verlopen, is de populariteit van deze aande- len doorgaans laag.
Hoe minder handel er in een fonds is, des te groter de kans is dat er verschil zit tussen vraag en aan- bod. Bovendien zal een grote order onmiddellijk impact hebben op de koers. Dit is de reden dat veel grote beleggers, zoals pensioenfondsen, de kelder van het Damrak mijden.
Neem het kleine beursfonds Hydratec dat eierbroedmachines maakt. Als er al handel is, kan het verschil tussen de laat- en de bied- prijs zomaar oplopen tot 1 euro. Dit is al gauw een kostenpost van rond kansen om tegen een iets gunstigere koers in te stappen de 5 procent op een beurskoers die rond de 23 euro schommelt.
Pas op Pro’s
Met hulp van het orderboek kan een belegger inschatten hoe groot de kans is dat een aandeel voor een be- paalde prijs kan worden gekocht of verkocht. Maar de richting van koer- sen voorspellen is niet zonder risico’s. De beurs draait om snelheid en dat raakt ook het orderboek dat bijna op secondebasis verandert.
Professionele handelaren houden hier met slimme softwaresystemen rekening mee, maar voor kleinere beleggers is dit lastig. Ook geven de meeste brokers alleen de vijf beste bied- en laatkoersen weer. Waar- door het goed mogelijk is dat grote orders buiten het zicht van beleg- gers blijven. Het maak een analyse van de onderhandelingskracht een minder nuttige exercitie.
Troebel beeld
De meeste professionele beleggers kunnen wel het hele orderboek be- kijken en krijgen ook meer inzicht in complexe orders die bijvoorbeeld pas in het orderboek komen als een bepaalde koers is gerealiseerd.
Een andere kwestie die het orderboek minder relevant maakt voor beleggers is de versnippering van beurzen. Door Europese regel- geving is het monopolie van tradi- tionele beurzen gebroken. Een groot deel van de aandelenhandel vindt nu plaats op alternatieve beurzen en platformen, die niet toegankelijk zijn voor kleinere beleggers en ook geen informatie geven over transacties.
Recent onderzoek van de Universiteit van Tilburg laat zien dat dit nadelig uit- pakt voor particuliere beleggers. De totale handel op de beur- zen mag dan zijn toegenomen door de opkomst van alternatieve beur- zen en flitshandel, maar voor par- ticuliere beleggers is de liquiditeit juist afgenomen.
Zij kunnen niet te- recht op specifieke platformen die alleen toegankelijk zijn voor institu- tionele beleggers, de zogenoemde dark pools. Die naam zegt het al: aan transparantie ontbreekt het op der- gelijke besloten platformen zonder zichtbare orderboeken.
Eindverdict
Het orderboek is voornamelijk be- langrijk voor de speculatieve beleg- ger die op korte termijn centen bij elkaar wil schrapen. Voor langeter- mijnbeleggers biedt het orderboek hooguit kansen om tegen een iets gunstigere koers in te stappen.
Neem het aandeel Shell in bijgaand voorbeeld van een stuk van het orderboek van 10 juni jongstleden. Er zijn 51 beleggers die 36.175 stukken willen kopen tegenover 62 beleggers die 36.537 stukken willen verkopen.
De kopers zijn zowel in aan- tal als in volume in de minderheid en hebben dus in principe een wat betere uitgangspositie. Zij zouden kunnen overwegen hun order tegen een iets lagere prijs in te leggen.
Bij grote AEX-fondsen zal een der- gelijke afweging van de krachtver- houdingen weinig opleveren. Bij beursfondsen als Shell zijn vraag en aanbod vaak in evenwicht.
In de kelder van het Damrak is het meestal wel nuttig om het orderboek goed te bekijken. Hoe- wel veel kleine bedrijven een zoge- heten liquidity provider – vaak een bank – inschakelen om de handel enigszins soepel te laten verlopen, is de populariteit van deze aande- len doorgaans laag.
Hoe minder handel er in een fonds is, des te groter de kans is dat er verschil zit tussen vraag en aan- bod. Bovendien zal een grote order onmiddellijk impact hebben op de koers. Dit is de reden dat veel grote beleggers, zoals pensioenfondsen, de kelder van het Damrak mijden.
Neem het kleine beursfonds Hydratec dat eierbroedmachines maakt. Als er al handel is, kan het verschil tussen de laat- en de bied- prijs zomaar oplopen tot 1 euro. Dit is al gauw een kostenpost van rond kansen om tegen een iets gunstigere koers in te stappen de 5 procent op een beurskoers die rond de 23 euro schommelt.
Pas op Pro’s
Met hulp van het orderboek kan een belegger inschatten hoe groot de kans is dat een aandeel voor een be- paalde prijs kan worden gekocht of verkocht. Maar de richting van koer- sen voorspellen is niet zonder risico’s. De beurs draait om snelheid en dat raakt ook het orderboek dat bijna op secondebasis verandert.
Professionele handelaren houden hier met slimme softwaresystemen rekening mee, maar voor kleinere beleggers is dit lastig. Ook geven de meeste brokers alleen de vijf beste bied- en laatkoersen weer. Waar- door het goed mogelijk is dat grote orders buiten het zicht van beleg- gers blijven. Het maak een analyse van de onderhandelingskracht een minder nuttige exercitie.
Troebel beeld
De meeste professionele beleggers kunnen wel het hele orderboek be- kijken en krijgen ook meer inzicht in complexe orders die bijvoorbeeld pas in het orderboek komen als een bepaalde koers is gerealiseerd.
Een andere kwestie die het orderboek minder relevant maakt voor beleggers is de versnippering van beurzen. Door Europese regel- geving is het monopolie van tradi- tionele beurzen gebroken. Een groot deel van de aandelenhandel vindt nu plaats op alternatieve beurzen en platformen, die niet toegankelijk zijn voor kleinere beleggers en ook geen informatie geven over transacties.
Recent onderzoek van de Universiteit van Tilburg laat zien dat dit nadelig uit- pakt voor particuliere beleggers. De totale handel op de beur- zen mag dan zijn toegenomen door de opkomst van alternatieve beur- zen en flitshandel, maar voor par- ticuliere beleggers is de liquiditeit juist afgenomen.
Zij kunnen niet te- recht op specifieke platformen die alleen toegankelijk zijn voor institu- tionele beleggers, de zogenoemde dark pools. Die naam zegt het al: aan transparantie ontbreekt het op der- gelijke besloten platformen zonder zichtbare orderboeken.
Eindverdict
Het orderboek is voornamelijk be- langrijk voor de speculatieve beleg- ger die op korte termijn centen bij elkaar wil schrapen. Voor langeter- mijnbeleggers biedt het orderboek hooguit kansen om tegen een iets gunstigere koers in te stappen.