In november 2014 zal de ECB de gezondheid van Europese banken testen via een stresstest. Italiaanse en Spaanse banken worden vaak genoemd als zwakke broeders. Een korte rekenexercitie lijkt dat te bevestigen. Vooral in Italië is de situatie penibel.
Fabrizio Saccomanni kent geen twijfel. Volgens de Italiaanse minister van financiën zullen alle Italiaanse banken slagen voor de stresstest die de Europese Centrale Bank in november 2014 zal uitvoeren.
Blijkbaar heeft de Italiaanse regering nog grootscheepse plannen de komende maanden want op dit moment staat het Italiaanse bankwezen er slecht voor.
Dat blijkt bijvoorbeeld als gekeken wordt naar de zogeheten Texas Ratio. Deze indicator meet of banken voldoende kapitaal hebben.
De naam komt voort uit de savings & loan crisis van eind jaren 80 en begin jaren 90 in de Verenigde Staten. Analisten van RBC Capital Markets zochten een manier om te voorspellen welke banken failliet zouden kunnen gaan.
Failliet
De Texas ratio neemt waarde van de slechte leningen en vastgoed en deelt deze waarde door de hoeveelheid eigen vermogen plus de gereserveerde provisies voor slechte leningen. Banken in Texas die failliet gingen tijdens de savings & loan crisis hadden een Texas Ratio boven de 100 procent.
Dat lijkt een logische aaneenschakeling van oorzaak en gevolg. Banken die meer slechte leningen en vastgoed hebben dan hun buffers waard zijn, zijn op papier technisch failliet.
Berekening
Wij berekenden de Texas ratio voor Italiaanse en Spaanse banken per 1 juli 2013. In Spanje valt de zwakke positie van Banco Popular op. Voor Spanjes bekendste probleembank, Bankia, konden wij niet voldoende gegevens achterhalen, maar onderzoekers van zakenbank Nomura, die eenzelfde exercitie uitvoerden, kwamen tot de conclusie dat ook deze bank een te hoge Texas Ratio heeft.
In Italië is het lijstje probleembanken langer.
De banken die er het slechtste uitspringen zijn de Banco Monte dei Paschi en Banco Popolare.
De bankensector van Spanje en Italië is nog altijd fragiel omdat het aantal slechte leningen blijft stijgen.
Of er voldoende buffers zijn is om nieuwe tegenvallers op te vangen is de vraag. Spanje heeft in het recente verleden in ieder geval flink ingegrepen, dat kan van de Italianen niet gezegd worden.
Italiaanse banken zitten nog altijd diep in de problemen. Naast de stijging van het aantal slechte leningen zijn de buffers flinterdun.
Een kleine nuance moet wel gemaakt worden, de definitie voor de post slechte leningen is niet in alle landen gelijk.
Zo zijn de Italiaanse regels iets strikter en dus is het aantal slechte leningen volgens de boekhoudregels altijd iets hoger in Italië.
Meer problemen
In Italië lijkt het trage juridische en bureaucratische systeem er verder voor te zorgen dat afschrijvingen op slechte leningen uitblijven.
En dat terwijl Italië heel wat te doen heeft om het bancaire systeem te herstructureren.
Italiaanse banken zitten namelijk ook massaal in Italiaanse staatsobligaties.
Volgens persbureau Reuters hadden de banken eind september gezamenlijk voor 394,1 miljard aan Italiaanse staatsobligaties in de boeken staan.
Dit bedrag staat volgens schattingen van denktank Prometeia gelijk aan ongeveer 22 procent van de totale bankbalansen van Italiaanse banken.
Italiaanse banken hebben eind 2011 en begin 2012 massaal eigen staatsobligaties opgekocht toen twijfels over de Italiaanse staatsschuld een hoogtepunt bereikte en de 10-jaars rente van Italië zelfs boven de 7procent kwam.
Eigenbelang
Dat was niet alleen uit patriotisme, gebruikmakend van goedkope leningen van de ECB konden de banken in de Italiaanse obligaties beleggen met een hoge rente. Daarmee kon de terugval aan inkomsten uit leningen opvangen worden door te compenseren met de winsten op de Italiaanse staatsobligaties.
Veel meer extra staatsobligaties kunnen de Italiaanse banken er inmiddels niet meer bij hebben op de balans volgens Prometeia.
En dat kan nog een probleem worden nu Italië in 2014 voor 65 miljard aan nieuw staatspapier gaat uitgeven.
Rust, rust
Het land is er veel aan gelegen dat het sentiment rondom Italië op de financiële markten goed blijft. Problemen bij de banken zullen direct een effect hebben op de Italiaanse kredietwaardigheid. Als daarop als gevolg de Italiaanse rente weer oploopt drukt dat namelijk verder op de resultaten en zwakke balansen van de banken.
Als Italië eenmaal in deze spiraal terecht komt blijft er weinig over van het prille herstel in de Italiaanse economie.
Blijkbaar heeft de Italiaanse regering nog grootscheepse plannen de komende maanden want op dit moment staat het Italiaanse bankwezen er slecht voor.
Dat blijkt bijvoorbeeld als gekeken wordt naar de zogeheten Texas Ratio. Deze indicator meet of banken voldoende kapitaal hebben.
De naam komt voort uit de savings & loan crisis van eind jaren 80 en begin jaren 90 in de Verenigde Staten. Analisten van RBC Capital Markets zochten een manier om te voorspellen welke banken failliet zouden kunnen gaan.
Failliet
De Texas ratio neemt waarde van de slechte leningen en vastgoed en deelt deze waarde door de hoeveelheid eigen vermogen plus de gereserveerde provisies voor slechte leningen. Banken in Texas die failliet gingen tijdens de savings & loan crisis hadden een Texas Ratio boven de 100 procent.
Dat lijkt een logische aaneenschakeling van oorzaak en gevolg. Banken die meer slechte leningen en vastgoed hebben dan hun buffers waard zijn, zijn op papier technisch failliet.
Berekening
Wij berekenden de Texas ratio voor Italiaanse en Spaanse banken per 1 juli 2013. In Spanje valt de zwakke positie van Banco Popular op. Voor Spanjes bekendste probleembank, Bankia, konden wij niet voldoende gegevens achterhalen, maar onderzoekers van zakenbank Nomura, die eenzelfde exercitie uitvoerden, kwamen tot de conclusie dat ook deze bank een te hoge Texas Ratio heeft.
In Italië is het lijstje probleembanken langer.
BOVEN HONDERD=TECHNISCH FAILLIET | |
De Texas Ratio voor Spaanse en Italiaanse banken | |
Bank | Texas Ratio |
SPANJE | |
Bankia SA | nb |
Banco de Sabadell SA | 64,2% |
Banco Popular Espanol SA | 105,1% |
CaixaBank SA | 70,9% |
Banco Santander SA | 54,7% |
Bankinter SA | 58,5% |
Banco Bilbao Vizcaya Argentari | 42,5% |
Liberbank SA | nb |
ITALIE | |
UniCredit SpA | 97,8% |
Intesa Sanpaolo SpA | 87,4% |
Mediobanca SpA | 22,2% |
Unione di Banche Italiane SCPA | 112,8% |
Banca Monte dei Paschi di Sien | 166,3% |
Banco Popolare SC | 150,4% |
Banca Popolare dell'Emilia Rom | 135,3% |
Credito Emiliano SpA | 30,8% |
Banca Popolare di Milano Scarl | 90,4% |
Banca Popolare di Sondrio SCAR | 52,9% |
Banca Carige SpA | 123,9% |
Credito Bergamasco SpA | 89,7% |
Banca Piccolo Credito Valtelli | 93,9% |
Banco di Sardegna SpA | 110,5% |
Banco di Desio e della Brianza | 35,3% |
Banca Profilo SpA | nb |
Banca Popolare dell'Etruria e | 157,1% |
Bron: Bloomberg |
De bankensector van Spanje en Italië is nog altijd fragiel omdat het aantal slechte leningen blijft stijgen.
Of er voldoende buffers zijn is om nieuwe tegenvallers op te vangen is de vraag. Spanje heeft in het recente verleden in ieder geval flink ingegrepen, dat kan van de Italianen niet gezegd worden.
Italiaanse banken zitten nog altijd diep in de problemen. Naast de stijging van het aantal slechte leningen zijn de buffers flinterdun.
Een kleine nuance moet wel gemaakt worden, de definitie voor de post slechte leningen is niet in alle landen gelijk.
Zo zijn de Italiaanse regels iets strikter en dus is het aantal slechte leningen volgens de boekhoudregels altijd iets hoger in Italië.
Meer problemen
In Italië lijkt het trage juridische en bureaucratische systeem er verder voor te zorgen dat afschrijvingen op slechte leningen uitblijven.
En dat terwijl Italië heel wat te doen heeft om het bancaire systeem te herstructureren.
Italiaanse banken zitten namelijk ook massaal in Italiaanse staatsobligaties.
Volgens persbureau Reuters hadden de banken eind september gezamenlijk voor 394,1 miljard aan Italiaanse staatsobligaties in de boeken staan.
Dit bedrag staat volgens schattingen van denktank Prometeia gelijk aan ongeveer 22 procent van de totale bankbalansen van Italiaanse banken.
Italiaanse banken hebben eind 2011 en begin 2012 massaal eigen staatsobligaties opgekocht toen twijfels over de Italiaanse staatsschuld een hoogtepunt bereikte en de 10-jaars rente van Italië zelfs boven de 7procent kwam.
Eigenbelang
Dat was niet alleen uit patriotisme, gebruikmakend van goedkope leningen van de ECB konden de banken in de Italiaanse obligaties beleggen met een hoge rente. Daarmee kon de terugval aan inkomsten uit leningen opvangen worden door te compenseren met de winsten op de Italiaanse staatsobligaties.
Veel meer extra staatsobligaties kunnen de Italiaanse banken er inmiddels niet meer bij hebben op de balans volgens Prometeia.
En dat kan nog een probleem worden nu Italië in 2014 voor 65 miljard aan nieuw staatspapier gaat uitgeven.
Rust, rust
Het land is er veel aan gelegen dat het sentiment rondom Italië op de financiële markten goed blijft. Problemen bij de banken zullen direct een effect hebben op de Italiaanse kredietwaardigheid. Als daarop als gevolg de Italiaanse rente weer oploopt drukt dat namelijk verder op de resultaten en zwakke balansen van de banken.
Als Italië eenmaal in deze spiraal terecht komt blijft er weinig over van het prille herstel in de Italiaanse economie.