VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Crisisvoorspeller waarschuwt opnieuw voor bedrieglijke rust markten

Als een van de weinigen voorspelde de Bank voor de Internationale Betalingen de wereldwijde crisis die in 2008 uitbrak. Nu waarschuwt het topinstituut voor de bedrieglijke kalmte op de financiële markten.

Voor de tweede keer in drie maanden tijd de Bank voor Internationale Betalingen (BIB) voor de gevaren op de financiële markten.

De buitengewoon lage volatiliteit (beweeglijkheid van koersen) baart de centrale bank der centrale banken zorgen, zo blijkt uit het recentste kwartaalrapport.

De volatiliteit mag in juli en augustus dan wel gestegen zijn door slecht macro-economisch nieuws en zorgen over de situatie in Oost-Oekraïne en het Midden-Oosten, dat bleek van korte duur.

Volatiliteit ongebruikelijk laag

BIB-hoofdeconoom Claudio Borio ziet twee verklaringen voor de lage volatiliteit: minder onzekere vooruitzichten en monetair beleid.

Zo laten onderzoeken zien dat de spreiding in analistenverwachtingen tot de laagste behoort in de afgelopen twintig jaar. De laatste keer was dat het geval in 2007, vlak voor de economische wetenschap een van de grootste fouten maakte als het op voorspellingen aankomt.

Ook centrale bankiers drukken de volatiliteit. Monetair beleid in onder meer de grote volwassen economieën blijft volgens de Borio ongebruikelijk accomoderend. En het lijkt erop dat marktparticipanten er vertrouwen in hebben dat het zo blijft of dat de maatregelen anders geleidelijk worden afgebouwd.

Genieten zolang de muziek speelt
Totdat de muziek uiteindelijk stopt, gaat het dansen door. En hoe langer en luider de muziek speelt, des te oorverdovender de stilte is die volgt.

Met het muziekvoorbeeld doelt Borio op de liquiditeit. Markten zullen namelijk niet liquide zijn wanneer deze het hardst nodig is. De illusie van permanente liquiditeit is volgens hem nu net zo overheersend als in het verleden.

Eerdere waarschuwing
De vorige keer dat de BIB de stormbal hees, was in het jaarverslag van afgelopen juni. Het prominente financiële instituut sprak zelfs van een ontkoppeling tussen de euforische financiële markten en de reële economie.

Terwijl de trend op de financiële markten omhoog wees, bleven investeringen binnen de reële economie zwak. In plaats van de productie verhogen, constateerde de BIB dat grote bedrijven de voorkeur gaven aan het inkopen van aandelen of aan fusies en overnames.

Belangrijke beleidsaanbeveling was het normaliseren van monetaire maatregelen. De instelling waarbij zestig centrale banken, waaronder de Nederlandse Bank, zijn aangesloten, merkte op dat het monetaire beleid in grote volwassen economieën minder effect sorteerde. Financiële markten, aan de andere kant, zijn wel steeds afhankelijker geworden van centrale banken.

Dovemansoren
Hoewel de BIB als een van de weinigen de recentste wereldwijde financieel-economische crisis voorspelde, kregen de eerdere waarschuwingen amper gehoor.

Zo zag Janet Yellen, voorzitter van de Federal Reserve, het Amerikaanse stelsel van centrale banken, geen reden om de rente snel op te trekken. Haar focus ligt niet op het doorprikken van zeepbellen, wel om met regelgeving en toezicht veerkracht op te bouwen in het financiële systeem.

Ook ECB-president Mario Draghi houdt vast aan een lage rente voor langere tijd. Sterker, eerder deze maand verlaagde de hij deze met nog een stap naar 0,05 procent. Ook gaat Draghi de centralebankbalans flink opblazen om de economie te stimuleren en inflatie te genereren.

Mochten de opkoopprogramma's niet toereikend blijken, kan de centrale bank ook nog onconventionele maatregelen nemen.

Nieuw spel
Ondanks waarschuwende worden vanuit Bazel zien centrale bankiers dat de weg naar economisch herstel via hen loopt. Met alle risico's van dien voor de financiële markten.

Of het nu gaat om volatiliteit, de rente of risicopremies, de invloed van centrale bankiers is merkbaar. Nu deze volgens de BIB gevaarlijke vormen aannemen, ziet het instituut reden om te waarschuwen. Dat is niet alleen voor beleidsmakers bedoeld, ook voor beleggers.

Wanneer centrale bankiers vasthouden aan hun eigen visies is het afwachten of de centrale bank der centrale banken zijn naam als crisisvoorspeller waarmaakt.