Niet iedereen vindt ze even sympathiek. Maar over het algemeen staan hedgefondsen - fondsen die speculeren op koersdalingen - bekend als partijen die hun huiswerk goed doen.

En dat is logisch. Waar een normale belegger alleen zijn inleg kan verliezen (100 procent verlies) kan een short hedgefonds een veelvoud van zijn inleg kwijt raken. Een aandeel kan immers meer dan honderd procent stijgen.

Veel beleggers houden nauwlettend in de gaten houden bij welke aandelen wordt ingespeeld op koersdalingen. Wat is de top 10 shortlist op het Europese continent?

Top 10
Voor het "lievelingetje" van hedgefondsen moeten we in Duitsland zijn. Net geen 13 procent van het uitstaande kapitaal gokt op een koersdaling van het semiconducteurbedrijf Aixtron.

Een blik op de financiële cijfers laat zien dat dit niet zonder reden is: het bedrijf was in de laatste vier jaar verlieslaten en analisten verwachten bescheiden winsten de komende jaren.

Het bedrijf zet in op een nieuwe geavanceerde machine (oled) die voor verlichting moet zorgen, maar hedgefondsen lijken hier weinig fiducie in te hebben.

Het Nederlandse bedrijf SBM Offshore heeft de twijfelachtige eer om op de tweede plaats te staan. Maar liefst 12,6 procent van het aandelenkapitaal zit short in de onderneming die olieboorplatforms bouwt.

Hedgefondsen zullen vrezen dat de gifbeker nog niet leeg is na een monsterschikking van 240 miljoen euro met de Nederlandse overheid in verband met smeergeldaffaires in het verleden.

Grootste angst is dat er nog pijn zit in Brazilië, waar het concern naar verluidt honderden miljoenen smeergeld betaalde om orders te ontvangen. De affaire raakt het verdienmodel van SBM Offshore in het hart, omdat meer dan de helft van de omzet van het concern uit Brazilië komt.

Het is overigens opvallend dat SBM Offshore het enige bedrijf is in de top 10 dat actief is in de oliesector. Het lijkt er op dat hedgefondsen geen rekening houden met nieuw tijdperk waarin olie geen plaats meer heeft.

Engeland oververtegenwoordigd
Er wordt flink gespeculeerd op koersdalingen bij Britse fondsen. Plek drie tot en met zes in de top 10 is ingeruimd voor retailer WH Smith, brouwer en pub-uitbater Greene King, en de supermarktketens Sainsbury en WM Morrison.

Shortsellers hebben tot nu toe voornamelijk het gelijk aan hun zijde bij Sainsbury. De Engelse supermarktketen, die ook bankactiviteiten aanbiedt, is sinds eind 2013 in vrije val geraakt. Het aandeel daalde van z'n top (380 pence) met zo'n 40 procent naar 220 pence eind 2014.

Tegenover de speculanten staat een machtig blok van familie (15%) en een investeringsfonds uit Qatar (25%). Opvallend genoeg sloegen aandeelhouders in 2007 een bod van 600 pence van de grootaandeelhouder uit Qatar af; een bod dat 250 procent hoger is dan de huidige koers (260 pence).

Alle supermarkten staan onder druk in Engeland, voornamelijk vanwege toegenomen concurrentie van de Aldi en Lidl. Zo wisselt WH Morrison de laatste maanden stuivertje met concurrent Sainsbury als meest geshorte supermarktketen.

Activistische aandeelhouders hebben een iets rooskleuriger perspectief op de supermarktsector. De bedrijven hebben veel waardevol vastgoed op de balans staan. Opbrengsten uit verkopen zouden de bedrijven kunnen gebruiken om schulden af te lossen, te investeren om de concurrentie aan te gaan of extra dividend uit te keren.

Met name WM Morrison lijkt de extra opbrengsten te kunnen gebruiken: analisten verwachten de komende jaren een daling van ruim een derde van de operationele winst (ebitda), waardoor schuldenratio's gaan knellen.

De rest
Andere aandelen op de lijst zijn de Belgische zinkverwerker Nyrstar (percentage shortgangers 8,3 procent), het Duitse mestbedrijf K+S (8,1 procent) en het Nederlandse staalconcern Aperam (8 procent).

Hekkensluiter is wederom een supermarktconcern. Hedgefondsen hebben het Belgische Delhaize al enkele jaren op de korrel. Het supermarktconcern heeft onder meer te kampen met een mislukte expansiestrategie in Oost-Europa en een prijzenoorlog op de thuismarkt in België.

Franse en Italiaanse aandelen komen niet terug in de top 10. Hoewel daar wel aandelen geshort worden, is de omvang van deze posities lager dan in de rest van Europa.