Door de sterke arbeidsmarktcijfers lijkt het steeds waarschijnlijker dat de Amerikaanse centrale bank eind dit voorjaar de rente gaat verhogen. Dit zal wereldwijd gevolgen hebben, de vraag is alleen hoe groot die gevolgen zijn.
Twee jaar geleden leidde de aankondiging van de afbouw van het opkoopprogramma door de Fed wereldwijd al tot fikse reacties. Valuta van opkomende markten zakten flink weg en aandelenmarkten zakten mee.
Na een adempauze vorig jaar lijkt het erop dat de eerste renteverhoging minstens even grote gevolgen zal hebben.
Vorige week vrijdag daalde het inzicht neer dat het wel eens echt kan gaan gebeuren. Dit was ook zichtbaar op financiële markten. Vijf voorbeelden hiervan op een rij.
1. Valutadalingen over de hele wereld
Op de valutamarkten zijn de gevolgen het meest zichtbaar. De dollar is hard gestegen tegen de euro, maar tegen valuta van de opkomende markten is de stijging minstens zo sterk. De Braziliaanse real is tegen de dollar in een week 4 procent gezakt en staat op een nieuw dieptepunt.
Min of meer hetzelfde geldt voor de Turkse lire. De dollarindex die de Amerikaanse munt afzet tegen een mandje met valuta is in een week met 4,5 procent gestegen.
2. Obligatierentes opkomende markten omhoog
Op de kapitaalmarkt loopt de rente op staatsobligaties op. De rente op tienjarige Singaporese staatsleningen is na de Amerikaanse arbeidsmarktcijfers met ruim 0,2 procentpunt gestegen. De Indonesische tienjaarsrente steeg in dezelfde tijd met circa 0,5 procentpunt. In Brazilië kwamen er 35 basispunten bij.
3. Opkomende aandelenmarkten in het rood
De beurzen in opkomende markten hebben in lokale valuta een redelijke jaarstart gemaakt. Na vrijdag zijn de koersen alleen wel weggezakt. De MSCI Emerging Markets index die is samengesteld uit een groot aantal bedrijven uit opkomende markten is ongeveer 3 procent gezakt sinds vrijdag.
4. Interbancaire rentes in Singapore omhoog
De sterke dollar leidt ook tot stijgende interbancaire rentes in Azie, bijvoorbeeld . Het driemaands Sibor-rentetarief, dat banken in Singapore hanteren, is sinds begin dit jaar ongeveer verdubbeld naar 0,87 procent. Afgelopen week kwam er bijna 0,1 procentpunt bij.
Sibor is bepalend voor de hypotheekrente in Singapore. Daarmee laat de Fed zich dus ook gelden op de lokale huizenmarkt.
5. Olie en goud omlaag
Op de grondstoffenmarkten zijn de koersen sinds vrijdag ook weggezakt. Een vat Amerikaanse olie is nog een keer met 5 procent gedaald. De goudprijs met 4 procent. Uiteraard is dat gerekend in dollars, dus in andere valuta is het een ander verhaal.
Het is duidelijk dat een renteverhoging in de VS zich overal zal laten gelden. Volgens sommige economen zijn de recordstanden van de dollar en de andere effecten die nu zichtbaar zijn nog maar kinderspel.
Het feit dat grote bedrijven in opkomende markten in totaal 9 biljoen dollar hebben geleend wordt daarbij vaak aangehaald.
De valutadalingen zouden uiteindelijk kunnen en het opdrogen van kapitaalstromen. Of deze vrees gegrond is zal moeten blijken als de Fed daadwerkelijk begint met het verhogen van de rente.