De rol van een commissaris bij een beursvennootschap is belangrijk. In het verleden ontstond de indruk dat sommige commissarissen dat zelf anders zagen. Gelukkig lijkt inmiddels het type commissaris dat sigaren rokend en onvoorbereid op de automatische piloot vergaderingen uitzit en zijn energie opspaart voor gebral bij de borrel, grotendeels uitgestorven.
Een effectieve raad van commissarissen heeft de noodzakelijke deskundigheid in zijn gelederen en bejegent het bestuur op constructief-kritische wijze. Dit toezichthoudend orgaan zorgt voor een gezonde balans binnen een onderneming, zodat bestuurders niet uit de bocht vliegen. In zekere zin werken commissarissen dus (ook) voor beleggers, in ieder geval moeten ze aan hen verantwoording afleggen in de aandeelhoudersvergadering.
Het feit dat we allemaal het belang van toezicht erkennen, is geen garantie dat commissarissen goed functioneren. Toezicht houden is dan ook verdraaid lastig. Als commissaris moet je tijdig ingrijpen als het bestuur een verkeerde afslag dreigt te nemen. Tegelijkertijd is het funest om een goede bestuurder voor de voeten te lopen of mee te willen besturen. Bovenal heeft een commissaris met zijn toezichthoudende nevenfunctie een kennisachterstand op de fulltime bestuurders. Ga er maar aan staan.
Dit zal het moment zijn dat bij u als belegger de alarmbellen (behoren te) gaan rinkelen. Als de commissaris de kwaliteit van het bestuur bewaakt, wie bewaakt dan de kwaliteit van de commissaris met zijn beperkte kennis en tijd? Commissarissen leggen weliswaar verantwoording af aan aandeelhouders, maar veel interactie is er niet. Een commissaris even mogen (horen) spreken op de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering lijkt voor een aandeelhouder een nogal dunne basis om een oordeel te vormen. Gelukkig geven commissarissen aandeelhouders steeds meer handvatten. In jaarverslagen staan uitgebreider hun activiteiten weergegeven. Bovendien ondergaat de raad van commissarissen een jaarlijkse evaluatie. Om preciezer te zijn: een zelfevaluatie, waarbij om de zoveel jaar een externe consultant meekijkt en vragenlijsten opstelt. Ook hierover wordt netjes gerapporteerd in het jaarverslag. preciezer te zijn: een zelfevaluatie, De conclusie uit de jaarverslagen is uniform: alle raden van commissarissen functioneren naar behoren. Een echte geruststelling voor beleggers.
Dit is een column van Errol Keyner, adjunct-directeur van de VEB.