Het zijn vaak de simpelste, meest voor de hand liggende vragen die een belegger kunnen behoeden voor onnodige pijn in de portefeuille – en de accountant voor een zoveelste opzichtige afgang.
Zoals bij de Britse keten van koffietentjes Patisserie Valerie, een bedrijf dat nog niet zo lang geleden op de beurs van Londen meer dan een half miljard pond waard was. De twee directeuren, Paul May en Chris Marsh, hadden daar een bonusregeling die alleen gekoppeld was aan de ontwikkeling van de winst per aandeel, zonder malus en zonder ‘clawback’-regeling.
Bij zo’n regeling moet men zich altijd direct afvragen of er wellicht mogelijkheden zijn voor de betrokkenen om de winst er mooier uit te laten zien dan hij is. Want het is overduidelijk dat zij op de korte termijn meer belang hebben bij hoge winsten dan bij, ik noem maar iets, een sterke balans.
Alarmbellen gingen echter pas rinkelen toen de bestuurders direct toen de mogelijkheid zich voordeed hun bonusopties verzilverden en 2,9 miljoen pond incasseerden.
Klopten die hoge winstmarges wel, terwijl vergelijkbare ketens op minder dan de helft zaten? Een simpele vraag, die iedere belegger op een aandeelhoudersvergadering mag stellen. En die iedere accountant elk jaar moet stellen.
Patisserie Valerie had in mei nog laten weten dat er 28,8 miljoen pond op de bank stond en dat de halfjaarwinst met 14,2 procent was gestegen naar 11,1 miljoen. In oktober bleek er ineens heimelijk een kleine 10 miljoen pond bij twee banken te zijn opgenomen.
De grootaandeelhouder moest snel een noodkrediet verlenen om te voorkomen dat de koffietent omviel. De handel in het aandeel werd stilgelegd. De koers, in Londen te vinden onder het mooie tickersymbool CAKE, was sinds de beursgang in 2014 meer dan verdubbeld, maar daar zou weleens bitter weinig van over kunnen blijven. Beleggers die de verhalen van May en Marsh te lang voor zoete koek geslikt hebben, zullen aan deze cake vooral buikpijn overhouden.
Dit is een column van Paul Koster, directeur van de Vereniging van Effectenbezitters.