De olieprijs schoot maandag omhoog na aanvallen op productiefaciliteiten in Saudi-Arabië. Als herstel van de productie lang duurt kan het een test worden hoezeer de wereld van de olie nou echt veranderd is door de schalierevolutie.
De drone-aanvallen op productiefaciliteiten van Saudi Aramco legden 5,6 miljoen vaten aan dagelijkse olieproductie stil. Dat is meer dan de helft van de totale Saudische productie en een grote hap uit de wereldproductie.
Volgens Bloomberg is het de grootste plotselinge verstoring van het olie-aanbod ooit. Alleen de Iraanse revolutie eind jaren zeventig komt in de buurt, al moet wel worden aangetekend dat de totale productie toen kleiner was en de relatieve impact dus groter.
De reactie op financiële markten was dan ook voorspelbaar. Meteen bij de start van de handel in Azië schoot de olieprijs, die van een vat Brent in dit geval, meer dan 20 procent omhoog.
In de Europese middaghandel was een vat Texaanse olie nog zo’n 10 procent duurder dan vrijdag.
Grote voorraden
Hoe lang de Saoedische productie stil zal liggen is nog niet bekend. Er is echter wel wat tijd gezien de grote voorraden die er zijn. Alleen Saoedi-Arabië zelf heeft al een voorraad van 188 miljoen vaten, genoeg voor een maand aan totaal weggevallen productie door Aramco. Het Internationaal Energie Agentschap IEA stelde ook dat er ruim voldoende voorraden zijn en er voldoende aanbod is op de markten.
Dat de voorraden groot zijn, heeft een bekende oorzaak: de schalierevolutie die eerder al leidde tot een prijsimplosie van olie. Hierdoor zijn de VS nu de grootste producent van olie en ligt het land zelfs op koers om een netto exporteur te worden.
Schalierevolutie: VS grootste olieproducent
Volgens het IEA voegden de VS vorig jaar 2,1 miljoen vaten per dag aan de productie toe terwijl de vraag amper toenam. In de loop van dit jaar is de productiegroei minder groot geweest, maar er komt ook weer nieuwe productie aan uit onder meer Brazilië en Noorwegen.
Een van de bijkomende effecten van de schalierevolutie is dat de VS de nieuwe ‘swingproducer’ zouden zijn die de oliekraan aan en uit kunnen zetten afhankelijk van de behoefte op de markt.
Deze ontwikkeling is altijd ook geschetst tegen de geopolitieke achtergrond. Als de VS de dominante energieproducent zijn, wordt het belang van het Midden-Oosten in de Amerikaanse buitenlandse politiek minder groot.
Voor de vraag of de verhoudingen in de wereld echt fundamenteel zijn veranderd kan dit een testcase worden. Als het echt langere tijd gaat duren om de oliestroom weer op gang te krijgen, zal blijken of de Amerikaanse producenten in staat zijn de tekorten op te vangen.