VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

TeamViewer, een relatief onbekend softwarebedrijf uit het diepe zuiden van Duitsland, is de grootste beursgang in Europa dit jaar. De redelijk succesvolle beursintroductie in september voor het bedrijf uit Göppingen kan een lichtpuntje zijn in de bange dagen voor de Duitse economie.

“TeamViewer is een goed voorbeeld van wat er mogelijk is in Duitsland”, zei Hauke Stars, bestuurder van Deutsche Börse vorige maand bij de beursintroductie in Frankfurt. “Misschien hebben we binnenkort zelfs een nieuw DAX-bedrijf”, voegde ze er hoopvol aan toe.

Martin Steinbach, die bij accountants- en adviesorganisatie EY jarenlange ervaring heeft met Duitse beursgangen, zei iets vergelijkbaars tegen Reuters: “TeamViewer heeft laten zien dat Frankfurt ook een beurs is voor technologiebedrijven. Daar mag je trots op zijn.”

Dat het bedrijf voor Frankfurt heeft gekozen en niet voor de Nasdaq was sowieso een meevaller. “Vergelijkbare bedrijven zijn de afgelopen jaren vooral op de Nasdaq genoteerd waar meer kapitaal beschikbaar is”, zegt fondsbeheerder Rombout Houben van het Nederlandse Teslin. Houben, die recent succes boekte met de verkoop van belangen in het beursgenoteerde First Sensor uit Berlijn, is kenner van de kleinere Duitse beursgenoteerde bedrijven. TeamViewer vindt hij een aparte eend in de bijt. “Vooral vanwege de hoge waardering ten opzichte van de omzet.”

Heel erg Duits is het bedrijf allang niet meer. De oprichter is allang uitgestapt (zie kader pag. 27). De opbrengst van de beursintroductie zal volledig naar Londen vloeien omdat financieel investeerder Permira de cashende partij was. Behalve de cijfers uit het prospectus heeft TeamViewer beleggers sowieso nog weinig houvast gegeven. De beursgang was wankel en half november presenteert het bedrijf pas de eerste cijfers.

Steunaankopen
Ondanks steunaankopen van de begeleidende banken Goldman Sachs en Morgan Stanley zakte het aandeel onder de introductieprijs en dat is in de eerste maand niet goedgemaakt. Deze dagkoers kon op de beursvloer de pret van de 380 man aan meegereisd personeel niet drukken.

Analist Stephan Klepp van Commerzbank raadde klanten in een memo de zwakke prestaties sinds de beursgang te negeren. Zijn koersdoel ligt op 36 euro, ruim boven de huidige koers én introductieprijs. TeamViewer is volgens hem een van de weinige Europese nieuwkomers uit de technologiesector die zich kan meten met de grotere Amerikaanse concurrenten.

Voor beleggers die een beetje distantie zoeken van de waan van de dag en geloven in ‘megatrends’ zoals de razendsnelle digitalisering in de wereld kan het Duitse bedrijf interessant zijn om te volgen. TeamViewer biedt met zijn software videoconferenties aan en vooral het onderhoud van computers op afstand. Een specifiek gebruikersprobleem kan opgelost worden zonder met de laptop naar de ICT-afdeling te hoeven. Steeds meer nadruk in de activiteiten van TeamViewer komt te liggen op de afstandsbesturing van machines in bijvoorbeeld fabrieken.

Mirko Maier, analist van de bank LBBW uit Stuttgart, vindt dat een interessante ontwikkeling voor beleggers. “Het internet der dingen is een interessant gebied en TeamViewer lijkt daarmee goed op weg te zijn. Het onderhoud van machines op afstand is nieuw en heeft veel groeipotentieel.” De digitalisering van de machine-bouwindustrie staat volgens hem nog in de kinderschoenen.

Cloud
Volgens onderzoeksbureau Gartner zal de sector van software- en ICT-dienstverleners dit jaar met 5 procent groeien. Aanbieders van ICT-oplossingen in de cloud groeien veel sneller dit jaar: naar verwachting met 17 procent. Voor ontwikkelaars van infrastructuurapplicaties verwacht Gartner zelfs een stijging van ongeveer 22 procent.

Niet veel Duitsers kennen TeamViewer en ook de financiële wereld is niet erg vertrouwd met de onderneming. Het bedrijf moet zichzelf nog bewijzen. “De belangstelling van beleggers neemt af als de verwachtingen niet worden ingelost”, waarschuwde Stefan Weiner, hoofd aandelentransacties bij de Amerikaanse bank JP Morgan in de Duitstalige landen in het Duitse blad Euro am Sonntag. TeamViewer dreigt voor institutionele beleggers te klein en te illiquide te blijven.

De beursgang was volgens de Frankfurter Allgemeine Zeitung ondanks de koersdaling een belangwekkende gebeurtenis voor Duitsland dat worstelt om vorderingen te maken in digitalisering. “De beursgang van het jaar”, schreef de krant. Sinds de beursintroductie van de halfgeleiderproducent Infineon bijna twintig jaar geleden – destijds een afsplitsing van Siemens – is er geen enkel ander Duits bedrijf uit de technologiesector van deze schaal naar de beurs gegaan. “Het lange tijdsverschil getuigt van de armoede van Duitsland als hightechlocatie”, somberde de krant.

Klinsmann en Märklin
Maar wellicht wordt het bedrijf uit de deelstaat Baden-Württemberg een van de winnaars van morgen? TeamViewer houdt kantoor in een voormalige spaarbank in het stadje Göppingen. Voetballer Jürgen Klinsmann is hier geboren. Göppingen is de thuisbasis van de beroemde en vooral vroeger succesvolle Duitse modelspoorbaanproducent Märklin. In dat bescheiden rijtje staat nu de naam van TeamViewer.

Duitsland staat bekend als een land dat zijn economische kracht grotendeels put uit het midden- en kleinbedrijf op onbekende plekken als Göttingen. Vaak zijn de bedrijven in handen van families of investeerders, soms hebben ze een notering op de effectenbeurs van Frankfurt. De bekende Duitse ondernemingsadviseur Hermann Simon noemt TeamViewer een prachtig voorbeeld van een Duitse “hidden champion”. Simon bedacht de term voor regionale bedrijven die net als hun producten relatief onbekend zijn bij de buitenwereld. Maar door hun focus behoren ze wereldwijd toch in de top met hun nicheproduct. Met de beursgang is het veelbelovende TeamViewer uit de coulissen gekomen. “De combinatie van groei en winst is wat beleggers zoeken’, zegt Simon. ‘In dit opzicht is er groeipotentieel, ondanks de huidige hoge waardering.”

De goeroe die voor lezingen over Duitse verborgen kampioenen de wereld over reist zegt TeamViewer zelf vaak te gebruiken als hij onderweg is. “Ik ben vooral onder de indruk van de eenvoud. In totaal is de service tot nu toe op twee miljard apparaten in de wereld geïnstalleerd. Dat is geen garantie voor succes maar het biedt wel een relatief veilige basis voor de toekomst. Zoiets is niet eenvoudig te kopiëren of vervangen.”

De hoge beurswaardering komt volgens hem in belangrijke mate voort uit de eenvoudige schaalbaarheid: de marginale kosten die TeamViewer maakt als er zich een extra klant aan de dienstverlening verbindt zijn verwaarloosbaar. “Dit is voor mij een doorslaggevend criterium. Voor veel internetdienstverleners zijn de marginale kosten hoger dan nul.”

Voorbeeld Salesforce
Het bedrijf heeft onder leiding van topman Oliver Steil het verdienmodel van langlopende licentiecontracten ingeruild voor een abonnementenmodel naar het voorbeeld van Salesforce. Tot op heden is de software van TeamViewer geactiveerd op meer dan twee miljard apparaten, 340 miljoen daarvan waren actief in 2018, aldus het prospectus bij de beursgang. Het bedrijf heeft 360.000 betalende zakelijke abonnees. De omzet is door dit model redelijk voorspelbaar en groeit in hoog tempo. Het bedrijf maakt (inmiddels) een gezonde winst. Voor 2020 is beleggers een dividenduitkering beloofd.

Fondsbeheerder Houben van Teslin, het beleggingsvehikel dat wordt geleid door de Nederlandse familie Van Beuningen, zegt: “Softwarebedrijven zijn niet uniek op de Duitse beurs – het grootste Duitse beursgenoteerde bedrijf is softwarebedrijf SAP – maar wat deze beursgang anders maakt zijn de enorme groeiambities, die veel hoger zijn dan die van andere Duitse softwarebedrijven. Belangrijk voor de waardering is dat de ambities van het management worden gerealiseerd in de aankomende jaren.”

De Verenigde Staten vormen voor TeamViewer de grootste markt met een aandeel van 22,4 procent. In Europa is Duitsland de grootste markt met 15,3 procent, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Nederland. Philips, TomTom en Microsoft werken ermee, zo pronkt het bedrijf op de website. Volgens TeamViewer is ongeveer 50 procent van de Fortune 500-bedrijven klant.

“TeamViewer is sterk in Europa en bekend in de tech-gemeenschap”, zegt Maier. “De markt heeft veel potentieel, maar is ook zeer concurrerend. In de VS zijn er spelers zoals Cisco, Citrix en Slack. In Azië breidt TeamViewer pas net uit. Wie de beste oplossing heeft, zal winnen.”

Nieuw geld is niet opgehaald. Durfkapitalist Permira uit Londen herplaatste in de beursgang een deel van zijn aandelen voor nieuwe beleggers. Maier noemt een minpunt. “Het is jammer dat het bedrijf niet over al dit kapitaal kan beschikken voor nieuwe investeringen. Als je iets negatiefs zou willen zeggen over deze beursgang is dat het. Maar het is niet per se een struikelblok. Het bedrijf kan de hoge operationele kasstroom gebruiken om zelf investeringen te doen.

De helft van de aandelen is aan Amerikaanse beleggers verkocht. Het (papieren) verlies hebben deze beleggers moeten slikken, Duitsers in mindere mate. De populariteit bij buitenlandse investeerders haalt wel opnieuw een stuk van het Duitse tintje weg van het succesverhaal.

Londen casht

Het Britse durfkapitaalbedrijf Permira en de internationale investeerders die hun geld belegden bij deze maatschappij zijn vooralsnog de grote winnaar van de beursintroductie van TeamViewer. Reeds in 2009 verkocht de oprichter Tilo Rossmanith zijn bedrijf dat hij in 2005 had opgericht aan GFI Software uit Luxemburg. Permira kocht het hele bedrijf vijf jaar geleden voor 870 miljoen euro en kijkt, in tegenstelling tot beleggers die vorige maand bij de beursgang instapten, dus terug op een zeer lucratieve investering. Permira heeft sinds de beursgang nog altijd rond de zestig procent van de aandelen.

 

Duitse beursdebutanten

TeamViewer is een interessante nieuwe blikvanger in Duitsland op de beurs. Veel beursgangers had Duitsland niet de laatste tijd maar het is ook niet de enige kansrijke debutant in Frankfurt. De afgelopen twee jaar gingen in Duitsland accufabrikant Varta (verviervoudigd in waarde), zorgtechnologiebedrijf Siemens Healthineers (plus dertig procent) en Remsystemenfabrikant Knorr-Bremse (licht gestegen) naar de beurs.

De bedrijven haalden met succes geld op. Beleggers die instapten kunnen terugkijken op een respectievelijk uitstekend, goed en matig koersrendement. Maar de ene beursintroductie is de ander niet, waarschuwt Gunnar Heinze van vermogensbeheerder Deka. Op de vraag of de beursgang van TeamViewer een prikkel is voor meer beursgangers dit jaar zegt hij: ‘Een enkele beursintroductie is meestal geen indicator van de totale markt. Het is veeleer de onderliggende stemming op de aandelenmarkten die bepalend is voor de ontwikkeling ervan.’

Beduidend minder succesvol was de afgelopen tijd Traton, de vrachtwagendivisie van Volkswagen die onder de introductiekoers wordt verhandeld. Regelrecht dramatisch voor beleggers verlopen de beursavonturen van de relatief jonge Duitse e-commerce-bedrijven Home24 en Westwing uit de stal van Rocket Internet. Deze Berlijnse startupkraamkamer verzilverde een deel van zijn aandelen met de beursgang. Maar daarna ging het bergafwaarts. Beleggers zagen in een slordige jaar tijd ongeveer 90 procent van hun beurswaarde verdampen.

Het doet denken aan de dramatische verliezen op de in 2003 opgeheven Neue Markt voor jonge bedrijven tijdens het leeglopen van de internetbubbel rond de eeuwwisseling. Hoewel er vanuit deze markt ook succesvolle bedrijven tot volle wasdom kwamen, gaf het de Duitse beurs een slechte reputatie door een reeks van beursflaters en schandalen.


U heeft geen gratis artikelen meer over
Nog geen VEB-account?
Voor toegang tot de volledige website dient u een VEB-lidmaatschap aan te houden en in te loggen.
Meer infomatie over het VEB -lidmaatschap