Het arsenaal bezorgscooters en -fietsen zal er na dit jaar minder gekleurd opstaan. De sector wacht een grote consolidatieslag. Na de overname van het Britse Just Eat door Takeaway, is het nu Uber Eats dat stappen zet door interesse te tonen in een van de grote Amerikaanse concurrenten, GrubHub.
De gevolgen van de coronacrisis gaan grotendeels aan de grootmachten in maaltijdbezorgland voorbij. Want hoewel de impact van de coronavirus-pandemie voelbaar was in de eerste weken van de lockdown weken in maart, is het voor veel maaltijdbezorgbedrijven weer redelijk business as usual.
Ondertussen gaat ook een voor de sector belangrijke meerjarige trend gewoon door: die van consolidatie. Medio-maart gaf Uber-topman Dara Khosrowshahi al aan dat juist ‘dit soort crisissen er normaliter toe leiden dat de zwakkere spelers afvallen’. Het leidt dan ook tot verdere consolidatie waarbij alleen de sterkste speler over blijft, aldus Khosrowshahi.
Afgelopen week kondigde het Amerikaanse tech-bedrijf uit San Francisco aan dat het voor ruim 6 miljard dollar de Amerikaanse concurrent maaltijdbezorger Grubhub over wil nemen. Belegger en financieel tv-commentator Jim Cramer noemde de overname op CNBC een ‘geniale zet’.
Op de Amerikaanse bezorgmarkt zijn teveel spelers, waardoor er voortdurend zorgen bestaan over de toekomstbestendigheid van het verdienmodel van maaltijdbezorgers. Doordat de vier grote Amerikaanse maaltijdbezorgers (Grubhub, Uber Eats, DoorDash en Postmates) elkaar continu bevechten wordt er op slechts een paar (lokale) markten winst door deze bedrijven gemaakt.
Wereldwijd is er echter al veel consolidatie zichtbaar in de sector. In China, India en Korea maar ook in continentaal Europa en het Verenigd Koninkrijk. Dara Khosrowshahi zei twee maanden geleden tegen analisten dit ook in de Verenigde Staten te verwachten. Met het aangekondigde bod op Grubhub neemt Khosrowshahi het heft nu zelf in handen.
Eind vorig jaar gaf Khosrowshahi al aan met Uber Eats alleen nog actief te blijven in de markten waar het verwacht een nummer één of twee positie te kunnen verwerven, anders trekt het zich terug. Zodoende is Uber Eats al vertrokken uit India, door haar belang te verkopen aan concurrent Zomato.
Geen plek voor nummer 3
Maaltijdbezorgbedrijven maken er al langere tijd geen geheim van dat er simpelweg geen plek is voor een veelvoud van aanbieders. Door netwerkeffecten vloeien de winsten van het bezorgen vooral naar de lokale marktleider. De zogeheten ‘winner takes most’ situatie. Alleen voor de nummer één en in mindere mate nummer twee is er dan ook uitzicht op duurzame winstgevendheid op lange termijn.
Het Nederlandse Takeaway.com fuseerde dit jaar met het Britse Just Eat, niet veel eerder kocht het ook al de Duitse activiteiten van concurrent Delivery Hero. Topman Jitse Groen gaf vorig jaar aan veel concurrenten failliet te hebben zien gaan of verdwijnen door consolidatie. In de maaltijdbezorgwereld is het mantra dan ook eten of gegeten worden.
De grootste maaltijdbezorgers buiten China (brutohandels waarde, in miljarden euro)
Bron: presentatie Just Eat Takeaway, november 2019
Tijdens de beursgang van Takeaway.com vier jaar geleden zei Groen: ‘We willen overal waar wij actief zijn de nummer één worden of blijven. In België en Nederland zijn wij marktleider, maar in Groot-Brittannië lukte dat niet. Just Eat bleek een te grote concurrent’. Door de overname van Just Eat heeft Groen nu alnog de lucratieve Britse markt in handen.
Dankzij de overnames van Just Eat Takeaway oogt het concurrentieveld in Europa inmiddels een stuk vriendelijker. Just Eat Takeaway lijkt stevig de touwtjes in handen te hebben in vrijwel heel West- en Centraal Europa (waaronder Nederland, Belgie, Duitsland, Polen, Oostenrijk en Zwitserland) en met de komst van Just Eat nu ook het Verenigd Koninkrijk.
Verdeel en heers
Concurrent Delivery Hero heeft zich door Just Eat Takeway laten uitkopen in Duitsland en richt de aandacht nu vooral op landen verder van huis. Eind vorig jaar kocht Delivery Hero voor bijna 4 miljard euro haar concurrent Woowa in Zuid-Korea.
Net als andere maaltijdbezorgbedrijven leeft ook bij het bestuur van Delivery Hero dat dit het jaar van de grote consolidatie is. Delivery Hero-topman Niklas Ostberg zei tijdens de recente kwartaalcijfers tegen analisten dat hij ‘vol vertrouwen is dat 2020 een doorslaggevend jaar is voor consolidatie en blij te zijn met de flexibiliteit om zijn opportunistische plan uit te voeren’. Naar eigen zeggen is Delivery Hero momenteel in 86 procent van haar eindmarkten marktleider.
Dat marktleiderschap heeft Delivery Hero in Scandinavie, Oost-Europa (afgezien van Polen en Bulgarije) en delen van het Midden-Oosten, Azië en Latijns-America. Op vragen van analisten waar na Woowa de volgende prooi van Ostberg zal zijn, kwam echter geen antwoord.
Van de nieuwe combinatie Grubhub en Uber Eats hebben Just Eat Takeaway en Delivery Hero overigens niet veel te vrezen. De 300 duizend aangesloten restaurants op het platform van Grubhub zitten voornamelijk in de Verenigde Staten, door de fusie zou er dan ook voor deze spelers weinig tot niets moeten veranderen.
Door Grubhub over te nemen zal Uber Eats vooral haar positie op de zwaar bevochten Amerikaanse markt willen consolideren. Na de eventuele fusie zijn Grubhub en Uber Eats namelijk samen ruimschoots marktleider. Zodoende lijken er langzamerhand op alle continenten dominante maaltijdbezorgkoninkrijken te ontstaan, die zich vervolgens kunnen gaan richten op het realiseren van structurele winstgevendheid.