Consumenten zijn bezig met een inhaalslag nu de acute crisis door corona achter de rug is. In juli zette de Nederlandse detailhandel 10 procent meer om dan vorig jaar. In de VS is de omzet alweer even groot als in 2019. Ondertussen hebben huishoudens een grote zak spaargeld om te kunnen blijven uitgeven.
Keukenwinkels, meubelwinkels, doe-het-zelfzaken, volgens het CBS verkochten ze in juni en juli veel meer dan in dezelfde maanden een jaar eerder. Zelfs de omzet van schoenen- en kledingwinkels is weer praktisch terug het oude niveau terwijl deze ook te maken hebben met de overstap naar online verkopen.
Niet alleen in Nederland herstelt de detailhandel snel van de crisis. In de Verenigde Staten zijn de uitgaven ook weer op niveau. Gekeken over de eerste zeven maanden van het jaar heeft de Amerikaanse detailhandel 0,7 procent meer omgezet. Dat is dus inclusief de coronadip. Uit de cijfers blijkt dat de uitgaven verschuiven van buitenshuis (horeca) naar in en rond het huis. Daarbij wordt er nu bovengemiddeld veel zelf gekookt en geklust. Behalve het voedsel en de verf wordt daarbij blijkbaar ook geregeld een nieuwe pannenset, ladder of schuurmachine aangeschaft.
De grote vraag is nu of na een inhaalslag een nieuwe terugval volgt. Veel economen lijken hierop te rekenen. Het economisch Bureau van ING verwacht bijvoorbeeld dat de groei van de detailhandel volgend jaar zal terugzakken naar 1 procent. Door oplopende werkloosheid en een laag consumentenvertrouwen gaat de consument het weer rustig aan doen.
VS: 1 biljoen dollar extra spaargeld
Er zijn echter ook andere scenario’s. Een daarvan is dat de consument volop doorgaat met uitgeven terwijl de coronacrisis verder in de achteruitkijkspiegel verdwijnt. Dit scenario gaat uit van de enorme berg spaargeld die huishoudens in de crisis hebben opgebouwd.
De Amerikaanse econoom Tim Duy heeft onlangs becijferd dat Amerikanen grofweg 1 biljoen dollar aan extra spaartegoeden op bankrekeningen hebben geparkeerd. Het gaat voor een groot deel om crisisgeld dat ze van de Amerikaanse overheid hebben ontvangen.
Eurozone: half biljoen euro
In Europa is hetzelfde gebeurd. Cijfers van de Europese Centrale Bank laten zien dat de M2-geldhoeveelheid in de crisis hard is gegroeid. In dit cijfer zitten bank- en spaarrekeningen.
Normaal gesproken groeit M2 per maand met enkele tientallen miljarden euro. In de periode maart tot en met juni was dat gemiddeld meer dan 200 miljard euro per maand. Het resultaat is dat er grofweg een half biljoen euro meer is gespaard dan in 2019.
Om het nog iets meer kleur te geven, in Nederland zijn de spaartegoeden tot en met juli met 20 miljard euro opgelopen. Duitse huishoudens zetten in de crisis twee keer zoveel opzij als normaal.
Econoom Duy denkt dat de spaartegoeden in ieder geval een stootkussen zijn als de Amerikaanse economie blijft haperen. Zet het ingezette herstel echter door, dan kan de extra ruimte de bestedingen ook een flinke zwieper geven.
Horeca blijft achter
Tegelijk met de sterke cijfers voor de detailhandel kwam het CBS ook met beroerde cijfers over de horeca. De omzet is in het tweede kwartaal grofweg gehalveerd. Volgens ING lag het aantal transacties in juni ook nog een derde onder normaal.
Dit komt doordat de horeca nog steeds te maken heeft met beperkingen. Dat blijft waarschijnlijk zo zolang de crisis niet volledig achter de rug is. Het goede nieuws voor de sector is dat de consument waarschijnlijk nog wat spaargeld achter de hand heeft om in de horeca te besteden als die echt weer volledig open gaat.