Nu is het tijd om praktisch aan de slag te gaan en concrete beleggingen te kiezen. De drie pijlers van beleggen – spreiden, lage kosten en de lange termijn – zijn bij veel exchange traded funds (etf’s, ook wel trackers) voorhanden. De VEB is daarom een voorstander van beleggen met deze producten.  

In dit artikel wordt op basis van een aantal selectiecriteria een keuze gemaakt voor trackers die opgenomen kunnen worden in een beleggingsportefeuille. Het eigenhandig opbouwen van een portfolio kost wat tijd en moeite, maar kan al snel lonen. 

Koop de hooiberg 
“Zoek niet naar de naald, maar koop de hele hooiberg”, dat is het advies van John Bogle, de in 2019 overleden oprichter van etf-aanbieder Vanguard. Maar hoe groot moet de hooiberg zijn?  

Er zijn verschillende aanbieders die een index hebben gebouwd om de wereldwijde aandelenmarkt te volgen. Zo is er de MSCI All Country World Investable Market Index (ACWI IMI), die 8.800 bedrijven uit 23 ontwikkelde en 24 opkomende markten bevat. Deze bestrijkt 99 procent van alle wereldwijde beursgenoteerde bedrijven wat betreft (vrij verhandelbare) marktkapitalisatie. Het is de meest veelomvattende benchmark voor de aandelenmarkt.  

Daarnaast is de MSCI World Index populair onder beleggers. Deze index volgt de ongeveer 1.400 grootste beursfondsen uit de ontwikkelde economieën. De MSCI World bevat dus geen aandelen uit opkomende markten als Brazilië, China en India. 

Het mooie van dit soort wereldindices is dat ze zich automatisch aanpassen aan langetermijntrends in de wereldeconomie, zoals de opkomst en ondergang van economische machten. Zo kwamen de vijf meest waardevolle bedrijven ter wereld in 1990 allemaal uit Japan. De grootste Amerikaanse beursfondsen waren destijds oliereus ExxonMobil en computerfabrikant IBM. Deze ondernemingen zijn inmiddels ingehaald door technologiebedrijven als NVIDIA, Apple en Microsoft. 

Wie in een brede wereldindex belegt, lift per saldo mee op de winnaars. De MSCI World Index heeft sinds begin 1990 een totaalrendement van zo’n 8 procent per jaar opgeleverd. Een belegger die deze hele rit heeft meegemaakt, heeft zijn portefeuille – inclusief herbelegde dividenden – ongeveer 1.200 procent meer waard zien worden. 

Beleggers die simpelweg de markt volgen, hebben geprofiteerd van deze stijging, zonder goed te voorspellen dat Amazon van een onbeduidende online boekwinkel zou uitgroeien tot een technologiegigant of NVIDIA bakken met geld zou verdienen met AI-chips. Hoewel het volgen van een index een passieve strategie is, zorgen de regelmatige herbalanceringen en aanpassingen voor een soort ‘ingebouwd’ actief beheer. De succesvolle bedrijven komen bovendrijven en vormen een steeds groter deel van de index, terwijl de niet-renderende aandelen vanzelf worden ingehaald en uit de index vallen. 

Obligaties 
Bij obligaties is het idee van spreiden niet anders dan bij aandelen. Maar de obligatiemarkt is complexer dan de aandelenmarkt, met verschillende voorwaarden, coupons en kredietkwaliteiten. Obligaties worden uitgegeven met verschillende looptijden, variërend van korte termijn (enkele maanden) tot zeer lange termijn (dertig jaar of zelfs eeuwigdurend). Een belegger kan een mondiaal gespreid mandje met obligaties kopen, maar etf’s beperken zich in de praktijk tot een deel van de obligatiemarkt. In de portefeuille gebruiken we obligaties primair om de bewegelijkheid van de portefeuille te verkleinen. High yield-obligaties (met een lagere kredietwaardigheid) vertonen relatief veel samenhang met aandelen, zo blijkt uit een analyse van de VEB. Het spreidingsvoordeel is daardoor beperkt. In een portefeuille waarin aandelen al sterk vertegenwoordigd zijn, kan een belegger deze daarom beter links laten liggen. 

Aandelen-etf’s 
De iShares MSCI ACWI UCITS ETF (IE00B6R52259) is een goede keuze voor een belegger die blootstelling wil aan een zo groot mogelijk deel van de wereldwijde aandelenmarkten. Deze tracker volgt de MSCI ACWI Index, die in vergelijking met de hiervoor uitgelichte ACWI IMI de smallcaps (bedrijven met een relatief lage beurswaarde) buiten beschouwing laat. Dat is om praktische redenen. Deze aandeeltjes zouden een beperkte weging hebben gehad, en het handelen in duizenden extra aandelen zou aanzienlijke kosten met zich meebrengen.  

Het fonds doet aan optimalisatie voor de replicatie van de portefeuille (het probeert de index te volgen door zo veel mogelijk, maar niet alle bedrijven uit de index te kopen) en bevat onderliggend ongeveer 2.350 bedrijven, verspreid over zowel ontwikkelde als opkomende markten.  

In het segment met aandelen-trackers volgt de Vanguard FTSE All-World UCITS ETF (IE00BK5BQT80) eveneens large- en midcapbedrijven uit zowel de ontwikkelde als opkomende economieën. Dit fonds heeft zelfs meer dan 3.600 aandelen in portefeuille.  

De SPDR MSCI World UCITS ETF (IE00BFY0GT14) volgt de MSCI World Index en bevat alleen bedrijven uit ontwikkelde markten. Een belegger kiest er bij deze etf dus voor geen blootstelling te hebben aan opkomende markten. Ondanks de imposante stijgingen van het bruto binnenlands product (bbp), zijn beursrendementen van bedrijven uit landen als China de laatste jaren achtergebleven bij de rest van de aandelenmarkten. Uiteraard valt niet te zeggen of deze trend zich zal voortzetten. Deze etf is niet de grootste MSCI World-etf die beschikbaar is voor Europese beleggers, maar het is vanwege de lage kosten wel degene die met de beste papieren uit een eerdere VEB-vergelijking is gekomen.  



Let op: valuta 
De resultaten die een in euro noterende etf behaalt, worden mede beïnvloed door allerlei valuta-effecten. Op de lange termijn zijn wisselkoersen lastig te voorspellen en passen beleggingen buiten het eurogebied, ondanks het extra risico, prima in veel beleggingsportefeuilles.  

Nog een nuancering bij het valutarisico: veel van de bedrijven waarin belegd wordt zijn multinationals die in vele landen en muntsoorten zakendoen. Of het aandeel dan in euro’s, dollars of ponden staat genoteerd, is minder relevant. 

Obligatie-etf’s 
In de categorie van obligatie-etf’s is de Vanguard EUR Eurozone Government Bond UCITS ETF (IE00BH04GL39) een interessante optie. Dit fonds belegt in een breed gespreide portefeuille van obligaties die zijn uitgegeven door overheden in de eurozone, met een vaste couponrente. Ze vallen in de categorie investment grade (beleggingskwaliteit, oftewel een hoge kredietwaardigheid). Het voordeel van dit fonds is dat alle obligaties in euro’s zijn uitgegeven en daarom voorspelbare inkomsten genereren, zonder afhankelijk te zijn van wisselkoersbewegingen. Aangezien deze vermogenscategorie bedoeld is om stabiliteit en lagere volatiliteit aan een portefeuille toe te voegen, is het niet gek om te kiezen voor euro-obligaties. 

Beleggers die een wereldwijde spreiding willen realiseren, kunnen kiezen voor de iShares Core Global Aggregate Bond UCITS ETF (IE00B3F81409). Deze bevat een combinatie van staatsobligaties en bedrijfsobligaties. 

Over het algemeen zijn op de Amerikaanse obligatiemarkt hogere rendementen te vinden dan in Europa. Bedrijfsobligaties ademen doorgaans iets meer mee met de aandelenmarkt, met een hoger risico dan staatspapier. Door deze factoren is het effectieve rendement (yield to maturity) iets hoger. Belangrijk is wel dat alle obligaties in deze etf, inclusief de bedrijfsobligaties, een investment grade-beoordeling hebben, wat duidt op een solide kredietkwaliteit.  

De Vanguard Global Aggregate Bond UCITS ETF - EUR Hedged Accumulating (IE00BG47KH54) volgt een soortgelijke strategie als de evenknie van iShares, door in een combinatie van staats- en bedrijfsobligaties te beleggen. Er zijn echter enkele wezenlijke verschillen. De Global Aggregate Bond-etf van Vanguard volgt een index die obligatie-uitgiftes weegt op basis van het deel dat daadwerkelijk vrij verhandelbaar is op de markt (float adjusted weighting). Van sommige effecten, zoals obligaties, zijn niet alle uitstaande stukken direct toegankelijk voor beleggers, omdat een groot deel wordt gehouden door bijvoorbeeld centrale banken. Ook dekt dit fonds het valutarisico af naar euro’s. Hierdoor vallen de kosten met 0,24 procent op jaarbasis wel wat hoger uit.  



Voorbeeldportefeuilles 
Door te kiezen uit één aandelen-etf en één obligatie-etf kan een belegger gemakkelijk een zeer gespreide portefeuille samenstellen. In de grafiek hieronder staan drie voorbeelden. 



Volgende editie 
In het volgende deel duiken we dieper in de wereld van alternatieve beleggingen en hoe deze categorieën een aanvulling kunnen zijn op een gebalanceerde portefeuille. Ook besteden we aandacht aan een onderhoudsplan voor de portefeuille. 

We zullen kijken naar het herbalanceren van de portefeuille, bijvoorbeeld als de weging naar aandelen-etf’s door koersstijgingen te groot is geworden. Ook gaan we in op het nut en de noodzaak van het toevoegen van andere typen beleggingen, zoals vastgoed, maar ook meer speculatieve activaklassen als goud en andere grondstoffen.  

Onderdeel daarvan is de core-satellite-portefeuille: een kern van etf’s en ‘satellieten’ waarmee een belegger kan inspelen op kansen of een (verantwoord) gokje kan wagen. Wordt vervolgd.