We waren dan ook zeer gelukkig dat veel trouwe VEB-leden op 20 mei Theater Diligentia, in ‘ons eigen’ Den Haag, prima wisten te vinden. De opkomst was goed en ook het middagprogramma uitstekend verzorgd. Historische lessen werden tegen de actualiteit gespiegeld. Want de geschiedenis herhaalt zich wellicht niet, maar rijmt wel, zo werd duidelijk.

Ook werd de kracht van fysiek vergaderen bevestigd. Live in het theater is beleving; vanaf de bank of bureaustoel deelnemen een zeer zwakke variant. Je ziet en hoort zaken anders, kunt ter plekke opkomende vragen stellen en het is veel persoonlijker. Het is onze vereniging en daar mogen we best in fysieke gezamenlijkheid trots op zijn. Dus mocht u er niet bij zijn geweest: noteer voor volgend jaar alvast dinsdag 19 mei: Theater Diligentia. 

Ik ben benieuwd wat we dan gaan bespreken. Of het net zo’n goed beursjaar wordt als vorig jaar. Dat was verrassend, tegen de achtergrond van grote geopolitieke spanningen. De koers-winstverhoudingen liepen steeds verder op. Ook onze economie herstelde na een aantal uitdagende jaren met zeer hoge inflatie.

Europa profiteert
Het ging in heel Europa beter dan verwacht. De steun voor het Europese project en de euro nam toe. Steun om gezamenlijk onze eigen broek op te houden en vol in te zetten op de financiering van onze eigen economie, energietransitie en defensie. Maar we hebben nog altijd te maken met hardnekkige historische fragmentatie in het denken over markten en de vormgeving daarvan. Bezaten vroeger slechts enkele welvarende families aandelen, inmiddels is het bezit met name via pensioenfondsen verspreid over iedereen in loondienst, ondernemers en gepensioneerden. Deze nieuwe beleggers hebben geprofiteerd van globalisering met de grootste periode van welvaartscreatie in de menselijke geschiedenis. In de afgelopen veertig jaar is het wereldwijde bruto binnenlands product sterker gegroeid dan in de voorgaande tweeduizend jaar samen. Het goed functioneren van kapitaalmarkten is van groot collectief belang geworden.

Europa ontwaakt  
Helaas heeft niet iedereen in gelijke mate kunnen profiteren van dit vliegwiel voor welvarendheid. De politieke reactie op groeiende publieke weerstand tegen ongelijkheid in welvaart en kansen is gevonden in protectionisme. Helaas, niet in protectie van kapitaalmarkten, maar van seculiere deelbelangen. Tariefmuren zijn het meest zichtbare voorbeeld. Het invoeren van heffingen gaat de economie en politiek echter niet helpen. 

Het opheffen van regelgevende obstakels en een verandering van denken wel. Economieën draaien op kapitaal. Het financiert bedrijven, optimaliseert productie, consumptie en innovatie en levert steeds hogere belastingopbrengsten op. Zonder die opbrengsten en zonder toegang tot privaat kapitaal, kunnen overheden de enorme bedragen die nodig zijn om de infrastructuur te versterken en in te staan voor onze persoonlijke veiligheid simpelweg niet financieren. De huidige tekorten lopen al tegen grenzen aan.

Verbinding
De winst van beleggen is fundamenteler dan enkel het recht op dividend en koerswinst. Wanneer mensen een deel van de economie van de toekomst bezitten, profiteren ze niet alleen van groei; ze geloven er ook in en nemen er actief aan deel. Dat geeft politiek meer stabiliteit, rationaliteit en minder verdeeldheid en rancune. Geen enkel systeem dat ooit door mensen is bedacht, heeft meer welvaart gecreëerd voor meer mensen dan de kapitaalmarkten. Laat de Europese evenknie van Liberation Day een betrouwbare en goed functionerende pan-Europese kapitaalmarkt zijn. In een duurzame en stevige democratische inbedding.

Laten we hopen dat dit ontwerp volgend jaar trappelend bij ons in de coulissen staat! 

Gerben Everts is directeur van de VEB