De deal met AMD staat niet op zichzelf. OpenAI heeft in korte tijd een indrukwekkende lijst megacontracten gesloten. Alleen al in de laatste maand kondigde OpenAI vijf grote deals aan die het bedrijf in staat moeten stellen de AI-modellen verder te verbeteren. Vooral chips en cloudcapaciteit zijn daarbij van belang.

De grootste overeenkomst is met Nvidia voor tien gigawatt aan datacentercapaciteit, goed voor een potentiële omzet van 350 miljard dollar voor Nvidia. De chipproducent investeert op zijn beurt 100 miljard dollar in OpenAI, zolang het bedrijf chips blijft afnemen. Daarnaast levert Oracle cloudcapaciteit in een deal ter waarde van 300 miljard dollar die in 2027 ingaat en vijf jaar loopt. Ook tekende OpenAI kleinere overeenkomsten met clouddienstverlener CoreWeave en chipproducent Broadcom (zie kader).

Bij elk nieuw contract met OpenAI is de reactie op de beurs euforisch. Toch zijn er kanttekeningen te plaatsen. Door de vele kruisbestuivingen worden de bedrijven steeds afhankelijker van elkaar. Niet alleen investeren de grote AI-spelers in elkaar, ook chipmachinefabrikanten als BESI, ASMI en ASML of chipmaker TSMC drijven op de grote investeringsrondes. En de vraag blijft hoe OpenAI deze investeringen gaat betalen?

Financieringsvraag
OpenAI CEO Sam Altman gaat in ieder geval met de pet rond bij investeerders. In augustus haalde het bedrijf acht miljard dollar op bij private equity partijen als Blackstone en Sequoia, als onderdeel van een groter financieringspakket van in totaal veertig miljard dollar. Maar die bedragen staan nog in schril contrast met de investeringsdeals die OpenAI de afgelopen maand sloot en oplopen tot circa 800 miljard dollar. 

Ook is de omzet nog verre van toereikend. Het verdienmodel van OpenAI steunt nu vooral op abonnementen op ChatGPT en API’s, digitale koppelingen waarmee bedrijven de technologie in hun eigen systemen integreren. De bekende chatbot van OpenAI heeft honderden miljoenen gebruikers, waarvan naar schatting twintig tot vijfentwintig miljoen betalen voor toegang tot een krachtiger model. Consumenten gebruiken ChatGPT onder meer als vraagbaken of studiehulp. Bedrijven zetten het AI-model in om software te coderen of administratieve taken over te nemen.

De toepassingen van ChatGPT worden al veelvuldig gebruikt en zorgen op dit moment voor jaarlijkse verkopen van circa 13 miljard dollar. Dat is een forse groei ten opzichte van minder dan één miljard dollar omzet in 2023, maar veel te weinig om de geplande investeringen te dragen. 

Hockeystick
Maar OpenAI staat nog maar aan het begin, zo is de gedachte. Analisten van Bloomberg rekenen op een omzet van 200 miljard dollar in 2030. Dat moet komen uit nieuwe functies. AI-agents, software die zelfstandig taken kan uitvoeren, zullen op ChatGPT draaien en zo extra inkomsten opleveren. Integratie in Microsoft-programma’s als Word en Excel moet ChatGPT toegankelijk maken voor honderden miljoenen werknemers. Ook worden advertenties gezien als een nieuwe inkomstenbron.

Toch oogt de groeicurve niet steil genoeg. De marktvorsers van Bloomberg rekenen tussen nu en 2030 op een omzet van bij elkaar bijna 600 miljard dollar. Dat bedrag is onvoldoende om de recent aangekondigde investeringen te betalen, los van alle andere operationele kosten. Daarnaast dreigt een wedloop waarbij steeds weer nieuwe efficiëntere chips op de markt komen, waardoor bedrijven als OpenAI waarschijnlijk moeten blijven investeren of anders zullen afhaken. 

De fantasie rond OpenAI zit dus in de gedachte dat de toepassingen van ChatGPT zich stormachtig blijven ontwikkelen en de inkomsten tot ver na 2030 hard blijven stijgen.

OpenAI op weg naar 200 miljard dollar omzet in 2030

Bron: taxaties door Bloomberg-analisten. Bedragen in miljarden dollars.

Bubbelfase?
Met al het koersgeweld is de vergelijking met de dotcombubbel van begin deze eeuw snel gemaakt. Toen kregen opkomende technologiebedrijven eveneens torenhoge waarderingen en werden omzetconstructies opgezet die vooral op papier bestonden. Zo verkochten telecombedrijven als Global Crossing en Qwest elkaar ongebruikte netwerkcapaciteit om zo de omzetcijfers kunstmatig hoog te houden en grote investeringen in het kabelnetwerk te rechtvaardigen. Uiteindelijk stortte de sector in en resulteerde het in een reeks faillissementen.

Oud-Amazon-CEO Jeff Bezos, die het bedrijf leidde tijdens de dotcomcrisis waarin het aandeel Amazon 90 procent daalde, neemt het woord “bubbel” in de mond. “Bubbelvorming hoeft niet slecht te zijn,” zei Bezos deze week. “Zodra alle stof is neergedaald en de winnaars zichtbaar zijn, profiteert de samenleving. Met AI zullen de voordelen gigantisch zijn”.

Ook de huidige generatie techbestuurders is op hun hoede. OpenAI-topman Sam Altman erkent dat de markt overenthousiast is. “Zitten we in een fase waarin investeerders te enthousiast zijn? Ja. Is AI het belangrijkste dat in zeer lange tijd is gebeurd? Ook ja,” zei hij recent.

Toch zijn er ook belangrijke verschillen met de techopmars van rond de eeuwwisseling. Hoewel OpenAI niet winstgevend is, zijn de andere grote AI-spelers dat wel. Bedrijven als Microsoft, Meta en Alphabet realiseren miljardenwinsten met software- en advertentiediensten, en financieren de grote investeringen uit bestaande kasstromen.

De economische wetten zijn ook tijdens het AI-tijdperk onveranderd. De kost gaat voor de baat uit. Maar bedrijven zullen investeringen wel degelijk moeten terugverdienen, waardoor verlieslatende partijen na verloop van tijd vanzelf afhaken.

De Megadeals op een rij

Bron: rapportages bedrijven. Investeringen in miljarden dollars.