1. Hoe hebben bitcoin en goud het dit jaar gedaan?
De belofte rond bitcoin klinkt inmiddels al jaren hetzelfde. Voorstanders zien het als bescherming tegen inflatie, devaluatie van papieren geld en een wereld die steeds dieper in de schulden zakt. In dat opzicht lijkt de retoriek opvallend veel op die van goudliefhebbers: beide zouden beleggers moeten beschermen wanneer traditionele markten gaan wankelen.

Dit jaar stonden op papier alle seinen op groen voor de bitcoin. De Amerikaanse schuldenberg liep verder op, de inflatie bleef hardnekkig hoog en geopolitieke onzekerheid nam flink toe. Bovendien verloor de dollar veel kracht. Met andere woorden: de omstandigheden leken vanuit de traditionele retoriek ideaal voor een goed jaar voor zowel goud als de digitale munt.

Goud kreeg daarbij extra steun van meerdere kanten: centrale banken kochten door, beleggers zochten zekerheid en de renteverwachtingen schommelden.

Toch liep het anders. Goud beleefde wel een absoluut recordjaar en steeg zelfs met zo’n 70 procent, maar bitcoin moest daarentegen circa 10 procent aan koers inleveren. Juist in een jaar waarin bitcoin zich als bescherming had moeten bewijzen, bleef de digitale munt achter.

Koersverloop 2025: goud door het dak, bitcoin levert in

Bron: Bloomberg en analyse VEB.

2. Is er überhaupt een duidelijke relatie tussen bitcoin en goud?
Wil je weten of twee beleggingen zich hetzelfde gedragen, dan kijk je naar correlatie. Die geeft aan hoe vaak koersen dezelfde kant op gaan. Bij +1 bewegen ze altijd samen. Bij 0 is er geen verband. Bij -1 bewegen ze juist altijd tegengesteld.

Wie met die statistische bril op naar de afgelopen tien jaar kijkt, ziet dat bitcoin en goud nauwelijks structureel aan elkaar zijn gekoppeld. In sommige periodes, bijvoorbeeld rond de coronapandemie, bewogen de koersen kortstondig wel wat meer gelijk op. Maar net zo vaak gingen ze elk hun eigen weg.

Gemiddeld komt de correlatie dan ook uit rond het nulpunt (zo’n 0,09). Dat duidt op een zwak, wisselvallig verband dat geen standhoudt over langere periodes.

Kortom: de data geven bitcoin voorlopig geen stevige basis voor het etiket ‘digitaal goud’.

De harde data tonen aan: bitcoin gedraagt zich niet als goud

Bron: Bloomberg en analyse VEB. Op de y-as: de 1-jaars roll-forward correlatie berekend op basis van dagelijkse koersuitslagen van bitcoin en goud.

3. Met welke beleggingen beweegt bitcoin dan wél mee?
Beleggingen verdienen het label ‘veilige haven’ met name wanneer ze weinig of zelfs helemaal niet samenhangen met aandelen en obligatiemarkten. Goud voldeed daar het afgelopen jaar redelijk aan: het bewoog slechts beperkt mee met de bredere aandelen- en obligatiemarkt.

Bij bitcoin zagen we echter het tegenovergestelde. De koers bewoog juist sterk in lijn met risicovollere delen van de aandelenmarkt, in het bijzonder met technologiebedrijven die (nog) geen winst maken en vooral op vertrouwen en toekomstverwachtingen drijven.

Bitcoin kende in 2025 met name een sterke correlatie met risicovolle aandelen

Bron: Bloomberg en analyse VEB. *De ‘non-profitable tech index’ is samengesteld door Goldman Sachs en bevat technologie aandelen die momenteel (nog) geen winst maken. Op de y-as: de correlatie tussen verschillende beleggingscategorieën en bitcoin en goud, berekend op basis van dagelijkse koersuitslagen over 2025.

De gemeenschappelijke factor tussen bitcoin en de niet of nauwelijks winstgevende technologiebedrijven met veel groeifantasie lijkt niet zozeer technologie, maar vooral liquiditeit. In periodes van lage rente en overvloedig kapitaal accepteren beleggers meer risico en zoeken ze naar speculatieve kansen.

Dat kan een stijging van zowel ‘non-profitable tech’ als bitcoin tot gevolg hebben. Zodra het sentiment omslaat en de risicobereidheid afneemt, kunnen beide categorieën het juist zwaarder te verduren krijgen.

Dat maakt bitcoin overigens nog geen aandeel: er zijn geen winsten, dividenden of kasstromen die de waarde ondersteunen. Het rendement is volledig afhankelijk van een volgende koper die bereid is meer te betalen voor dezelfde bitcoin. Maar de correlatiepatronen laten wél zien dat bitcoin zich momenteel meer gedraagt als een volatiele groeibelegging dan een goudstaaf.

4. Wat zegt dit alles over bitcoin?
Een nuance is hier op zijn plaats: correlaties zijn momentopnamen en veranderen continu. Wie selectief genoeg zoekt, vindt altijd periodes waarin koersen even ‘samen bewegen’. Correlaties helpen gedrag te begrijpen, maar zijn slechte voorspellers van de toekomst.

Toch geeft de koersgeschiedenis tot nu toe een helder beeld. Bitcoin gedraagt zich vooral als een risicovolle belegging met grote uitslagen: snelle stijgingen wanneer liquiditeit overvloedig is en beleggers risico omarmen, en stevige dalingen zodra de stemming omslaat.

Wie bitcoin koopt als vervanger van goud, komt mogelijk bedrogen uit.