VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Waarde bepalen met een extra laagje

De koers-winstverhouding is een handige maar beperkte manier om te bepalen of een aandeel goedkoop of duur is. De PEG-ratio biedt beleggers meer houvast, mits met zorg gebruikt.

Op het eerste gezicht lijken ze spotgoedkoop, de aandelen van KPN, TomTom en Shell. De koers ten opzichte van de winst, de koers-winstverhouding (k/w), van deze drie aandelen is nu opvallend laag. Onderzoek laat zien dat een mandje van aandelen met een lage k/w op langere terhet mijn goed rendeert.

Tegenover dit aantrekkelijk rendement staat een risico. Goedkoop blijkt duurkoop als de (relatief hoge) winst van een bedrijf niet duurzaam blijkt en het aandeel in elkaar stort. Omdat de k/w de winst van morgen niet meeneemt, noemt de vermaarde belegger Peter Lynch het een “statistisch” getal.

In zijn ogen kunnen aandelen met een hoge k/w, “dure” aandelen dus, wel degelijk interessant zijn zolang het bedrijf flink blijft groeien. Lynch schrijft daarover in zijn boek One up on Wall Street: “De k/w van ieder bedrijf is redelijk als deze gelijk is aan het groeipercentage van de winst.”

Hoe zit dit bij KPN, TomTom en Shell? Van die laatste twee verwachten analistende komende twee jaar nauwelijks groei van de winst. Bij KPN, dat fors moet investeren en kampt met een teruglopende omzet, zal de winst volgens de gemiddelde analist tot 2015 met ongeveer 2 procent per jaar dalen.

Onstabiel
Welk getal moet een belegger invullen
voor de winstgroei in de PEG-ratio
formule? Wij verzamelden de (jaarlijkse)
winstgroei over de afgelopen
twee jaar (2011 en 2012) en de door
analisten verwachte winstgroei voor
2013 en de twee daarop volgende
jaren (2014 en 2015).
Het valt op dat bij veel bedrijven –
zoals bij Shell, TomTom en KPN – de
winstgroei in enkele van de perioden
negatief is. In die gevallen kan de
PEG-ratio niet gebruikt worden. Bij
KPN was de winstgroei in alle drie de
perioden zelfs negatief.
Analyse van vijf bedrijven waarvoor
de PEG-ratio’s wel te berekenen zijn,
toont aan dat deze sterk kunnen
schommelen door onstabiele (verwachte)
winstgroei. 
Duurkoop goedkoop
Omgekeerd kunnen op het oog “dure” aandelen toch goedkoop blijken, omdat de winst hard zal groeien. Neem het aandeel van chipmachinefabrikant ASML dat verhandeld wordt tegen een zeer hoge k/w. Analisten verwachten dat de winst in de komende jaren met maar liefst 20 procent per jaar zal stijgen.

Om trage groeiers – zoals Shell – te vergelijken met snelle groeiers als ASML hanteerde belegger Lynch de zogeheten PEGratio. Om deze price/earnings to growth-ratio (afgekort: PEG) te berekenen, wordt de k/w gedeeld door de verwachte jaarlijkse winstgroei in de komende jaren. De basis van die verwachtingen zijn de prognoses van analisten.

Lynch noemt aandelen eerlijk geprijsd als de k/w gelijk is aan de verwachte groei van de winst per aandeel, een PEG-ratio van 1 dus. Ligt de ratio boven de 1 dan raakt een aandeel aan de prijs, bij een lagere verhouding zag Lynch kansen.

Groeigevaren
De aantrekkingskracht van de PEGratio schuilt erin dat de winstwaardering een extra laagje krijgt. Maar de toevoeging van één variabele maakt de maatstaf niet heilig. Zo is de PEG-ratio niet bruikbaar voor bedrijven die kampen met negatieve verwachtingen ten aanzien van de winstgroei, zoals KPN.

Een negatieve PEG-ratio heeft geen betekenis. Ook legt de PEG-ratio wel erg de nadruk op groei. Aandelen met een lage waardering waarvan de winstgroei mager is, komen hierdoor volgens critici onaantrekkelijk uit de PEG-test naar voren.

Dit is bijvoorbeeld het geval bij Shell. Door de lage winstgroei wordt de PEG-ratio opgeblazen. Een bijkomend probleem is dat analisten de groei van hoge k/w aandelen vaak overschatten.

Denk bijvoorbeeld aan snelle groeiers als Facebook en Apple, waarvoor de winstvooruitzichten op enig moment bijna onbeperkt leken.

Dat pakt anders uit nu de concurrentie sterker wordt en marktaandeel afsnoept. Veel analisten lijken te vergeten dat maar weinig bedrijven in staat zijn om decennialang de winst per aandeel met dubbele cijfers te laten groeien.

Bij waardeaandelen (met een lage k/w) onderschatten analisten juist vaak de mogelijkheden om de winst toch nog wat op te krikken door bijvoorbeeld kostenbesparingen.

Winst geen cash
De PEG-ratio kent meer beperkingen. Zo houdt deze maatstaf alleen rekening met de koers, de winst van gisteren en de winst van morgen. Met bezittingen en verplichtingen van een bedrijf (de balans) en de kasstromen wordt geen rekening gehouden. De PEG-ratio zegt dus niets over mogelijke rotte bezittingen op de balansen van bijvoorbeeld banken, verzekeraars en vastgoedfondsen.

Ook kan de winst enorm afwijken van het geld dat een bedrijf binnenstroomt, de cashflow. Imtech bijvoorbeeld pronkte jarenlang met hoge marges op haar projecten.

Nu blijken deze het gevolg van extreem gunstige betalingscondities van Imtechklanten, waardoor nauwelijks cash binnenkwam. Een bedrijf als PostNL laat goed zien hoe belangrijk verplichtingen zijn.

Bij het logistieke bedrijf zijn de papieren pensioenbetalingen in de winst-en-verliesrekening een fractie van de daadwerkelijke cash die aan premies en bijbetalingen het bedrijf uitstroomt.

Bruikbaar?
De PEG-ratio is een handige, snelle maar ruwe maatstaf die het mogelijk maakt rekening te houden met groeiperspectieven bij het waarderen van een aandeel. De formule blijkt wel erg gevoelig voor de gebruikte groeivoorspellingen.

Alles bij elkaar is deze ratio vooral te gebruiken als startpunt voor bedrijfsanalyses. Maar zorgvuldigheid is geboden. Geen enkele belegging is samen te vatten in één enkel getal. Blind varen op alleen de PEG-ratio is dan ook onverstandig.