Het merendeel van de beursfondsen is niet in staat om structureel aandeelhouderswaarde te creëren. Maar wat hebben de ondernemingen die hier wel in slagen gemeen? De VEB-barometer, die het potentieel van een aandeel aan de hand van 7 beleggingscriteria toetst, geeft antwoord op die vraag.
De VEB introduceert de Barometer om beleggers te helpen om het potentieel van een belegging in te schatten. De Barometer beoordeelt een bedrijf aan de hand van zeven criteria die van grote invloed zijn op het potentieel van een belegging. Inmiddels zijn er twaalf Barometerrapporten, waaronder die van Unilever, Heineken en ASML. De Barometer beoordeelt een beursfonds op zeven criteria:
1 WAARDECREATIE
Op de lange termijn heeft een bedrijf alleen bestaansrecht als het een rendement op geïnvesteerd kapitaal (ROIC, return on invested capital) realiseert dat ten minste gelijk is aan de rendementseis van investeerders – aandeelhouders, obligatiebeleggers en banken (WACC, weighted average cost of capital). Dit eerste criterium beoordeelt of een bedrijf (structureel) in staat is zijn kapitaalkosten goed te maken en waarde te creëren.
2 DUURZAME CONCURRENTIEVOORDELEN
Een hoge ROIC is alleen houdbaar als een bedrijf beschikt over duurzame concurrentievoordelen. Dit Barometercriterium analyseert of een bedrijf beschikt over één of meer van de volgende vijf duurzame concurrentievoordelen: immateriële activa, kostenvoordelen, overstapdrempels, netwerkeffecten en efficiënte schaal.
3 GROEI
Groei prijkt vaak bovenaan op het prioriteitenlijstje van de gemiddelde topman. Maar groei is nooit gratis: het vergt investeringen in R&D, machines en werkkapitaal. Alleen als het rendement dat op deze investeringen wordt gemaakt hoger is dan de kostenvoet van kapitaal, creëert groei daadwerkelijk waarde. Dit Barometercriterium kijkt naar de toename van de omzet in de laatste vijf jaar, en probeert te beoordelen of toekomstige groei waardecreërend is.
4 WAARDERING
Hoe indrukwekkend het perspectief van een bedrijf ook, uiteindelijk bepaalt de instapkoers een flink deel van het rendement. De Barometer kijkt aan de hand van de ondernemingswaarde-ebitda-waarderingsmaatstaf of de aandelen aantrekkelijk of juist duur zijn.
5 BALANS
Veel schulden verhogen het risicoprofiel van een bedrijf. Door een schuldhefboom valt meer winst onder aandeelhouders te verdelen als de zaken voorspoedig gaan, maar als resultaten onder druk komen te staan, komt een bedrijf sneller in de problemen, en is zo al snel overgeleverd aan de grillen van bankiers. Dit criterium beoordeelt de schuldpositie door te kijken hoe vaak het bedrijfsresultaat in de nettoschuld gaat.
6 DIVIDEND
Een dividenduitkering kan een signaal zijn dat beleggers serieus worden genomen. De Barometer beoordeelt de groei van het dividend in de laatste vijf jaar en de houdbaarheid van de uitkering door de payoutratio te analyseren. Daarnaast wordt beoordeeld of het beleid een adequate afweging maakt tussen uitkeren dan wel investeren.
7 CORPORATE GOVERNANCE
Corporate governance gaat over de wisselwerking tussen het bestuur, toezichthouders, aandeelhouders en de accountant. Bij verstoorde verhoudingen bestaat het risico op miskleunen. Dit criterium geeft de vijf voor een bepaald bedrijf meest in het oog springende governancethema’s weer.
WERKWIJZE
Voor elk Barometercriterium krijgt de onderneming een score (met uitzondering van de meer kwalitatieve criteria twee en zeven). De score wordt bepaald door een formule die ieder individueel criterium in absolute zin beoordeelt, en vergelijkt met de historie van het bedrijf zelf, sectorgenoten en de andere Damrakbedrijven. De VEB Barometer is het meest geschikt voor de langetermijnbelegger die niet bij elk nieuwtje aan- of verkooporders inlegt. De scores worden ieder jaar geactualiseerd, met uitzondering van het waarderingscriterium, dat sterk kan schommelen door fluctuerende koersen (een keer per kwartaal). Vanzelfsprekend zal bij majeure veranderingen – grote desinvesteringen, overnames of een superdividend – een update verschijnen. De komende maanden zal de VEB het aantal Barometer-rapporten verder uitbreiden.