Dinsdag (23 mei) kwam de stamcelbank met haar jaarverslag naar buiten. De daarin opgenomen accountantsverklaring bevat een zeldzaamheid voor Nederlandse beursondernemingen. De cijfercontroleur durft het namelijk niet aan een oordeel te geven over de jaarrekening.
Een aantal onzekerheden maakt volgens de accountant dat een onderbouwing voor een verklaring omtrent de getrouwheid van de cijfers niet te geven is. Hoogst ongebruikelijk en een zoveelste aanwijzing voor de omvang van de problemen van Esperite.
Esperite kondigde eind vorige maand al aan haar jaarcijfers niet binnen de maximale wettelijke termijn van vier maanden na afloop van het boekjaar gereed te kunnen hebben. Aanvankelijk was de publicatiedatum door bestuursvoorzitter Frédéric Amar op 19 mei gezet, maar ook dat moment bleek niet haalbaar.
Persagentschap ANP tekende die dag nog uit de mond van Amar op dat Esperite, een bedrijf met een notering aan de lokale markt van de Amsterdamse beurs, die dag nog wilde publiceren en dat het stamcellenbedrijf nog in gesprek met de accountant was. Op die dag bleef het echter stil.
Wel liet Esperite afgelopen zaterdag (20 mei) weten publicatie tot nader orde uit te stellen. Kennelijk vlotten de gesprekken met de accountant niet voldoende om een verwachte datum af te kunnen geven. Vanochtend (23 mei 2017) volgt dan alsnog publicatie.
Controlerend accountant EY onthoudt zich van een oordeel omtrent de controle. Hij blijkt over onvoldoende informatie te beschikken om een verklaring over de getrouwheid van de jaarrekening en het bestuursverslag te kunnen afgeven. Dit valt terug te voeren op vier fundamentele onzekerheden, zo valt te lezen in de accountantsverklaring. De controlerend partner van EY meldt in dit kader onder andere onzekerheid over – overigens met verwijzing naar de toelichting op de jaarrekening van de onderneming zelf:
- de kans van slagen dat het Esperite lukt haar geraamde budget en cash flow prognoses waar te maken;
- kan zij blijven trekken onder de recent aangetrokken financiering;
- slaagt het hoger beroep tegen het faillissementsvonnis inzake dochter Genoma en
- hoe kristalliseert zich de actie van Illumina naar aanleiding van een vermeende inbreuk op octrooien van Illumina uit?
De accountant geeft aan voor deze elementen niet over voldoende controlebewijs te hebben kunnen beschikken om een oordeel bij de cijfers te kunnen afgeven. Zo geeft EY aan dat relevante externe marktinformatie ontbreekt. Daardoor kan hij niet oordelen over de prognoses van Esperite omtrent het realiteitsgehalte van haar doelstellingen.
Verder gaat het nieuwe ondernemingsplan uit van een forse omzetstijging, de verbetering van werkkapitaal en kostenbesparingen. Ook hier is realiteitsgehalte volgens de accountant niet te toetsen. Hierbij helpt volgens EY niet dat Esperite een slecht trackrecord heeft bij het halen van uitgesproken doelstellingen en prognoses. Haar geloofwaardigheid is gering. Het is erop of eronder, maar wat het wordt, durft de accountant niet te zeggen.
In het jaarverslag over 2015 maakte dezelfde accountant ook al een voorbehoud over de continuïteit van Esperite. Toen waarschuwde deze voor 'substantiële onzekerheid' over het voortbestaan van het bedrijf. De oordeelsonthouding bij de meest recente jaarrekening gaat veel verder. Alleen het afkeuren van de jaarrekening door de accountant zou een nog zwaarder middel zijn.
Deze nieuwe ontwikkeling komt niet geheel als een verrassing. De eerdere, nogal gedoseerde berichtgeving deed weinig goeds vermoeden. De VEB is daarover al vaker kritisch geweest.
Het jaarverslag en dan met vooral de oordeelsonthouding van de accountant laten zien dat de eerder geuite zorgen terecht zijn. Beleggers doen er goed aan zich te realiseren dat beleggen in Esperite een nogal riskante affaire is.