Berlijn was een belangrijk centrum voor industriële bedrijvigheid na de Duitse eenwording van 1871. In de Duitse hoofdstad zetelden grote bedrijven als Siemens, AEG, Allianz, Deutsche Bank en Lufthansa. Maar na de Tweede Wereldoorlog kwam Berlijn afgelegen te liggen. De doodsteek kwam met de Koude Oorlog. Westerse bedrijven en hun hoofdkantoren hadden niets meer te zoeken in het eilandje in het afgesloten Oost-Duitsland. Nu bloeit de stad weer op, en daarbij lopen internetbedrijven als Rocket Internet voorop.
De sterk groeiende Duitse economie van de afgelopen acht jaar hebben Berlijn zichtbaar veranderd. De straten worden niet meer compleet gedomineerd door toeristen en ambtenaren en politici die eind jaren negentig massaal naar de stad verhuisden. Berlijn werd gemengder. Het raakt steeds meer gevuld met hipsters die werken voor start-ups en creatieve bedrijven en rondrijden op deelfietsen en deelscooters en hun eten bestellen via hun mobieltje bij een bezorgbedrijf en kleding kopen bij Amazon en Zalando.
Een beursdebutant als het Nederlandse Adyen heeft Berlijn nog niet zien geboren worden. Of het moet Zalando zijn, inmiddels een van de grootste werkgevers van de stad. De beursgang in 2014 was geen uitslaande brand. Maar inmiddels is de beurskoers wel ruim verdubbeld. Zalando’s beurswaarde staat na een kleine vier jaar op grofweg elf miljard euro. De webwinkel is meer een technologie- dan een modebedrijf.
Zalando is het grootste digitale bedrijf in de Duitse hoofdstad maar niet het enige. Oudere bedrijven verplaatsen hun digitale activiteiten steeds vaker naar de stad. Daimler is net als Porsche met innovatieve dochterbedrijven neergestreken. Siemens heeft digitale activiteiten in Berlijn. Uitgeverij Axel Springer verdient tegenwoordig driekwart van zijn geld in de digitale wereld. Topman Mathias Döpfner pochte: ‘We zijn de grootste digitale uitgeverij van Europa.’ De aankoop van het medium Business Insider drie jaar geleden werd gezien als duur. Maar volgens Döpfner staat het bedrijf inmiddels voor veel meer in de boeken. De koers van het aandeel tikte begin dit jaar het hoogste punt ooit aan. Maar is sindsdien is het aandeel een slordige twintig procent goedkoper geworden. Döpfner zei de markt af te scannen voor overnames. ‘Er zijn altijd kansen.’
Met internetbank N26 heeft Berlijn een fintech die onlangs een kwart miljard euro heeft opgehaald bij onder andere verzekeraar Allianz. Het Berlijnse bedrijf wordt nu al een kandidaat voor de effectenbeurs genoemd. N26 is een geduchte concurrent van andere nieuwkomers in de financiële wereld maar ook van de gevestigde orde in Frankfurt. Topman Valentin Stalf bleef er in Berlijn erg ontspannen onder. De dertiger met een flinke mat in zijn nek zegt voor te lopen op de gevestigde orde. ‘Als je kijkt naar de Duitse banken gebeurt er niet veel. ING doet alleen het een en ander.’
En dan zijn er natuurlijk de pioniers van Rocket Internet van de broers Marc, Oliver en Alexander Samwer die een reputatie genieten als copycats van gevestigde internetbedrijven. Zij zaten zelf achter de oprichting van Zalando. In 2014 brachten de broers ook Rocket Internet naar de beurs. Vanuit dit investeringsvehikel richtten de Samwers sinds de oprichting in 2007 meer dan honderd start-ups op. De Nederlandse reiswebsite Travelbird is een van de participaties. De succesvolste bedrijven uit de kraamkamer zijn Delivery Hero en HelloFresh die sinds vorig jaar zelf beursnoteringen hebben en aandeelhouders een aardig rendement hebben bezorgd. Voor het Nederlandse Takeaway.com is een samengaan met de Berlijnse maaltijdbezorgers een optie.
Lees het volledige artikel van Gerben van der Marel over de Duitse internetsector in het extra dikke zomernummer van Effect, dat in de eerste week van juli verschijnt.
Effect, het magazine van de VEB, staat iedere maand bol van beleggingsnieuws en analyses. Heeft u nog geen abonnement op Effect? Word lid van de VEB, u ontvangt Effect dan iedere maand gratis.