Het grote Amerikaanse reddingspakket bevat een groot bedrag voor steun aan de luchtvaartsector. Deze is niet zonder condities, de belastingbetaler moet met warrants meeprofiteren van een waardeherstel.

Van de 2 biljoen dollar die in de VS opzij is gezet is 29 miljard dollar bestemd voor de luchtvaartsector en 17 miljard dollar voor ‘strategische’ sectoren. Wat met dat laatste precies wordt bedoeld is niet duidelijk, maar eerder leek het te gaan om vliegtuigbouwer Boeing.

Steun niet verdiend
Op dit deel van het reddingspakket is flinke kritiek. Oud-bestuursvoorzitter van computerbedrijf HP en oud-presidentskandidaat Carly Fiorina stelde bijvoorbeeld dat grote bedrijven, in het bijzonder de luchtvaartmaatschappijen, de noodsteun eigenlijk niet verdienen.

“De oorzaak van de economische vertraging is niemands schuld. Ik probeer alleen het punt te maken dat een onderneming de verantwoordelijkheid heeft om zich in goede tijden voor te bereiden op slechte tijden. Dat is onderdeel van de taakomschrijving van een bestuursvoorzitter.”

De steun komt echter zeker niet zonder voorwaarden. Voor alle noodsteun voor het grote bedrijfsleven geldt dat dividenduitkeringen, aandeleninkoop en bestuurdersbeloning aan banden worden gelegd.

Belastingbetaler krijgt warrants
Daarnaast geldt voor de luchtvaart dat de belastingbetaler de mogelijkheid moet krijgen mee te delen in een eventueel waardeherstel als de crisis voorbij is. Het is de bedoeling dat de overheid warrants krijgt. Deze geven het recht om tegen een vast bedrag aandelen te kopen.

Dit werd door de Amerikaanse president Trump genoemd als argument dat het reddingspakket uiteindelijk veel minder zal kosten. “Dat betekent dat we stukken van het bedrijf in handen nemen voor onze belastingbetalers. Ik verwacht dat we met dat geld een hoop geld gaan verdienen”, zei Trump.

De voorwaarden kunnen er wel toe leiden dat bedrijven er juist van afzien om de steunprogramma’s te gebruiken. Zo had Boeing vorige week al laten weten niets te zien in een overheidsbelang in de onderneming.

Overheid grotere belangen in luchtvaart
Het lijkt erop dat de overheid in de VS zo een grote vinger in de pap zal krijgen in de luchtvaartsector. Dat is in andere delen van de wereld niet anders. In Singapore kreeg Singapore Airlines afgelopen weekend een kapitaalinjectie van omgerekend ruim 13 miljard dollar van staatsfonds Temasek. Daarvan is meer dan de helft in de vorm van aandelen.

In Australië zou Virgin Australia ook staatssteun willen in ruil voor een aandelenbelang. Het wachten is nog welke vorm noodsteun voor de Europese luchtvaart zal krijgen. Gezien de trend lijkt het voor de hand te liggen dat overheden hier ook grotere belangen zullen krijgen in de sector.