Beleggers reageerden positief (koers na een opening +4 procent) op wat vooraf een moeizaam kwartaal beloofde te worden voor ING. “Veerkrachtig”, zo typeerde topman Steven van Rijswijk de prestatie, waarbij de groei van de nieuwe klanten, circa 578 .000  in 2020, misschien nog wel het meeste opviel.

Die klanten werden grotendeels via digitale kanalen bereikt. De bank profiteert zo van de vroege inzet op digitalisering, waarmee het minder kwetsbaar was voor de gevolgen van lock-downs.

Toch verklaren nieuwe klanten maar een beperkt deel van de veerkracht. Hoofdrollen zijn weggelegd voor het solide leningenboek en de spreiding in activiteiten, waar door de rentepijn minder voelbaar was. Het zijn gevolgen van de jaren geleden ingezette koers en je zou nu dus kunnen spreken van een uitgesteld - “Hamers-effect”.

Sterk leningenboek
In het vierde kwartaal voegt ING 208 miljoen euro toe aan de stroppenpot, waarmee het jaartotaal uitkomt op 2,7 miljard euro, een stukje lager dan waar analisten eerder van uitgingen.

Die voorziening had nog lager kunnen zijn als de risicomodellen van de bank gevolgd waren, maar het management besloot voorzichtigheidshalve 413 miljoen euro extra opzij te zetten.

Zonder die correctie voor behoedzaamheid, gaven de risicomodellen al een vrijval aan van grofweg 205 miljoen euro. Dat is een indicatie dat covid-19 de banken uiteindelijk mogelijk minder zal raken dan eerder gedacht.

Opvallend is ook de nadruk die ING legt op de kwaliteit van het eigen leningenboek. In een vergelijking met Europese peers, waaronder partijen als ABN Amro, Unicredit, BBVA, Societe Generale, Deutsche Bank (een brede club dus), zijn de scores voor stage-3 leningen (leningen in achterstand of met serieuze kredietverslechtering) veel beter dan het gemiddelde.

Bron: ING  Analyst presentatie Q42020

Als reden hiervoor noemt ING het strakke risicobeleid, de tak waarvoor ceo Van Rijswijk in zijn vorige functie verantwoordelijk was.

Beter tegen rentedruk bestand
Ook ING ervaart de gevolgen van dalende rentemarges op de omzet (Q4 - 7% minder rentebaten). Anders dan ABN Amro (Q4 -15 %) of de Volksbank, toont ING meer wendbaarheid om aan deze druk te ontsnappen, dankzij een betere geografische spreiding van activiteiten en een diverser productaanbod. 

Zo wist men bijvoorbeeld een daling van het leningenboek in België (- 1,4 miljard euro) te compenseren met groei in Duitsland (+1,7 miljard euro). Ook de instroom van spaargeld (7,8 miljard) - in het huidige renteklimaat helemaal niet fijn voor banken -  wist men te compenseren door meer klanten over te halen om te gaan beleggen.  

Een dreigend probleem (margeverlies op spaargeld) wordt hiermee omgezet in een jaarlijks terugkerende beheervergoeding (een inkomstenbron dus). In vier jaar tijd namen de fees (op beleggen) met 50 procent toe. De voorbeelden geven aan hoe belangrijk het is om wendbaar te zijn. ING lijkt hierin het meest te slagen.

Lat hoog gelegd
ING bevestigt bij de jaarcijfers de winstdoelstelling voor de lange termijn van 10 tot 12 procent rendement op eigen vermogen (RoE). Hiermee legt de bank de lat hoog.  

Gesterkt door het solide leningenboek, de verwachte groei van het kredietboek (na covid) en verdere kostenbesparingen acht het management de doelstelling haalbaar. Verder opent het ook de deur voor eventuele kapitaaluitkeringen, omdat de doelstelling voor de CET-1 ratio wordt gesteld op 12,5 procent, waarbij de huidige positie veel hoger ligt op 15,5%.

De Europese Centrale Bank heeft nieuwe aanbevelingen opgesteld over de omvang en condities waaronder banken nog uitkeringen kunnen doen.

Onder die strenge regels stelt ING voor om over boekjaar 2020 alvast 12 cent als interimdividend (in cash) uit te keren. Daar wil ING het zeker niet bij laten. Na 30 september hoopt het meer uit te keren. Dergelijke verzoeken zullen echter wel telkens langs de toezichthouder moeten.