Helemaal verrast was topman Peter Berdowski niet over de mededeling dat grootaandeelhouder HAL Boskalis helemaal wil inlijven.

‘Er wordt nog wel eens gespeculeerd, HAL zit na de verkoop van hun brillenzaak [GrandVision, red.] op een grote zak met geld’, zei de topman donderdagochtend tegen de pers. Berdowski zei er ook bij dat HAL in zijn voorbereidingen op een bod ‘doorgaans nogal degelijk’ is en ‘niet over één nacht ijs gaat’.

Waarom slaat HAL juist nu toe, en krijgen aandeelhouders in Boskalis wel een eerlijke prijs?

1. Waarom wil HAL Boskalis eigenlijk van de beurs halen?
Het HAL-perscommuniqué is wat uitgebreider dan de drie regels waar Boskalis het bij laat in een eigen mededeling. Opvallend is dat HAL als bieder het nut van de beursnotering voor Boskalis in twijfel trekt.

‘Die heeft maar beperkte toegevoegde waarde en weegt niet op tegen de kosten en andere nadelen van een publieke notering’, aldus de investeringsmaatschappij. De maritiem dienstverlener is volgens HAL beter af met één eigenaar die de blik op de verre toekomst heeft gericht. Daarbij wijst het op het langlopende karakter van de projecten en de cyclische markten waarin het actief is. In de luwte ziet HAL ook meer kansen voor Boskalis met fusies of overnames.

Een aantal maanden geleden sloeg HAL nog een andere toon aan. Destijds gaf het als mede-aanstichter van de beursplannen van Coolblue juist hoog op van een beursnotering. Die zou de onlinewinkel financiële armslag bieden, de groeimogelijkheden verbeteren en Coolblue beter op de kaart zetten bij klanten en leveranciers. Nu HAL niet als verkopende aandeelhouder maar als koper optreedt, haalt het een aantal andere gelegenheidsargumenten van stal.

Eind vorig jaar zei Berdowski in een vraaggesprek met De Telegraaf nog dat een vertrek van het bedrijf uit Nederland op de bestuursagenda stond. Op dat moment was Shell net vertrokken uit Nederland om zich helemaal te vestigen in het Verenigd Koninkrijk.

Als het bod van HAL slaagt, is het vertrek van Boskalis uit Nederland snel geregeld. HAL is opgericht naar Curaçaos recht, met een hoofdkantoor in Monaco. Alle aandelen van HAL worden op hun beurt gehouden door een bedrijf (een trust) dat is gevestigd op Bermuda. Het zijn deze aandelen HAL Trust die een beursnotering in Amsterdam hebben. 

2. Wil HAL een faire prijs betalen voor Boskalis?
In eerste aanleg lijkt het voorstel van HAL van 32,50 euro per aandeel redelijk. De beurskoers van Boskalis lag in de laatste vijf jaar niet zo hoog en het bod vertegenwoordigt een premie van bijna 30 procent op de slotkoers van de dag voorafgaand aan het bod. Ook is een waardering van ruim 8 keer het bedrijfsresultaat (ebitda) in lijn met sectorgenoten.

Toch verraadt de stijging van de aandelenkoers van HAL met ruim 3 procent donderdagmiddag dat van een knockout-bod geen sprake is. De beurswaarde van de investeringsmaatschappij schoot met honderden miljoenen euro omhoog. Het warme onthaal van het overnamenieuws – vaak daalt de koers van de bieder juist in dit soort situaties – laat zien dat aandeelhouders van HAL het een goede deal vinden. Dat het aandeel Boskalis juist (fractioneel) boven het bod noteert laat ook zien dat Boskalis-beleggers het huidige voorstel te karig vinden.

Boskalis is nog steeds sterk afhankelijk van de olie- en gasmarkten die jarenlang op hun gat lagen. Maar na een vijftal magere jaren wijst nu alles erop dat het stoplicht op groen staat. De explosie in energieprijzen zal tot meer projecten leiden, terwijl dat zeker niet ten koste hoeft te gaan van de expansie van het aantal windmolenparken op zee. De oorlog in de Oekraïne zal de noodzaak tot verduurzaming alleen maar verstreken en dat biedt enorme kansen in windenergie.

Topman Berdowski sprak donderdag bij de presentatie van de jaarcijfers dan ook van een ‘goed gevuld orderboek’. En dat lijkt voorzichtig uitgedrukt. Met ruim 5 miljard aan nieuwe opdrachten – bijna twee keer de omzet van vorig jaar – zat het orderboek van de maritieme dienstverlener nog nooit zo vol.

Orderboek Boskalis op recordhoogte

*Bron: Bloomberg. Kolommen geven de omzet en het orderboek weer in betreffende boekjaar. De lijngrafiek (factor) geeft weer hoe vaak de omzet in het orderboek past (orderboek gedeeld door omzet).

Berdowski geeft aan dat een ‘significant deel van de omzet voor 2022 en de jaren daarna is veiliggesteld’, maar durft het niet aan om financiële doelen af te geven. De verwachting werd alleen uitgesproken dat het bedrijfsresultaat (ebitda) voor dit jaar gelijk blijft aan dat in 2021 (462 miljoen euro).

Voorzichtigheid lijkt op zijn plaats, gezien de geopolitieke situatie. Maar het risico lijkt dit keer aan de bovenkant en niet de onderkant te zitten. Na jaren van erbarmelijke financiële resultaten zijn beleggers mogelijk vergeten dat Boskalis in het verleden keurige winstmarges en rendementen op geïnvesteerde middelen wist te realiseren als de olie- en gasmarkten in de lift zitten.

Het Rotterdamse HAL wil hier op voorsorteren door Boskalis volledig in te lijven. Nu rust de taak op de raad van commissarissen van Boskalis, onder leiding van oud-Shell-topman Jeroen van der Veer, om een hoger bod af te dwingen.

Boskalis rendeert heel behoorlijk bij betere marktomstandigheden

Bron: jaarverslagen Boskalis 

3. Hoeveel zit er in de oorlogskas van HAL?
De verkoop van optiekketen GrandVision leverde HAL, dat zelf ook een notering aan de Amsterdamse beurs heeft, vorig jaar ruim vijf miljard euro op. Met die opbrengst bestond de portefeuille van de investeringsmaatschappij op dat moment voor ongeveer een derde uit cash.

Andere belangen waren die in bijvoorbeeld onlinewinkel Coolblue en bouwbedrijf Van Wijnen. Toch is HAL vooral bekend van de investeringen in de olie-gerelateerde beursbedrijven SBM Offshore (20 procent), Vopak (48 procent) en Boskalis (46 procent).

Veel contanten aanhouden op het moment dat de inflatie oploopt, is misschien niet de meest verstandige strategie voor een investeerder. De cashberg had overigens nog hoger kunnen uitvallen als de beursgang van Coolblue onlangs niet was afgeblazen. De bij die beursintroductie betrokken zakenbanken waardeerden het bedrijf op ten minste vier miljard euro. HAL is voor iets minder dan de helft eigenaar van de webwinkel en wilde zijn belang deels te gelde maken.

HAL ziet nu klaarblijkelijk geen andere bestemming voor de oorlogskas dan het uitbreiden van zijn belang in Boskalis. Iets minder dan de helft van de GrandVision-contanten zet het bedrijf nu apart om de aandelen van de maritiem dienstverlener die het nog niet in bezit heeft te kopen. HAL is al ruim dertig jaar aandeelhouder van Boskalis.

In de loop der jaren breidde het zijn aandelenbelang gestaag uit tot ruim 46 procent. De investeerder is ook met één persoon vertegenwoordigd in de raad van commissarissen van Boskalis. Die HAL-afgevaardigde is op dit moment HAL-directielid Jan van Wiechen.

In het eigen persbericht schrijft HAL dat Van Wiechen zich als commissaris van Boskalis niet zal bemoeien met interne gesprekken en onderhandelingen over het bod.  

Beleggers in Boskalis moeten op dit moment nog afwachten hoe het bestuur en de commissarissen van de baggeraar over het bod oordelen. Als HAL het bod wil doorzetten moet het een biedingsbericht indienen bij de AFM. De investeringsmaatschappij verwacht dat aandeelhouders in dat geval binnen 2 tot 3 maanden hun stukken kunnen gaan aanbieden, uitgaande van de goedkeuring van het biedingsbericht.

Al met al zijn er nog verschillende hordes te nemen, en doorgang van het bod is daarom nog absoluut geen zekerheid.