Philips rapporteert een fors verlies op televisies in het eerste kwartaal (100-120 miljoen euro) en zal daardoor ook dit jaar weer rode cijfers moeten schrijven voor de televisiedivisie.

Het bedrijf spreekt van 'zeer sterke prijsdruk' die naar verwachting aan blijft houden.

De nieuwe tegenvaller zal de roep versterken om te stoppen met de verkoop van consumentenelektronica, waartoe de televisietak behoort.

In zijn jaren als topman van Philips heeft Kleisterlee van het vermaarde ‘bord spaghetti' een slank technologieconcern van drie divisies gemaakt. Lighting (verlichting) en Healthcare, de medische divisie, moeten voor de winsten zorgen.

Maar vooralsnog is de consumentendivisie, Consumer Lifestyle, de grootste divisie. Dat zal niet lang meer duren. Doordat de grootste divisie Consumer Lifestyle de laatste jaren sterk gekrompen is komt de omvang van de divisies dichter bij elkaar.

Krimp
De verwachting is dat Consumer Lifestyle snel door Healthcare voorbij zal worden gestreefd als grootste divisie. De medische divisie is groot genoeg om, samen met Lighting, de kern van de onderneming te vormen.

Zonder verder ingrijpen blijft Consumer Lifestyle (inclusief de televisies) hét zorgenkind bij Philips. Vraag is wat de nieuwe topman Frans van Houten gaat doen met de televisietak. Hij liet eerder al weten televisies een belangrijk onderdeel te vinden van Philips.

Dat lijkt vooral een uitspraak van een behoedzaam opererende topman in zijn wittebroodsweken. Vraag honderd mensen waar ze aan denken bij de naam Philips en een groot deel zal ‘televisies' roepen.

Emotie
Afstoten van de televisietak is dus meer dan een divisie afsplitsen. Het is een breuk met het verleden, ook al is vroegere kernactiviteit nu het vijfde wiel aan de wagen in het licht-, zorg- en welzijn-concern. Frans van Houten onderkent die emotie en opereert omzichtig.

Intussen heeft hij ook duidelijk gemaakt dat perikelen rond de tv-verkoop niet teveel aandacht mag opslurpen binnen het bedrijf.

De nu gemelde tegenvaller geeft Van Houten extra munitie om de kwakkelende televisiepoot af te bouwen. De meest voor de hand liggende methode lijkt om verder in te zetten op licentie-overeenkomsten. Philips leent daarbij zijn sterke merknaam uit aan een andere fabrikant die de productie en verkoop voor zijn rekening neemt. Afgelopen augustus sloot de onderneming al een dergelijke voor de televisieactiviteiten in China.

Dossiers Van Houten

Vanaf 1 april is Frans van Houten de nieuwe topman van Philips. Naast het aanpakken van de televisieactiviteiten liggen nog een paar taaie dossiers te wachten: Groei op eigen kracht Philips en autonome omzetgroei gingen de laatste jaren niet samen. Hoewel Kleisterlee een winstmarge van meer dan 10 procent haalde, wil Philips maar niet groeien. Van Houten moet Philips weer helpen aan duurzame omzet- en winstgroei. Overnames laten renderen Omdat groei op eigen kracht niet lukte, zocht Philips zijn toevlucht in dure overnames, betaalde tussen drie- tot vijfmaal de omzet, om nieuwe producten te kunnen toevoegen. Maar zelfs overnames konden geen impuls geven aan omzet en winstgevendheid. Philips zal nu moeten aantonen dat het op langere termijn wel in staat is aandeelhouderswaarde te creëren via acquisities. Productinnovaties stimuleren Philips is al tijden niet meer het concern dat productinnovaties in korte tijd tot een doorslaand commercieel succes weet door te ontwikkelen. Het tijdperk dat Philips synoniem stond voor technologische blockbusters als de compact disc en digital versatile disc (dvd) is allang voorbij. Toch behoort Philips nog altijd tot de grootste researchbedrijven ter wereld, maar daarvan weet het te weinig de vruchten te plukken. Van Houten moet nieuwe succesnummers gaan lanceren.