Digitale kaartenmaker AND heeft afgelopen jaren geen euro echte winst gemaakt, maar wist beleggers wel 11 miljoen euro aan opbrengsten te presenteren en mooie vooruitzichten. Het geheim? Een creatieve boekhouder en een slapende accountant. Wat nu?
"Door de flexibiliteit en onafhankelijkheid van AND gaan we een rooskleurige toekomst tegemoet."
Dat AND-topman Maarten Oldenhof in juni 2009 zijn beleggers.
Als voorschot op die mooie toekomst had de topman even voor die uitspraak al een bonus van 75.000 euro ontvangen. En ook aandeelhouders deelden in de feestvreugde: de beurskoers van het aandeel AND steeg rap in die dagen.
Reden voor het optimisme: AND had twee maanden eerder de opdracht van Google gekregen om West-Europa in kaart te brengen. Door het monstercontract zou de omzet in de jaren 2009 en 2010 verdrievoudigen en de winst zou vijf keer zo groot worden als in 2008.
Het contract was "het bewijs" dat de kaarten van kleinduimpje AND niet onderdoen voor die van grote broers TeleAtlas en Navteq.
Extra troefkaart van Oldenhof was dat grotere broers TeleAtlas (nu van TomTom) en Navteq (nu van Nokia) waren overgenomen en hun moederbedrijven niet snel digitale kaarten aan concurrenten zouden leveren.
Droom weg
Bij de presentatie van de recente halfjaarcijfers ontwaakte Oldenhof en spatte de droom uiteen. AND boekt in het eerste halfjaar van 2011 een recordverlies van 12,9 miljoen euro, tien keer de omzet.
In één klap werd bevestigd dat AND in de afgelopen jaren nooit één euro echte winst heeft gemaakt. De kaartenmaker is na vijf jaar weer terug bij af.
Het recente megaverlies is het gevolg van een monsterafboeking op de boekwaarde van de database van digitale kaarten die AND produceert. Jarenlang wist de onderneming verliezen om te zetten in kunstmatige winsten. Accountant Mazars was erbij en keurde het goed.
Truc
De truc zit in een staaltje creatief boekhouden. Afgelopen jaren heeft AND het grootste deel van de personeelskosten als inkomsten in de boeken weten te krijgen. Activeren heet die gekende methode om de balans op te poetsen.
Kosten worden daarbij als investeringen van de ene kant van de balans naar de andere geslingerd, waardoor ze gunstig uitvallen in de winstberekening.
Door het activeringstrucje ieder jaar uit te voeren kon AND in de laatste vijf jaar de winst met meer dan 11 miljoen euro oppoetsen.
Op papier werd AND steeds meer waard maar in werkelijkheid bleken de inkomsten vrijwel ieder jaar kleiner dan de uitgaven, waardoor de onderneming langzaam leegbloedde.
Scepsis
De laatste jaren vroegen beleggers zich steeds meer af of de post, die niets anders is dan de contant gemaakte geldstromen uit de verwachte verkoop van de kaarten, niet opgeblazen was.
Zo bleek eind 2009 dat het eerder genoemde contract met Google slechts voor een omzetstijging van iets minder dan 40 procent had gezorgd, in plaats van de beloofde verdrievoudiging. De groei van de winst bleef hangen op 15 procent, een fractie van de toegezegde stijging van 400 procent.
Google nam het leeuwendeel van de kaarten nooit af. Tot op de dag van vandaag heeft Oldenhof "geen flauw benul" waarom niet. Ook andere grote klanten dienden zich niet aan.
En nu?
Terug naar vandaag. Is de ‘nieuwe' boekwaarde van de ‘immateriële activa' van 6,8 miljoen euro reëel? Een snelle rekensom leert dat de vrije kasstroom in de komende jaren met dubbele cijfers moet groeien om niet opnieuw te hoeven worden afgeboekt. Dit zou gezien de sombere vooruitzichten bij de halfjaarcijfers nog een hele kluif kunnen worden.
Komt de groei niet uit de omzet, dan moet in de kosten worden gesneden. AND neemt "per direct" maatregelen om de kostenbasis terug te brengen naar 2,5 miljoen euro op jaarbasis (in 2010 waren de totale bedrijfskosten 4,6 miljoen euro) om de "toekomstige winstgevendheid te waarborgen".
Tegelijkertijd is "AND oriënterende gesprekken aangegaan om de technologische knowhow van AND en de beursnotering optimaal te benutten".
Vrij vertaald betekent dit dat Oldenhof zijn onderneming in de etalage zet voor verkoop. Het is te hopen dat geïnteresseerde partijen goede rekenaars meenemen.
Dat AND-topman Maarten Oldenhof in juni 2009 zijn beleggers.
Als voorschot op die mooie toekomst had de topman even voor die uitspraak al een bonus van 75.000 euro ontvangen. En ook aandeelhouders deelden in de feestvreugde: de beurskoers van het aandeel AND steeg rap in die dagen.
Reden voor het optimisme: AND had twee maanden eerder de opdracht van Google gekregen om West-Europa in kaart te brengen. Door het monstercontract zou de omzet in de jaren 2009 en 2010 verdrievoudigen en de winst zou vijf keer zo groot worden als in 2008.
Het contract was "het bewijs" dat de kaarten van kleinduimpje AND niet onderdoen voor die van grote broers TeleAtlas en Navteq.
Extra troefkaart van Oldenhof was dat grotere broers TeleAtlas (nu van TomTom) en Navteq (nu van Nokia) waren overgenomen en hun moederbedrijven niet snel digitale kaarten aan concurrenten zouden leveren.
Droom weg
Bij de presentatie van de recente halfjaarcijfers ontwaakte Oldenhof en spatte de droom uiteen. AND boekt in het eerste halfjaar van 2011 een recordverlies van 12,9 miljoen euro, tien keer de omzet.
In één klap werd bevestigd dat AND in de afgelopen jaren nooit één euro echte winst heeft gemaakt. De kaartenmaker is na vijf jaar weer terug bij af.
Het recente megaverlies is het gevolg van een monsterafboeking op de boekwaarde van de database van digitale kaarten die AND produceert. Jarenlang wist de onderneming verliezen om te zetten in kunstmatige winsten. Accountant Mazars was erbij en keurde het goed.
Truc
De truc zit in een staaltje creatief boekhouden. Afgelopen jaren heeft AND het grootste deel van de personeelskosten als inkomsten in de boeken weten te krijgen. Activeren heet die gekende methode om de balans op te poetsen.
| Accountants onder vuur |
| AND is het zoveelste voorbeeld dat creatief boekhoudt dankzij een weinig alerte accountant. De AFM om de sector te hervormen |
Door het activeringstrucje ieder jaar uit te voeren kon AND in de laatste vijf jaar de winst met meer dan 11 miljoen euro oppoetsen.
Op papier werd AND steeds meer waard maar in werkelijkheid bleken de inkomsten vrijwel ieder jaar kleiner dan de uitgaven, waardoor de onderneming langzaam leegbloedde.
Scepsis
De laatste jaren vroegen beleggers zich steeds meer af of de post, die niets anders is dan de contant gemaakte geldstromen uit de verwachte verkoop van de kaarten, niet opgeblazen was.
Zo bleek eind 2009 dat het eerder genoemde contract met Google slechts voor een omzetstijging van iets minder dan 40 procent had gezorgd, in plaats van de beloofde verdrievoudiging. De groei van de winst bleef hangen op 15 procent, een fractie van de toegezegde stijging van 400 procent.
Google nam het leeuwendeel van de kaarten nooit af. Tot op de dag van vandaag heeft Oldenhof "geen flauw benul" waarom niet. Ook andere grote klanten dienden zich niet aan.
En nu?
Terug naar vandaag. Is de ‘nieuwe' boekwaarde van de ‘immateriële activa' van 6,8 miljoen euro reëel? Een snelle rekensom leert dat de vrije kasstroom in de komende jaren met dubbele cijfers moet groeien om niet opnieuw te hoeven worden afgeboekt. Dit zou gezien de sombere vooruitzichten bij de halfjaarcijfers nog een hele kluif kunnen worden.
Komt de groei niet uit de omzet, dan moet in de kosten worden gesneden. AND neemt "per direct" maatregelen om de kostenbasis terug te brengen naar 2,5 miljoen euro op jaarbasis (in 2010 waren de totale bedrijfskosten 4,6 miljoen euro) om de "toekomstige winstgevendheid te waarborgen".
Tegelijkertijd is "AND oriënterende gesprekken aangegaan om de technologische knowhow van AND en de beursnotering optimaal te benutten".
Vrij vertaald betekent dit dat Oldenhof zijn onderneming in de etalage zet voor verkoop. Het is te hopen dat geïnteresseerde partijen goede rekenaars meenemen.
Gerelateerde artikelen