Over een paar maanden neemt topman Karl Guha bij Van Lanschot het stokje over van de huidige topman Floris Deckers. De halfjaarcijfers laten zien dat hij bepaald geen gespreid bed aantreft.
De laatste halfjaarcijfers onder Van Lanschot topman Deckers zijn niet florissant.
De onderliggende winst daalde van 42,8 miljoen euro in de eerste helft van vorig jaar naar 16 miljoen euro in de eerste helft van dit jaar.
De cijfers laten zien dat Van Lanschot worstelt met haar verdienmodel.
Drie stevige uitdagingen voor de Nederlander Karl Guha die over vier maanden het stokje van Deckers overneemt.
Uitdaging 1: Schuldenafbouw raakt inkomsten
Misschien wel het meest gebezigde woord in de schuldencrisis is "deleveraging", oftewel de afbouw van schulden. Van Lanschot ziet nu de impact.
De klanten van de bank zijn wars van risico. Over de gehele linie waren er veel minder aandelentransacties, waardoor de provisie-inkomsten onder druk staan. Klanten halen hun geld uit aandelen en stallen het op een spaarrekening of deposito.
Maar lang blijft het geld niet op deze rekeningen staan, gezien de forse daling van spaargelden en deposito's van 9 procent naar 11,9 miljard euro. Veel vermogende klanten gebruiken het spaargeld om hypotheken af te lossen. In de eerste helft van het jaar ging het om 200 miljoen euro.
Een groot deel van de vermogende klanten van Van Lanschot heeft een hypotheek van meer dan een miljoen euro. En in de verkiezingsprogramma's van veel politieke partijen is de renteaftrek gemaximeerd op hypotheken van een miljoen euro.
"Het is een logische trend dat hier nu afgelost wordt", aldus Floris Deckers. De rest van de daling in spaargeld van ongeveer een miljard euro ging mogelijk naar andere banken die met hogere rentetarieven stunten.
Minder spaargeld en minder kredieten zetten de winstcapaciteit van een bank onder druk. En daar komt nog eens bij dat de rentemarge, het verschil in rente tussen in uitgeleend geld, verder daalde van 1,46 procent naar 1,36 procent.
Aangezien Van Lanschot vergeleken met andere banken een relatief groot deel van de balans (ruim 85 procent) financiert met spaargelden raakt dit bank hard. Een kentering is hier nog niet zichtbaar.
En dan zit van Lanschot nog in zijn maag met wat er moet gebeuren met de zogenaamde "advies- klanten". De bank is voorloper en geeft deze klanten (verstopte) distributiekosten terug.
Maar dit ondermijnt wel de inkomsten, zeker als er minder gehandeld wordt. Van Lanschot overweegt om adviesklanten een tarief in rekening te brengen voor de dienstverlening. "We zijn er nog niet uit", aldus Deckers.
Uitdaging 2: Stroppenpot loopt vol
Volgens Deckers past het in een dubbeldipscenario. De stroppenpot raakt voller. De toevoeging aan de kredietvoorziening liep op met 41,8 miljoen euro. "We hebben veel kredieten verschaft aan het MKB en als die het lastig hebben, merken wij het ook", aldus Deckers.
Opvallend is dat de voorzieningenpost sterk is beïnvloed door twee grotere posten. Het zou gaan om kredieten waarvan Van Lanschot dacht dat ze het in 2009 wel gingen redden, maar dit is dus niet gelukt. Meer wil de Bosche bank er niet over kwijt.
Het streven is dat de toevoegingen aan de stroppenpot dalen naar 25 - 30 basispunten van de gemiddelde gewogen activa. Het percentage lag in de eerste helft van dit jaar met 76 basispunten bijna drie keer zo hoog.
In de nabije toekomst lijkt de doelstelling lastig te realiseren. "Gezien de moeilijke buitenwereld kan je verwachten dat de toevoegingen aan de voorzieningen op hoog niveau blijven", zo sprak Deckers.
Uitdaging 3: Kosten omlaag
Van Lanschot snijdt stevig in de kosten. De bank streeft naar een bruto kostendaling van 60 miljoen euro in 2015 ten opzichte van 2011. De reguliere bedrijfslasten moeten dan 380 miljoen euro bedragen. "We hebben er vertrouwen in dat we de doelstellingen zullen behalen", aldus Deckers.
Hiervoor moet het werknemersbestand met 15 procent dalen, oftewel 300 man. In de eerste helft van het jaar zijn 100 voltijdsbanen geschrapt. De resultaten hiervan zijn met een totale kostendaling van 3 procent slechts beperkt zichtbaar.
De loonkosten liepen zelfs iets op als gevolg van hogere pensioenpremies.
Op de langere termijn is de vraag wat klanten zullen vinden van de verschraling van de dienstverlening. Van Lanschot sluit kantoren (waaronder op Curaçao en Luxemburg) en klanten moeten mogelijk verplicht overstappen naar een andere private banker.
De onderliggende winst daalde van 42,8 miljoen euro in de eerste helft van vorig jaar naar 16 miljoen euro in de eerste helft van dit jaar.
De cijfers laten zien dat Van Lanschot worstelt met haar verdienmodel.
Drie stevige uitdagingen voor de Nederlander Karl Guha die over vier maanden het stokje van Deckers overneemt.
Uitdaging 1: Schuldenafbouw raakt inkomsten
Misschien wel het meest gebezigde woord in de schuldencrisis is "deleveraging", oftewel de afbouw van schulden. Van Lanschot ziet nu de impact.
De klanten van de bank zijn wars van risico. Over de gehele linie waren er veel minder aandelentransacties, waardoor de provisie-inkomsten onder druk staan. Klanten halen hun geld uit aandelen en stallen het op een spaarrekening of deposito.
Maar lang blijft het geld niet op deze rekeningen staan, gezien de forse daling van spaargelden en deposito's van 9 procent naar 11,9 miljard euro. Veel vermogende klanten gebruiken het spaargeld om hypotheken af te lossen. In de eerste helft van het jaar ging het om 200 miljoen euro.
Een groot deel van de vermogende klanten van Van Lanschot heeft een hypotheek van meer dan een miljoen euro. En in de verkiezingsprogramma's van veel politieke partijen is de renteaftrek gemaximeerd op hypotheken van een miljoen euro.
"Het is een logische trend dat hier nu afgelost wordt", aldus Floris Deckers. De rest van de daling in spaargeld van ongeveer een miljard euro ging mogelijk naar andere banken die met hogere rentetarieven stunten.
Minder spaargeld en minder kredieten zetten de winstcapaciteit van een bank onder druk. En daar komt nog eens bij dat de rentemarge, het verschil in rente tussen in uitgeleend geld, verder daalde van 1,46 procent naar 1,36 procent.
Aangezien Van Lanschot vergeleken met andere banken een relatief groot deel van de balans (ruim 85 procent) financiert met spaargelden raakt dit bank hard. Een kentering is hier nog niet zichtbaar.
En dan zit van Lanschot nog in zijn maag met wat er moet gebeuren met de zogenaamde "advies- klanten". De bank is voorloper en geeft deze klanten (verstopte) distributiekosten terug.
Maar dit ondermijnt wel de inkomsten, zeker als er minder gehandeld wordt. Van Lanschot overweegt om adviesklanten een tarief in rekening te brengen voor de dienstverlening. "We zijn er nog niet uit", aldus Deckers.
Uitdaging 2: Stroppenpot loopt vol
Volgens Deckers past het in een dubbeldipscenario. De stroppenpot raakt voller. De toevoeging aan de kredietvoorziening liep op met 41,8 miljoen euro. "We hebben veel kredieten verschaft aan het MKB en als die het lastig hebben, merken wij het ook", aldus Deckers.
Opvallend is dat de voorzieningenpost sterk is beïnvloed door twee grotere posten. Het zou gaan om kredieten waarvan Van Lanschot dacht dat ze het in 2009 wel gingen redden, maar dit is dus niet gelukt. Meer wil de Bosche bank er niet over kwijt.
Het streven is dat de toevoegingen aan de stroppenpot dalen naar 25 - 30 basispunten van de gemiddelde gewogen activa. Het percentage lag in de eerste helft van dit jaar met 76 basispunten bijna drie keer zo hoog.
In de nabije toekomst lijkt de doelstelling lastig te realiseren. "Gezien de moeilijke buitenwereld kan je verwachten dat de toevoegingen aan de voorzieningen op hoog niveau blijven", zo sprak Deckers.
Uitdaging 3: Kosten omlaag
Van Lanschot snijdt stevig in de kosten. De bank streeft naar een bruto kostendaling van 60 miljoen euro in 2015 ten opzichte van 2011. De reguliere bedrijfslasten moeten dan 380 miljoen euro bedragen. "We hebben er vertrouwen in dat we de doelstellingen zullen behalen", aldus Deckers.
Hiervoor moet het werknemersbestand met 15 procent dalen, oftewel 300 man. In de eerste helft van het jaar zijn 100 voltijdsbanen geschrapt. De resultaten hiervan zijn met een totale kostendaling van 3 procent slechts beperkt zichtbaar.
De loonkosten liepen zelfs iets op als gevolg van hogere pensioenpremies.
Op de langere termijn is de vraag wat klanten zullen vinden van de verschraling van de dienstverlening. Van Lanschot sluit kantoren (waaronder op Curaçao en Luxemburg) en klanten moeten mogelijk verplicht overstappen naar een andere private banker.
| Ook lichtpuntjes in de halfjaarcijfers |
| - Van Lanschot heeft in vergelijking met andere banken meer vet op de botten. De kernkapitaalratio van 11 procent zit aan de bovenkant van de markt. - De funding ratio van 85,3 procent zit ook aan de bovenkant van de markt. Een private bank financiert een relatief groot deel van de balans met spaargelden van klanten. Van Lanschot is hierdoor nauwelijks afhankelijk van kapitaalmarkten. Overigens daalde de fundingratio wel . "Zolang we ons in de 80 tot 90 range bevinden, voelen we ons comfortabel" , aldus Deckers. - De bank voldoet als een van de weinige banken al aan liquiditeit en funding eisen van de nieuwe Basel III regels. - Van Lanschot heeft geen blootstelling aan Griekenland, Spanje Portugal Italië en Ierland. 86 procent van de portefeuille zit in Triple A beleggingen. |
Gerelateerde artikelen