Dat de waarschuwing van Applied Materials zoveel impact heeft, komt doordat het concern de breedst gespreide speler in de chipmachinemarkt is. Het Amerikaanse bedrijf is actief in vrijwel elk segment van zogeheten wafer fab equipment: van depositie en etching tot diagnose- en controle. Alleen lithografie ontbreekt, het domein van ASML. Daarmee fungeert Applied Materials als graadmeter voor de hele sector: wanneer het bedrijf tegenwind meldt, zien beleggers dat vaak als teken dat ook andere spelers kwetsbaar zijn.

Op de Amsterdamse beurs werden daarom ook Nederlandse chipbedrijven geraakt. ASML leverde een procent in, het bedrijf uit Veldhoven is afhankelijk van dezelfde eindklanten – denkt aan spelers als TSMC, Intel en Samsung – maar is niet afhankelijk van de gate-all-around (GAA)-technologie waar Applied Materials een belangrijke tegenvaller meldde.

ASMI: kwetsbaar door GAA
ASMI kreeg aanvankelijk de hardste klappen. De Almeerse onderneming levert met zijn atomic layer deposition (ALD)-technologie een cruciaal proces voor de productie van zogeheten gate-all-around (GAA)-chips. Juist daar meldde Applied Materials een tegenvaller: het Amerikaanse concern verlaagde zijn omzetverwachting voor GAA van 5 naar 4,5 miljard dollar dit jaar, tegenover 2,5 miljard dollar in 2024. Voor ASMI, dat eerder al wees op een terugval in de orderinstroom bij grote logicklanten als TSMC, Intel en Samsung, versterkt dit de twijfel of het verwachte herstel in het derde kwartaal daadwerkelijk van de grond komt.

Daarbovenop speelt de Chinese markt een rol als bron van onzekerheid. De verkopen hielden in de eerste helft van het jaar nog redelijk stand, maar de instroom van nieuwe orders viel scherp terug. Daarmee bevindt ASMI zich in een vergelijkbare positie als Applied Materials: het bedrijf beschikt over sterke groeivooruitzichten op de lange termijn, maar ziet zich op korte termijn geconfronteerd met geopolitieke fricties en het grillige investeringsritme van halfgeleiderproducenten.

Nederlandse chipbedrijven vrijdag onder druk na cijfers Applied Materials 

Bron: Bloomberg. KLA en Lam Research zijn de belangrijkste Amerikaanse sectorgenoten van Applied Materials.

De grootste daler op de Amsterdamse beurs was uiteindelijk Besi (zie grafiek). De specialist in verpakkingstechnologie werkt al jaren nauw samen met Applied Materials aan hybrid bonding, een nieuwe techniek waarmee verschillende soorten geavanceerde chips kunnen worden gestapeld en onderling verbonden. Waar Applied zijn kennis van de front-end inbrengt, levert Besi de back-end-expertise.

Dankzij een vroege start en de samenwerking met Applied Materials heeft het bedrijf uit Duiven een voorsprong op concurrenten. Maar beleggers vrezen dat de waarschuwing van Applied Materials ook voor advanced packaging een signaal is dat de markt minder hard aantrekt dan gehoopt. Het optimisme over de structurele kansen blijft, maar de koers van Besi reflecteerde vrijdag vooral de zorg dat de groei op korte termijn tegenvalt.

Structurele groei en cyclische onzekerheid
De winstwaarschuwing van Applied Materials laat zien hoe verweven de mondiale chipsector is: één tegenvaller in Californië leidde direct tot koersdruk in Amsterdam.

Voor Applied Materials, maar ook ASML, ASMI en Besi, geldt dat de lange termijn – gedreven door AI – rooskleurig blijft, maar dat de timing van orders voor geavanceerde chipmachines grillig is. De afhankelijkheid van een land als China en de onvoorspelbaarheid van nieuwe orders door logic-klanten maken de kortetermijnvooruitzichten troebel.

Wat resteert is een chipsector die balanceert tussen structurele groei en orderonzekerheid. Voor beleggers wordt de kunst om te bepalen of dit een koopmoment is, of een signaal dat de chipcyclus de komende jaren vol hobbels blijft.