VEB - Etf’s en beleggingsfondsen: een overzicht

Fondsbeleggers kunnen kiezen uit twee grote overkoepelende vormen: etf’s en beursgenoteerde beleggingsfondsen. Met beide kun je op een simpele manier gespreid beleggen, veelal tegen lage kosten. Een uitgebreid overzicht: wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen deze twee vormen van beleggen?

Etf’s volgen een index en hetzelfde geldt voor passieve beleggingsfondsen. Er zijn ook actieve fondsen, waarbij een beheerder zelf keuzes maakt om bepaalde effecten te kopen die volgens hem of haar aantrekkelijk geprijsd zijn. Voor die diensten betaal je uiteraard.

De belangrijkste kenmerken van etf’s en beursgenoteerde open-end- en closed-end-beleggingsfondsen zetten wij hierna op een rijtje.

	Open end-beleggingsfonds	Closed end-beleggingsfonds	Etf
Verhandelbaarheid	Direct in- en uitstappen niet mogelijk: één handelsmoment per periode (vaak per handelsdag)	Op de beurs verhandelbaar tijdens openingstijden (afhankelijk van de liquiditeit)	Tijdens beurstijden continu verhandelbaar tussen beleggers onderling (afhankelijk van de liquiditeit)
Koers	Aankoop en verkoop altijd tegen intrinsieke waarde van de onderliggende beleggingen	Koers is afhankelijk van vraag en aanbod, en kan (flink) afwijken van de intrinsieke waarde	Koers is afhankelijk van vraag en aanbod, en kan afwijken van de intrinsieke waarde
Strategie	Kan een index volgen, maar ook een actief beleggingsbeleid hebben waarin de beheerder (binnen bepaalde kaders) de vrije hand heeft	Actief beleggingsbeleid waarin de beheerder (binnen bepaalde kaders) de vrije hand heeft	Passieve etf’s volgen een index, zoals de AEX of S&P 500. Er komen daarnaast steeds meer etf’s op de markt die zich richten op een toegespitste index die minder marktbreed is. Actief beheerde etf’s zijn ook in opkomst.
Bezit van beleggingen	Het fonds belegt gelden direct in een selectie effecten	Het fonds belegt gelden direct in een selectie effecten of andere beleggingsinstrumenten	Twee vormen mogelijk Fysiek: de etf bezit de effecten uit de index, of een representatief deel daarvan Synthetisch: een derde partij zorgt voor replicatie van een index, de etf-aanbieder bezit zelf niet de effecten uit die index
Kosten	Passieve indexfondsen hebben lage kosten, vergelijkbaar met soortgelijke etf’s Actieve fondsen zijn doorgaans een stuk duurder	Kunnen variëren, maar het beheer van de beleggingen die vaak door dit type fonds worden gehouden gaat doorgaans gepaard met hogere kostenratio's	Kosten zijn meestal laag voor de etf’s die een regionale of wereldwijde index volgen. Voor sector- of thema-etf’s kunnen kosten wel hoger zijn
Beleggingsorders	In een open end-fonds kun je een bedrag opgeven dat je wilt beleggen. In principe wordt de order altijd uitgevoerd. Alleen bestensorders mogelijk.	Orders opgeven gaat net als bij aandelen: je geeft een aantal op en eventueel een prijslimiet. Orderuitvoering is niet gegarandeerd	Orders opgeven gaat net als bij aandelen: je geeft een aantal op en eventueel een prijslimiet. Orderuitvoering is niet gegarandeerd
Uitstaande participaties	Aantal participaties kan wisselen door uitgifte en inname	Het aantal uitstaande participaties staat vast	Aantal participaties kan wisselen door uitgifte en inname
Veiligheid voor beleggers (let op: algemene uitspraken zijn hierover niet zomaar mogelijk, controleer dit bij de aanbieder)	Ingelegd fondsvermogen wordt belegd volgens beleggingsbeleid en in beginsel bewaard in een afgezonderd depot	Fondsvermogen kan zijn afgescheiden van dat van de beheerder, maar bij bijvoorbeeld beursgenoteerde vastgoedfondsen kunnen beheer en fondsvermogen ook samenvallen	Fysiek: ingelegd fondsvermogen wordt belegd in (deel van) onderliggende effecten van de index en in beginsel bewaard in een afgezonderd depot Synthetisch: de uitgever van de etf bewaart geen onderliggende effecten uit de index, maar houdt in principe wel geld van beleggers aan in effecten die dienen als onderpand

De transactiekosten van je bank of broker kunnen ook verschillen voor beleggingsfondsen en etf’s, zoals bijvoorbeeld is te lezen in ons brokeronderzoek 2022.

Op deze pagina vind je een uitgebreid overzicht van de kenmerken van etf’s en van de verschillende vormen van beleggingsfondsen.