VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Beleggers gebruiken allerlei fundamentele maatstaven en indicatoren om de waarde en potentie van een aandeel in te schatten. De VEB legde vele daarvan de afgelopen jaren langs de meetlat, en onderzocht de voorspellende waarde van de maatstaven. Hieronder een overzicht van de resultaten.

Maatstaven van de fundamentele analyseLet op: Maatstaven van de fundamentele analyse volatiliteitga nooit uit van slechts één of enkele (fundamentele) maatstaven bij het selecteren van een aandeel. Zie een maatstaf als een indicator in de cockpit van een vliegtuig. Erg handig, maar wel in combinatie met stuurknuppel, remmen en andere indicatoren.

 

1. Koers-winstverhouding (kw)

Wat is het?             

Moet beleggers helpen dure aandelen te vermijden. Een hoog verhoudingsgetal betekent een duur aandeel en vice-versa.

Zinvol?

Het is een handige, maar ruwe maatstaf om snel dure van goedkope aandelen te onderscheiden. Uit onderzoek blijkt dat mandjes lage kw-aandelen het door de hele beurscyclus heen beter doen dan mandjes hoge kw-aandelen.

Maar voor individuele aandelen is een lage kw niet direct een succesgarantie. Beleggers moeten verder kijken om te zien of een aandeel ondergewaardeerd is. En dan is er ook nog een grote groep aandelen waarbij de kw geen enkel nut heeft. Het zijn de aandelen van bedrijven die geen winst maken. Daarvan valt de kw-verhouding niet te berekenen.

Daarnaast kan de winst in een bepaald jaar incidenteel hoger of lager uitvallen, zodat de kw een vertekend beeld geeft. Alternatief is om naar de gemiddelde winst over de afgelopen tien jaar te kijken (de Shiller kw).


Lees ook:

2. Rendement op het eigen vermogen (REV)

Wat is het?            

Hoeveel rendement weet een onderneming te persen uit het kapitaal dat beleggers hebben ingelegd? Dat is wat het rendement op eigen vermogen aangeeft.

Zinvol?

Alles afwegend, is het verband tussen het REV en het beursrendement zwak. Maatstaven als de koers-winstverhouding, koers-boekwaarde en dividendrendement hebben een sterker verband met het aandelenrendement.

Verklaring is dat aandelen met een hoge REV populair zijn, en daardoor sowieso hoger gewaardeerd worden. Dit laat minder ruimte over voor een hoger koersrendement. 

 


3. Volatiliteit

Wat is het?            

Bij hoge volatiliteit stuiterenMaatstaven van de fundamentele analysede aandelenkoersen heftig heen en weer. Komt een aandeel niet van zijn plek dan is de volatiliteit juist laag.

Een hoge volatiliteit kan er op duiden dat er veel onzekerheid is onder beleggers. Zo is de waarde ook een maatstaf voor gemoedsrust. Een belegger die niet goed tegen forse koersstijgingen en -dalingen kan, moet niet kiezen voor volatiele aandelen.

Zinvol?

Volatiliteit zegt iets over de verwachtingen van beleggers op korte termijn, maar biedt juist kansen op de lange termijn. Houd er ook rekening mee dat rendementen zich niet ‘normaal’ gedragen, extreme uitslagen komen vaker voor dan gedacht. Dat maakt het begrip lastig te interpreteren.

Beleggingsgoeroe Benjamin Graham verwoordde het zeventig jaar geleden al zo: “Wat mij stoort, is dat gerenommeerde beleggers volatiliteit gelijkstellen aan het concept risico. Prijsfluctuaties, ja; risico, nee. Echt beleggingsrisico meet je aan het gevaar dat de winstgevendheid van een onderneming onder druk staat door verminderende economische omstandigheden of slecht management.”

 
Lees meer over volatiliteit


4. Analistenrapporten en -adviezen

Wat is het?            

Op periodieke basis delen analisten (veelal werkend voor banken) hun aanbevelingen voor aandelen. Vaak met specifieke koersdoelen.

Lees een overzicht van de aanbevelingen van analisten voor Nederlandse aandelen in de meest recente editie van magazine Effect.

Zinvol?

Analistenrapporten zijn vooral interessant om je eigen analyses aan te scherpen. De voorspellende waarde blijkt verre van indrukwekkend. 

 

Lees meer over analistenrapporten en -adviezen

Lees ook: VEB-onderzoek 'Wat zijn de beste Nederlandse analisten?'

 

5. Economic Value Added (EVA)

Wat is het?            

Ondernemingen creëren pas waarde als zij voldoende winst maken om beleggers te belonen voor het risico dat zij lopen. De EVA biedt inzicht hierin.

De bijna een eeuw oude theorie achter de EVA is even eenvoudig als briljant. Pas als de aandeelhouder een vergoeding heeft gehad voor het beschikbaar stellen van zijn kapitaal voegt een bedrijf waarde toe.

Zinvol?

De EVA impliceert dat bedrijven met een magere winstgevendheid ten opzichte van het geïnvesteerd kapitaal mogelijk aandeelhouderswaarde vernietigen. Dat is natuurlijk niet altijd het geval.

De maatstaf is handig om te beoordelen of en hoe snel een acquisitie waarde creëert voor de overnemende partij.

Maar de EVA is geen antwoord op alle vragen. Er zijn vaak arbitraire aanpassingen nodig om het cijfer te berekenen. Misschien erger is dat het ‘EVA-denken’ investeringen kan ontmoedigen waardoor de verdiencapaciteit van een onderneming op langere termijn wordt uitgehold. Dat heeft niets met toegevoegde waarde te maken. 

 

6. Koers-boekwaarde-ratio

Wat is het?            

Beleggen is niets anders dan goedkope van dure aandelen onderscheiden. Maar wat is duur en wat is goedkoop?

Een beproefde manier om dat te bepalen, is de beurskoers van een aandeel afzetten tegen de waarde die in de boeken staat. Zo ontstaat de zogeheten koers-boekwaarderatio.

Zinvol?

Beleggers kunnen een koers-boekwaarde-ratio als startpunt zien in een zoektocht naar verborgen (boek)waarde.

Interpreteer het alleen niet als een gegeven getal. Hoeveel accountants een bedrijf ook invliegt, het vaststellen van de boekwaarde van het eigen vermogen blijft een arbitraire exercitie.

Echte waarde zit hem niet in het prijskaartje dat de accountant plakt op de bezittingen. Het gaat erom of een onderneming erin slaagt bezittingen winstgevend aan te wenden. De beurs geeft hier bijna op secondebasis een cijfer voor.

 

7. Price/Earning to growth (PEG-ratio)

Wat is het?            

De verhouding tussen de traditionele koers-winstverhouding en de verwachte winstgroei. Aandelen met een hoge PEG (groter dan 1) zijn duur.

Zinvol?

De PEG-ratio is een handige, snelle maar ruwe maatstaf die het mogelijk maakt rekening te houden met groeiperspectieven bij het waarderen van een aandeel. 

De formule blijkt wel erg gevoelig voor de gebruikte groeivoorspellingen. Deze ratio is vooral te gebruiken als startpunt voor bedrijfsanalyses. 

 

8. EV/EBITDA

Wat is het?            

De ondernemingswaarde ten opzichte van het bedrijfsresultaat. Hoe lager het getal, hoe aantrekkelijker.

Zinvol?

De EV/EBITDA-ratio is de meest omvattende manier om een bedrijf te waarderen. Onderzoek laat zien dat het goed gereedschap is om dure van goedkope aandelen te onderscheiden.

Het is bij het berekenen van de ondernemingswaarde wel belangrijk om alle vormen van schuld mee te nemen. Ook moet een belegger zich realiseren dat de EBITDA sommige kosten buiten beschouwing laat, die een bedrijf wel degelijk moet maken om te kunnen draaien. 

 
Lees meer over de EV-EBITDA


9. G-score 

Wat is het?            

Analysemethode om uit een groep populaire aandelen de waardebeleggingen te scheiden van de eeuwige beloften. Om tot de score te komen, doorloop je een checklist met acht vragen.

Zinvol?

De G-score-checklist is handig voor beleggers die op zoek zijn naar degelijke groeiaandelen. Verwacht niet dat de score de nieuwe Amazon kan aanwijzen, maar grote zeperds kun je er wellicht wel mee voorkomen.

De G-score vergelijkt de ratio’s van één bedrijf met alle concurrenten. Dat maakt het een arbeidsintensieve klus om een G-score voor alle aandelen uit te rekenen.

 
Lees meer over de G-score.


10. Koers-omzet-ratio (k-o-ratio)

Wat is het?            

Kengetal dat aangeeft welke waarde de markt toekent aan een euro gerealiseerde omzet. Te berekenen als de koers van een aandeel gedeeld door de omzet per aandeel.

Zinvol?

De k-o-ratio heeft iets van zijn glans verloren in de laatste decennia, maar kan nog altijd nuttig zijn om te waarschuwen voor opgeblazen fantasieaandelen. De ratio is helemaal nuttig als je deze gebruikt in combinatie met andere maatstaven als de koers-boekwaarde-, de koers-winst- en de koers-kasstroomverhouding.

 

11. Twitter als beurssignaalMaatstaven van de fundamentele analyse 

Wat is het?            

Twitter blijkt regelmatig de snelste nieuwsbron ter wereld. Of het nu gaat om de dood van Osama bin Laden, de aanslag tijdens de marathon van Boston of de dood van Margaret Thatcher: steeds was het berichtenplatform de eerste die het nieuws bracht, met een aanzienlijke voorsprong op traditionele breaking news media als Associated Press, Bloomberg of Reuters.

Zinvol?

De heilige graal voor beleggers, een betrouwbare glazen bol, is Twitter dan misschien (nog) niet, het platform is uitgegroeid tot een belangrijk medium op de financiële markten.

 

Lees meer over Twitter als beurssignaal.  



12. Pay-out-ratio

Wat is het?            

Het bedrag dat een bedrijf aan dividend uitkeert, zegt weinig. Het gaat om de verhouding tussen de winst en welk deel van die winst als dividend wordt uitgekeerd. De pay-out-ratio maakt precies die verhouding duidelijk.

Zinvol?

Het kengetal helpt de belegger bij het vergelijken van dividenduitkeringen tussen aandelen. Daarnaast toont het bijvoorbeeld aan of een bedrijf voldoende investeringsmogelijkheden ziet.

Het probleem van de pay-out-ratio is dat deze alleen naar de winstontwikkeling per aandeel kijkt en niet naar andere zaken die dividend in de weg kunnen staan, zoals een zwakke balans en teruglopende kasstromen. Daarnaast zegt de pay-out-ratio van vandaag niks over die van de toekomst. 

 

13. Earnings Power Value (EPV)

Wat is het?            

De EPV-methode neemt als uitgangspunt dat de gemiddelde winst over de laatste vijf à tien jaar een goede inschatting is van de winst die het bedrijf tot in de eeuwigheid kan behalen.

Zinvol?

De kracht van de Earnings-Power-Value-methode ligt in de eliminatie van de grootse onzekerheid voor beleggers: toekomstverwachtingen.

De meeste waarderingsmethoden nemen wel toekomstverwachtingen mee, ondanks de zekerheid dat die in het verleden vaak onjuist bleken.

Daarnaast neemt de EPV-methode de gemiddelde winst uit het verleden, waardoor rekening wordt gehouden met de economische cyclus die het bedrijf doormaakt. Bij een waardering op basis van de koers-winstverhouding  is dat bijvoorbeeld niet het geval. Die kijkt slechts naar de winst van één jaar.

 
Lees meer over de EPV


14. Yield on cost (YOC)

Wat is het?            

De YOC is niets anders dan het dividendrendement op de initiële investering. Het is dus de recentste dividenduitkering van een aandeel afgezet tegen de koers waartegen het aandeel is aangeschaft.

Zinvol?

De YOC maakt het eenvoudig om de opbrengsten van aandelen en obligaties met elkaar te vergelijken. Voor de belegger is de YOC een mooi middel om te bepalen wat het rendement is op zijn initiële investering. Een nadeel is dat de maatstaf geen rekening houdt met de koersontwikkeling. 

 
Lees meer over de YOC


15. Orderboek

Wat is het?            

Het orderboek, de verzameling van koop- en verkooporders voor een aandeel op een bepaald moment, geeft inzicht in de krachtsverhouding tussen kopers en verkopers. Verkopers (´laten´) kunnen peilen hoeveel interesse er is voor hun stukken. Kopers (‘bieden’) kunnen zien hoeveel aanbieders er zijn.

Zinvol?

Het orderboek is voornamelijk belangrijk voor de speculatieve belegger die op korte termijn centen bij elkaar wil schrapen.

Voor langetermijnbeleggers biedt het orderboek hooguit kansen om tegen een iets gunstigere koers in te stappen.

 
Lees meer over het orderboek


16. Put-call-ratio

Wat is het?            

De put-call-ratio is een maatstaf om grip te krijgen op het sentiment onder beleggers.

Zinvol?

De put-call ratio is op het eerste gezicht een goede contra-indicator voor rendement op de lange termijn. Gemiddeld genomen loont het om negatief te zijn als optiebeleggers positief zijn en andersom. Maar doordat in veel gevallen het rendement toch negatief is als optiebeleggers ook negatief waren over de beurs, is het geen maatstaf om blind te volgen.

 

Lees meer over de put-call-ratio

 

17. Insider trading

Wat is het?            

Veel beleggers houden de handel van bestuurders en commissarissen in het eigen bedrijf nauwlettend in de gaten. 'Insiders' zijn immers als geen ander op de hoogte van het reilen en zeilen binnen een onderneming, zo is het idee.

Zinvol?

Een insider die koopt, lijkt maar één ding te kunnen betekenen: hij of zij heeft vertrouwen in de toekomst van het bedrijf en de koers zal stijgen.

Maar voor een verkoop kunnen honderden verklaringen zijn. Een belegger die niet naar de achterliggende reden van een verkoop kijkt, kan de deksel op zijn neus krijgen.

 

 

18. Earnings yield (EY)

Wat is het?            

Deze ratio bereken je door het bedrijfsresultaat te delen door de beurswaarde, waarbij een correctie wordt aangebracht voor eventuele schulden en cash.

Zinvol?

Omdat gerekend wordt met het bedrijfsresultaat en gecorrigeerd wordt voor de balanspositie, is de earnings yield een betere maatstaf om de waardering van verschillende aandelen met elkaar te vergelijken dan de meer bekende koers-winstverhouding.

 

19. Rendement op het research capital (RORC)

Wat is het?            

Deze ratio meet het rendement van onderzoeksafdelingen. De RORC deelt de brutowinst van een jaar – kort gezegd de omzet minus de inkoopwaarde van de omzet – door de R&D uitgaven van het voorgaande jaar.

Zinvol?

De RORC is een interessant startpunt om het succes van R&D-afdelingen achteraf gezien te beoordelen. 

Maar let op de, de relatie tussen R&D en (bruto)winst blijkt niet altijd even sterk.

Een fundamenteler punt van kritiek is dat niet altijd is in te schatten wanneer de vruchten van R&D geplukt worden. De maatstaf biedt hier geen inzicht in. 

 

Lees meer over het rendement op het research capital


Lees ook: Vijf merkwaardige beursverschijnselen belicht