VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Het is de taak van de Raad van Commissarissen om ervoor te zorgen dat bestuurders handelen in het belang van de aandeelhouders. Beloningen zijn daartoe een belangrijke tool in hun gereedschapskist, maar commissarissen gebruiken dat middel vaak onjuist.

Beloningen: potentieel een effectieve tool 
Een zorgvuldig opgesteld beloningsplan kan een goed middel zijn, mits gericht op daadwerkelijke prestaties en de lange termijn continuïteit van de onderneming. Die lange termijn blik moet zorgdragen voor een nadruk op kasstroomgenererend vermogen en waardecreatie. Dit moet zich uiteindelijke vertalen in een per saldo stijgende beurskoers. Dit betekent bijvoorbeeld dat een bestuurder verstandige investeringsbeslissingen neemt, een gezonde innovatiecultuur ontwikkelt en het bedrijf zo goed mogelijk onderscheidt van concurrenten.

Het is daarom belangrijk dat een bonus niet het tegenovergestelde in de hand werkt: korte-termijn-denken. Neem bijvoorbeeld bonussen op basis van louter de hoogte van de omzet of een boekhoudkundig winstcijfer. Deze kunnen het aantrekkelijk maken voor een bestuurder om op overnamepad te gaan, ook wanneer dat niet in het langetermijnbelang is van de onderneming.

Of wat te denken van zeer goudgerande vertrekregelingen die onder andere bestuurders kunnen aanzetten om zonder slag of stoot een laag overnamebod te ondersteunen.

 

Het asymmetrische karakter van beloningen
In de praktijk worden beloningen helaas vaak verkeerd ingezet en ligt de nadruk vaak sterk op boekhoudkundige maatstaven. Zijn de resultaten goed, dan zorgt de variabele beloning (cashbonus, aandelen- en optieplannen) voor een mooi totaalpakket. Maar ook als een bestuurder ondermaats presteert of de onderneming aan de rand van de afgrond staat, incasseren bestuurders soms een aanzienlijke beloning. 

Zelfs als aandeelhouders jarenlang negatieve rendementen op hun bordje kregen, zijn bestuurders – ook bij vrijwillig vertrek – rijkelijk beloond. En topmannen die jarenlang falen, maar vertrekken voordat de bom barst, lopen ongeschonden weg.


Creatief met bonussen
Na jaren van zakelijke excessen en de kredietcrisis staat de publieke opinie niet al te gunstig tegenover hoge beloningen. Commissarissen die na de kredietcrisis toch een flinke zak geld uitdeelden, kwamen onder vuur te liggen.

Om toch mooie beloningen te kunnen blijven toekennen, halen commissarissen alles uit de kast. Beleggers moeten niet alleen een scherp oog hebben voor de jaarlijkse cashbonus, of de variabele beloning die na enkele jaren aan toplui wordt overgemaakt. Ook plotselinge pensioenstortingen, ontslagvergoedingen en zelfs uit de lucht vallende jubileumuitkeringen verdienen een kritische blik.

Duurzaamheidscriteria worden ook steeds vaker meegewogen bij het toekennen van bonussen, maar die zijn voor aandeelhouders nauwelijks te controleren.

Lees in magazine Effect hoe het er bijvoorbeeld in 2009 en 2010 aan toeging. 

 

Hoe goed zijn de beloningen van Nederlandse bestuurders?
Deze zijn niet slecht. Grote Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen kunnen zich over het algemeen prima meten met de buitenlandse concurrentie op het gebied van beloning en beursprestaties, zo blijkt uit ons onderzoek.

 

De toekomst van beloningen
Toegegeven, het opstellen van adequate prestatiecriteria kan een lastige exercitie zijn. En omdat commissarissen er zo mee worstelen, heeft de VEB in het verleden een ‘Beloningskit voor beursgenoteerde ondernemingen’ opgesteld. Daarin staan concrete aanbevelingen op het gebied van beloning van bestuurders van Nederlandse beursgenoteerde bedrijven.

In de Beloningskit ligt de nadruk weer waar die moet liggen: op lange-termijn prestaties die een onderneming een duurzaam steviger fundament geven. De langetermijnbeloningen van ondernemingen doen hun naam echter niet altijd eer aan. De periode waarover de prestaties worden beoordeeld is vaak te kort.

Lees in magazine Effect welke factoren de kans vergroten op een hogere beloning van bestuurders.