Als belegger doe je er goed aan niet klakkeloos te vertrouwen op de adviezen van financiële partijen of instellingen. Bedenk altijd dat het primaire belang van aanbieders is om zelf te verdienen aan diensten die zij aanbieden. Daarnaast  kunnen ze mogelijk tegenstrijdige belangen hebben, en sommige aanbieders zijn überhaupt niet te goeder trouw. Bepaalde beleggingsproducten zijn bovendien niet geschikt voor de gemiddelde belegger en zeker niet voor beginnende beleggers. We laten zien waar je over het algemeen beter niet in kunt beleggen. 

Vermijd 

• Boilerrooms. Dit is een verzamelnaam voor fraudeurs die, met gladde telefonische verkopers, maar tegenwoordig ook via digitale kanalen zoals social media en e-mail beleggers benaderen met een ‘geweldig beleggingsaanbod’. Het geld dat beleggers overmaken, verdwijnt echter rechtstreeks in de zakken van de aanbieder. Vaak is het onduidelijk hoe de oplichter aan de gegevens van de belegger komt.   
  
  Helaas zit achter dit soort directe benaderingen bijna altijd een vorm van aandelenzwendel. Wanneer je zomaar wordt benaderd om ergens geld naartoe over te maken, is het nooit verstandig daarop in te gaan. De VEB heeft in de afgelopen jaren heel wat van dit soort gevallen voorbij zien komen en waarschuwt beleggers steevast voor mogelijke oplichting. 
   
  Helaas was het in een aantal gevallen te laat en was er al geld overgemaakt, waarna er niets meer vernomen werd, of hooguit nog een keer werd gebeld met een onduidelijk verhaal waarom er nog meer geld moest worden overgemaakt om deze beleggers nog meer geld afhandig te maken. Soms proberen dergelijke partijen om het vertrouwen te winnen door in het begin de beloofde uitkeringen van dividend of rente na te komen. Fraudeurs weten dat dit voor beleggers naar meer smaakt en proberen vervolgens hen te verleiden om nog meer geld over te maken. Zodra de buit voldoende binnen is blijkt de aanbieder niet meer bereikbaar en is de website uit de lucht. De fraudeur achter de boilerroom is met de noorderzon vertrokken met het geld van beleggers.
   
  De verzamelnaam voor frauduleuze partijen die potentiële beleggers persoonlijk benaderen met een “geweldig investeringsaanbod” is boilerrooms, vanwege de chaotische, drukkende atmosfeer van de verkopers vergelijkbaar met een echte technische boilerroom.
   
  Op de website van de AFM  tref je meer informatie aan over de werking van boilerrooms en tips om te voorkomen dat je hierdoor wordt opgelicht. Bovendien kan je hier nagaan voor welke partijen de AFM een waarschuwing heeft afgegeven. Indien je het vermoeden hebt met een boilerroom te maken te hebben gehad, kun je dat doorgeven aan het Meldpunt Financiële Markten. 
   
  De AFM schrijft meer over de praktijken van boilerrooms en de wijze waarop ze slachtoffers selecteren. Zie ook de waarschuwingen van de VEB. 
  
  Ben je al eens gedupeerd door een boilerroom? Pas dan extra op, aangezien zogenaamde “herstelbureaus”  dezelfde beleggers die ze belazerden, “juridische hulp” aanbieden. Dit blijkt een gehaaide truc om beleggers – die hopen op herstel van de schade – nog meer geld afhandig te maken.
  
  
• Signaalaanbieders. Het betreft hier partijen die tegen betaling tips geven via sms- en online berichtendiensten, zoals Whatsapp, Discord-groepen en social media. Vaak schotelen ze  onrealistisch hoge rendementen en dito kosten voor, en de VEB ontvangt dan ook regelmatig klachten over signaalaanbieders. Dergelijke signalen gelden niet als individueel beleggingsadvies, daarom is er geen wettelijke zorgplicht vanuit de aanbieder. Soms worden signalen via ‘autotrading’, dat wil zeggen zonder tussenkomst van de belegger, doorgegeven aan de broker waardoor er direct orders worden ingelegd op de beurs. Dat heeft veel weg van vermogensbeheer, maar valt nog onder execution only, waardoor je als belegger volledig voor eigen rekening en risico handelt. De VEB pleit voor strenger toezicht op signaalaanbieders en raadt af om ermee in zee te gaan.
  
  

Pas op voor 
In de volgende gevallen doe je er goed aan om voorzichtig te zijn, en goed bij jezelf na te gaan of de belegging wel voor jou geschikt is. 

• Gegarandeerde rendementen. Garanties zijn vaak boterzacht. Verdiep je daarom goed in de voorwaarden en risico’s van het product. Denk bijvoorbeeld aan kosten die van het rendement worden afgetrokken, of beperkingen die gelden waardoor het gegarandeerde rendement niet in alle situaties daadwerkelijk wordt behaald.
  
  
• Onwaarschijnlijk hoge (gegarandeerde) rendementen. Ook hier geldt de algemene wijsheid dat meer rendement meer risico betekent. Meer risico biedt de kans op een hoger rendement, maar dat is geen zekerheid. Deze verhouding kan uit balans zijn. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij niet-beursgenoteerd vastgoed. Zo nu en dan houdt de VEB een aanbieder tegen het licht. Lees bijvoorbeeld onze checklists voor certificaten Public Trading Online en Yelza-certificaten. 
  
  

• Rendementen uit het verleden. Deze bieden inderdaad geen garantie voor de toekomst. Vaak ben je als belegger juist duurder uit wanneer rendementen uit het verleden prominent naar voren worden geschoven. Je loopt dan het risico dat je teveel betaalt op basis van eerdere successen, terwijl marktomstandigheden, economische factoren en andere invloeden in de toekomst kunnen veranderen.    
  
  
• Derivaten: producten met een (grote) hefboom. Vaak gaat het om varianten van Turbo’s of varianten van Turbo’s, zoals Speeders en Sprinters, of om CFD’s. Een vuistregel is dat hoe hoger de hefboom, hoe meer het met gokken te maken heeft. Dergelijke producten zijn daarom ongeschikt voor de meeste beleggers, zeker voor wie zich op de lange termijn richt. Lees meer over derivaten.  
  
  
• Niet-beursgenoteerde beleggingen die vallen onder de AFM-vrijstelling. In dit geval is er geen sprake van een door de AFM goedgekeurd prospectus. Je wordt als belegger geacht zelf de risico’s van het product te kunnen inschatten. Op de website van de AFM lees je wanneer een beleggingspropositie vrijgesteld kan zijn. Zo zijn er veel verschillende  niet-beursgenoteerde vastgoedbeleggingen. De VEB besteedde meermaals aandacht aan niet-beursgenoteerd vastgoed. 
  
  
• Crowdfunding. Deze vorm van beleggen biedt groepen investeerders de mogelijkheid met relatief kleine bedragen ondernemingen te financieren. Naast sponsoring en het verkrijgen van niet-financiële tegenprestaties, zijn er grofweg twee manieren van crowdfunding waarbij financieel rendement wordt beloofd. Bij loan-based leent men geld uit aan de onderneming in ruil voor rente, bij equity-based investeert men in het bedrijf in ruil voor winstuitkeringen en waardevermeerdering. Hoewel de rendementen aantrekkelijk kunnen zijn, is sprake van een zeer hoog risico. Crowdfunding bestaat nog niet lang genoeg om gedegen conclusies te kunnen trekken, maar het is in ieder geval belangrijk om kritisch te zijn, schrijft ook de AFM. De informatievoorziening is vaak mager en niet erg onafhankelijk. Lees meer over Crowdfunding. De AFM houdt een speciaal crowdfundingregister  bij waarin partijen zijn opgenomen die over een vergunning of ontheffing beschikken. 
  
  
• Scheepvaart-cv's. Bedrijven die worden opgezet met als enig doel de bouw en exploitatie van een schip. In de crisis gingen verschillende scheepvaart-cv´s over de kop. Er bestaan ook cv’s ten behoeve van vastgoed en films. Als investeerder in een cv ben je een ‘stille vennoot’, wat in beginsel inhoudt dat je geen zeggenschap hebt over het beleid. Daarom zijn stille vennoten zonder zeggenschap in hun aansprakelijkheid beperkt tot hun inbreng.
  
  
• Initial Coin Offerings (ICO’s). Het doel van een ICO is om een nieuwe cryptomunt of token te lanceren, waarbij vaak wordt ingezet op zoveel mogelijk momentum om de koers te laten stijgen. Vaak zijn er beroemdheden bij betrokken om hype te creëren. Bij ICO’s is pumping and dumping schering en inslag.
  
  
• Finfluencers. Steeds vaker geven zelfverklaarde beleggingsdeskundigen via sociale media tips en adviezen. Deze zogenaamde finfluencers (‘financial influencers’) presenteren beleggen vaak als eenvoudig en winstgevend, maar de adviezen zijn meestal niet onafhankelijk en soms zelfs misleidend. Voor deze groep bestaan inmiddels regels die de consument beter moeten beschermen, maar bedenk altijd dat finfluencers primair uit eigen belang handelen. Vaak gaat het om views, advertentie-inkomsten of cursussen.

  

Contact met de Beleggersservice 
Kom je een belegging tegen waar je over twijfelt? Of heb je vragen over een bepaalde aanbieder? Raadpleeg dan onze deskundigen. De VEB verstrekt als onafhankelijke partij nooit beleggingsadviezen, maar kan wel inzichten en achtergronden verschaffen die voor beleggers nuttig zijn. De Beleggersservice van de VEB is voor leden telefonisch en per e-mail bereikbaar.  

Geeft een 'goedgekeurd prospectus' een keurmerk aan beleggers? 
Nee, de Autoriteit Financiële Markten (AFM) kijkt uitsluitend of het prospectus volledig, consistent en begrijpelijk is.  
 
Een prospectus moet informatie bevatten over de mogelijke risico’s, de handelsmogelijkheden in de effecten en de kosten. Ook moet het informatie bevatten over de wijze waarop de waarde van het effect vastgesteld of gewijzigd kan worden en de activiteiten en financiële positie van de aanbieder van de effecten. Het is aan de AFM om te controleren of aan de gestelde eisen is voldaan. De AFM kijkt dus alleen of aan de vorm- en inhoudsvereisten uit de wet is voldaan.
 
Maar de AFM mag op grond van de wet niet controleren of de inhoud juist is. De AFM oordeelt niet over de aanbieding zelf, de veiligheid van de belegging en of de beloofde rendementen realistisch zijn. Daarmee blijft het de verantwoordelijkheid van beleggers om na te gaan of de belegging in kwestie aansluit bij hun kennis, ervaring, doelstellingen en risicoprofiel.